هر فردی كه لكنت، مشكل گرفتگی صدا و شتابان‌گویی دارد باید به گفتاردرمانگر مراجعه كند
صدامو داری؟
تا فرزندی نداشته باشید كه مبتلا به نوعی اختلال گفتاری یا شنوایی- گفتاری باشد یا از اختلالات رشدی مثل اوتیسم رنج نبرد، نمی‌توانید به اهمیت و كمك گفتاردرمانی پی ببرید. گفتاردرمانی یا همان آسیب‌شناسی گفتار و زبان با افزایش سن جامعه و بروز اختلالات اكتسابی زیاد مثل تصادفات، سكته‌مغزی، آلزایمر، پاركینسون و ام‌اس و از طرفی افزایش نرخ اختلالات رشدی مثل اوتیسم و گفتاردرمانی جزو ملزومات اساسی حوزه سلامت به شمار می‌رود. اما نكته مهم زمان تشخیص اختلالات گفتاری در كودك و شروع به موقع گفتاردرمانی برای اثربخشی بیشتر است. به همین بهانه دكتر اتابك وثوقی، آسیب‌شناس گفتار و زبان و عضو هیات‌مدیره انجمن علمی گفتاردرمانی در گفت‌وگو با جام‌جم مروری بر نشانه‌های تشخیصی اولیه اختلالات زبان و گفتار در كودكان خواهد داشت.
هر فرد كودك یا بزرگسالی كه لكنت، مشكل گرفتگی صدا، اختلالات پیش‌رونده عصب‌شناختی و شتابان گویی دارد باید به گفتار‌درمان مراجعه كند. چنین فردی با مراجعه زودهنگام به گفتار‌درمانگران می‌تواند ارتباطات كلامی خود را تا حد زیادی بهبود بخشد و با افزایش اعتماد به نفس به مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی دست یابد.
اولین نشانه‌های مشكل گفتاری
در صورتی كه نوزاد شیرخواری در مكیدن مشكل دارد یا وقتی كودك زیر یك‌سال، صدا‌سازی درستی ندارد و به اسم و گفتار پدر و مادر توجه نمی‌كند و لبخند اجتماعی نمی‌زند باید به وجود نوعی اختلال گفتار در وی شك كرد .
همچنین صداسازی‌ها، كلمه‌سازی یا عبارت‌سازی‌های با تاخیر یا متفاوت از بقیه كودكان است. كودك 5/1 سالهای كه گفتار معنا‌دار ندارد یا در دو‌سالگی نمی‌تواند یك عبارت ساده و دو‌كلمه‌ای را بیان كند یا كودك 5/2 سالهای كه جملات ساده را بیان نمی‌كند یا در 5/3 سالگی گفتار واضح ندارد، باید حتما تحت بررسی در كلینیك‌های گفتاردرمانی قرار بگیرد. والدین چنین كودكی باید در اسرع وقت، نسبت به بررسی و رفع مشكلات گفتاری فرزند خود اقدام كنند.
توجه به اختلال گفتاری از 2سالگی
اختلالات رشدی زبان از یك‌سالگی به بعد، اختلالات ارتباطی از ۹ ماهگی، اختلالات بلع از ابتدای تولد و اختلالات گفتاری از دو‌سالگی قابل بررسی است.
توجه داشته باشید كه یك كودك ۱۲ تا ۱۵ ماهه حدود سه كلمه، ۱۵ تا ۱۸ ماهه ۲۰ كلمه، ۱۸ تا ۲۱ماهه ۶۰ كلمه و عبارت‌سازی‌های ساده باید داشته باشد. پس هر گونه خطا یا مشكل باید توسط گفتاردرمانگر مجرب حیطه اختلالات رشدی بررسی شود. برای اختلالات اكتسابی هم كه پس از ایجاد ضایعه و حوادث در حیطه گفتار، زبان دركی ـ بیانی و كلامی و نوشتاری و نیز ارتباط و بلع باید بررسی و اقدام شود.
