تیغ در دست زنگی مست

آمریكا، عربستان سعودی را به فناوری هسته‌ای مجهز می‌كند

تیغ در دست زنگی مست

درحالی كه ناظران بین‌المللی نسبت به جنایات و بلندپروازی‌های محمد بن سلمان هشدار می‌دهند و او را فی‌نفسه یك خطر بزرگ برای جهان معرفی می‌كنند، دولت دونالد ترامپ به صورت آشكار و پنهان می‌كوشد هرچه سریع‌تر این زنگی مست را به سلاح‌های هسته‌ای مجهز كند. این در حالی است که هنوز جهانیان جنایت فجیع او در قتل جمال خاشقچی را از یاد نبرده و جنگ‌افروزی‌های او را در یمن و در بحران با امیرنشین قطر فراموش نکرده‌اند.

روز گذشته تارنمای شبكه خبری تلویزیونی سی‌.ان‌.ان در گزارشی نوشت: تسریع برنامه هسته‌ای عربستان سعودی موجب نگرانی در كنگره آمریكا و همچنین افزایش تنش در منطقه‌ای وخیم شده است. در ادامه این گزارش آمده است: این مساله كه دانشمندان سعودی باید اجازه تولید سوخت هسته‌ای خود را داشته باشند تا آن‌كه تحت شرایط شدید كنترل شده آن را وارد كنند، موجب نگرانی برخی كارشناسان صنعتی و اعضای كنگره آمریكا شده است.
به گزارش بی.بی.سی 15 آبان 1397 محمد بن سلمان كلنگ ساخت اولین رآكتور تحقیقات هسته‌ای این كشور در شهرك علم و فناوری ملك عبدالعزیز واقع در ریاض را بر زمین زد. یك شركت دولتی آرژانتینی به نام «این‌وَپ اس‌ای» (Invap SE) این رآكتور را طراحی و می‌سازد. رآكتورهایی که معمولا در زمینه آموزش و تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرند. عربستان پیشتر از قصد خود جهت ساخت 16 رآكتور اتمی تا سال 2030 خبر داده و گفته بود هدف از این برنامه، كاهش وابستگی بخش انرژی به نفت و گاز و استفاده از نیروی هسته‌ای جهت تامین بخشی از نیاز داخلی به برق است. به گفته منابع سعودی این برنامه بخشی از برنامه ابتكاری ولیعهد عربستان موسوم به چشم انداز 2030 به شمار می‌رود و هزینه اجرای احداث این نیروگاه‌ها 80 میلیارد دلار تخمین زده شده است .
اولین نیروگاه
به گزارش اسپوتنیك، تصاویری كه گوگل ارث منتشر كرده نشان می‌دهد برنامه هسته‌ای عربستان در حال پیشرفت بوده و ساخت یك سازه عمودی كه سوخت اتمی در آن قرار دارد، رو به پایان است. به نقل از خبرگزاری بلومبرگ، روند تكمیل این نیروگاه باعث نگرانی كارشناسان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای شده است زیرا عربستان هنوز معاهده‌ها و پیمان‌های بین‌المللی مربوط به عدم استفاده از برنامه‌های هسته‌ای غیرنظامی برای اهداف تسلیحاتی را امضا نكرده است. بلومبرگ همچنین می‌نویسد: اگرچه سعودی آشكارا رغبت خود برای داشتن یك نیروگاه اتمی را اعلام كرده بود، اما هنوز كسی چیز زیادی درباره آنچه سعودی در این نیروگاه انجام خواهد داد، نمی‌داند. از این رو بسیاری از كارشناسان حوزه منع گسترش تسلیحات، فعالیت‌های هسته‌ای سعودی را به دلیل اظهارات رسمی این كشور درباره تلاش برای دستیابی به بمب اتمی دنبال می‌كنند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان پیش از این گفته بود: اگر ایران به عنوان رقیب عربستان در منطقه به سلاح هسته‌ای دست پیدا كند، عربستان هم برای دستیابی به این سلاح تلاش خواهد كرد. این اظهارات باعث نگرانی ناظران برنامه‌های هسته‌ای شده است زیرا آنها امكان بازدید از سایت‌های هسته‌ای ایران را دارند در حالی كه این امكان در عربستان وجود ندارد.
خط ویژه اتمی ترامپ