مشكل نوشتن و خواندن در مدرسه
كودكانی كه در سنین مدرسه در نوشتن و خواندن دچار مشكل هستند نیز باید از حیث مشكلات گفتاری تحت بررسی قرار بگیرند. والدین چنین كودكانی باید به اختلال یادگیری فرزندشان شك كنند و با مراجعه به گفتار‌درمانگران نگذارند آنها با اختلال تلفظ به مقاطع بالاتر بروند، زیرا در سالهای بعدی دانش آموز دچار مشكلات یادگیری می‌شود و از همین سنین باید به فكر كودك بود.
تمرین‌های گفتاردرمانی در خانه
بی‌شك ضروری است كه تمرین‌های گفتاردرمانی با كودكی كه دچار اختلال گفتاری است،علاوه بر كلینیك‌های گفتاردرمانی در خانه نیز به‌طور مرتب به كمك والدین صورت بگیرد. این تمرینات بسته به نوع اختلال، شدت و میزان اختلال در هر كودك متفاوت است كه پس از انجام بررسی و مشاوره‌های ضروری این تمرینات ارائه می‌شود.
البته طول مدت درمان، بسته به نوع اختلال از یك هفته تا چند سال در افراد مختلف متفاوت است و بسته به نوع اختلال از زمانی كه در هر كدام از پارامترهای آسیب‌دیده یا تاخیر یافته پیشرفتی مشاهده شود، می‌توان به اثربخشی تمرینات گفتاردرمانی پی برد.
گفتاردرمانی را به تاخیر نیندازید
بی‌شك مداخلات زود هنگام باعث كاهش طول مدت درمان شده و از هزینه‌های اضافی بر خانواده و جامعه جلوگیری خواهد كرد.
متخصص گفتاردرمانی به مهارت‌های كلامی و زبانی كودك توجه كرده و آن را با توجه به جنبه‌های دیگر رشد كودك بررسی می‌كند. مهم آن است كه والدین با مشاهده اولین نشانه‌های تاخیر كلامی و گفتاری به متخصص گفتاردرمانی مراجعه كنند تا درمان‌های لازم به صورت زودهنگام و با اثربخشی بیشتر برای كودك آغاز شود.
به خاطر داشته باشید بنا بر بررسی‌های صورت گرفته 9 تا ۱۲ درصد جامعه باید به گفتار‌درمان‌ها مراجعه كنند كه مشكلات مالی و اقتصادی، مهم‌ترین مانع مراجعه به موقع از سوی آنهاست. در حالی كه اگر بیمه‌ها حمایت‌های خوبی از خدمات توانبخشی داشته باشند،مردم نیز قادر خواهند بود در امر درمان و مداخلات درمانی زودتر حاضر شوند و مداخلات درمانی‌شان نیز به تأخیر نخواهد افتاد .
اولین نشانه‌های مشكل گفتاری
در صورتی كه نوزاد شیرخواری در مكیدن مشكل دارد یا وقتی كودك زیر یك‌سال، صدا‌سازی درستی ندارد و به اسم و گفتار پدر و مادر توجه نمی‌كند و لبخند اجتماعی نمی‌زند باید به وجود نوعی اختلال گفتار در وی شك كرد .
همچنین صداسازی‌ها، كلمه‌سازی یا عبارت‌سازی‌های با تاخیر یا متفاوت از بقیه كودكان است. كودك 5/1 سالهای كه گفتار معنا‌دار ندارد یا در دو‌سالگی نمی‌تواند یك عبارت ساده و دو‌كلمه‌ای را بیان كند یا كودك 5/2 سالهای كه جملات ساده را بیان نمی‌كند یا در 5/3 سالگی گفتار واضح ندارد، باید حتما تحت بررسی در كلینیك‌های گفتاردرمانی قرار بگیرد. والدین چنین كودكی باید در اسرع وقت، نسبت به بررسی و رفع مشكلات گفتاری فرزند خود اقدام كنند.