گزارش‌ها نشان می‌دهد دونالد ترامپ برخلاف فشارهایی كه بر ملت و دولت ایران آورده و با خروج از برجام تحریم‌های جدیدی را به بهانه‌های واهی علیه ایران تحمیل كرده است، به صورت پنهان خط ویژه‌ای را برای هرچه سریع‌تر اتمی كردن عربستان گشوده است. حدود سه ماه پیش، مجلس نمایندگان آمریكا گزارشی منتشر كرده كه بر اساس آن دولت دونالد ترامپ تلاش كرده بود بدون توجه به ملاحظات حقوقی و امنیتی، هر چه سریع‌تر به عربستان فناوری‌ بسیار حساس و پیشرفته هسته‌ای بدهد. در این گزارش ۲۵ صفحه‌ای هشدار داده شده بود كه انتقال فناوری‌ هسته‌ای به عربستان می‌‌تواند به اشاعه سلاح‌های هسته‌ای و بی‌ثباتی در خاورمیانه منجر شود. این گزارش همچنین از مخفی بودن تعاملات دولت ترامپ با عربستان سعودی اظهار نگرانی كرده بود. در این میان ریك پری، وزیر انرژی آمریكا افشا كرد كه دولت ترامپ شش مجوز برای فروش فناوری هسته‌ای به عربستان صادر كرده است. به نوشته رویترز، مجوزهای صادر شده به شركت‌ها اجازه می‌دهد كارهای مقدماتی برای كار روی این نیروگاه‌ها را پیش از انعقاد رسمی قرارداد میان دو كشور امضا كنند. بر مبنای سندی از وزارت انرژی آمریكا كه به دست رویترز رسیده شركت‌های طرف همكاری دولت این كشور از این وزارتخانه خواسته بودند تا مساله صدور مجوزها مخفی نگه داشته شود.
بدگمانی‌ها درباره روابط پنهان دولت ترامپ و محمد بن سلمان شاهزاده جاه‌طلب سعودی زمانی بالا گرفت كه مساله جنایت قتل جمال خاشقچی روزنامه‌نگار منتقد سعودی در كنسولگری عربستان در استانبول افشا شد. به دنبال آن هرچه مقامات آمریكایی و به‌خصوص نمایندگان این كشور تلاش كردند دولت ترامپ را از عربستان دور كنند، موفق نشدند و ترامپ به دلیل بده بستان‌های كثیر خود با شاهزاده سعودی تمام‌قد به دفاع از او برخاست. دولت ترامپ در كنار این كمك‌های فراوان تسلیحاتی به عربستان تلاش می‌كند آن را لاپوشانی كرده و طوری وانمود نماید كه برنامه‌های نظامی عربستان صلح‌آمیز بوده و كاملا تحت كنترل است. دو روز پیش نیز مایك پمپئو وزیر خارجه آمریكا در برابر ابراز نگرانی جهانی نسبت به تبدیل عربستان به یك قدرت هسته‌ای در منطقه گفت: «ما (آمریكا) اجازه نمی‌دهیم این امر رخ دهد». دو حزب دموكرات و جمهوریخواه فوریه گذشته در قطعنامه‌ای كه در سنا مطرح شد، خواستار آن شدند كه استفاده از هرگونه فناوری هسته‌ای آمریكا در عربستان سعودی باید متضمن آن باشد كه عربستان قادر به غنی سازی اورانیوم و یا روند ساخت آن نباشد. با این حال آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد جارد كوشنر، داماد و مشاور ترامپ، دوست شخصی محمد‌بن‌سلمان ولیعهد سعودی بوده و در حال حاضر لابی‌گر اصلی دولت سعودی در داخل دولت ترامپ محسوب می‌شود.
عربستان سعودی طی سال‌های گذشته تلاش كرده بود از طریق همكاری با پاكستان به فناوری هسته‌ای دست یابد. بعدها سردمداران این كشور به فكر همكاری با مقامات صهیونیستی افتادند تا جایی كه سازمان‌های اطلاعاتی غربی معتقد شدند اسرائیل در حال پشتیبانی عربستان برای توسعه كلاهك هسته‌ای است. به باور آنها دشمنی با ایران اسرائیل و عربستان را در یك كانال جدید همكاری هسته‌ای هدایت كرده است. عربستان همچنین از سال 2012 همكاری‌هایی را با چین شروع كرد كه هدف از آن تولید اورانیوم در داخل عربستان سعودی بود .