توجه به اختلال گفتاری از 2سالگی
اختلالات رشدی زبان از یك‌سالگی به بعد، اختلالات ارتباطی از ۹ ماهگی، اختلالات بلع از ابتدای تولد و اختلالات گفتاری از دو‌سالگی قابل بررسی است.
توجه داشته باشید كه یك كودك ۱۲ تا ۱۵ ماهه حدود سه كلمه، ۱۵ تا ۱۸ ماهه ۲۰ كلمه، ۱۸ تا ۲۱ماهه ۶۰ كلمه و عبارت‌سازی‌های ساده باید داشته باشد. پس هر گونه خطا یا مشكل باید توسط گفتاردرمانگر مجرب حیطه اختلالات رشدی بررسی شود. برای اختلالات اكتسابی هم كه پس از ایجاد ضایعه و حوادث در حیطه گفتار، زبان دركی ـ بیانی و كلامی و نوشتاری و نیز ارتباط و بلع باید بررسی و اقدام شود.
مشكل نوشتن و خواندن در مدرسه
كودكانی كه در سنین مدرسه در نوشتن و خواندن دچار مشكل هستند نیز باید از حیث مشكلات گفتاری تحت بررسی قرار بگیرند. والدین چنین كودكانی باید به اختلال یادگیری فرزندشان شك كنند و با مراجعه به گفتار‌درمانگران نگذارند آنها با اختلال تلفظ به مقاطع بالاتر بروند، زیرا در سالهای بعدی دانش آموز دچار مشكلات یادگیری می‌شود و از همین سنین باید به فكر كودك بود.
تمرین‌های گفتاردرمانی در خانه
بی‌شك ضروری است كه تمرین‌های گفتاردرمانی با كودكی كه دچار اختلال گفتاری است،علاوه بر كلینیك‌های گفتاردرمانی در خانه نیز به‌طور مرتب به كمك والدین صورت بگیرد. این تمرینات بسته به نوع اختلال، شدت و میزان اختلال در هر كودك متفاوت است كه پس از انجام بررسی و مشاوره‌های ضروری این تمرینات ارائه می‌شود.
البته طول مدت درمان، بسته به نوع اختلال از یك هفته تا چند سال در افراد مختلف متفاوت است و بسته به نوع اختلال از زمانی كه در هر كدام از پارامترهای آسیب‌دیده یا تاخیر یافته پیشرفتی مشاهده شود، می‌توان به اثربخشی تمرینات گفتاردرمانی پی برد.
گفتاردرمانی را به تاخیر نیندازید
بی‌شك مداخلات زود هنگام باعث كاهش طول مدت درمان شده و از هزینه‌های اضافی بر خانواده و جامعه جلوگیری خواهد كرد.
متخصص گفتاردرمانی به مهارت‌های كلامی و زبانی كودك توجه كرده و آن را با توجه به جنبه‌های دیگر رشد كودك بررسی می‌كند. مهم آن است كه والدین با مشاهده اولین نشانه‌های تاخیر كلامی و گفتاری به متخصص گفتاردرمانی مراجعه كنند تا درمان‌های لازم به صورت زودهنگام و با اثربخشی بیشتر برای كودك آغاز شود.
به خاطر داشته باشید بنا بر بررسی‌های صورت گرفته 9 تا ۱۲ درصد جامعه باید به گفتار‌درمان‌ها مراجعه كنند كه مشكلات مالی و اقتصادی، مهم‌ترین مانع مراجعه به موقع از سوی آنهاست. در حالی كه اگر بیمه‌ها حمایت‌های خوبی از خدمات توانبخشی داشته باشند،مردم نیز قادر خواهند بود در امر درمان و مداخلات درمانی زودتر حاضر شوند و مداخلات درمانی‌شان نیز به تأخیر نخواهد افتاد .
