نگاهی به کارنامه پرویز بهرام
خاموشی صدای ابریشمی
4 مرداد 1312، صدایی گرم و ابریشمی متولد شد؛ آوایی كه سالها بر تارك دوبله ایران طنینانداز بود و به وقت عدالتخواهی صدای مظلومانی كه توانایی پرداخت حقالوكاله نداشتند. پرویز بهرام دانشآموخته كارشناسی حقوق قضایی، وكیل رسمی دادگستری و بازیگر ئئاتر بود كه آشنایی او با جعفر والی و هوشنگ لطیفپور و البته صدای منحصربهفردش پایش را به دوبله فارسی هم باز كرد. بهرام سال 28 با دوبله یكی از نقشهای فیلم ایتالیایی هنرپیشه به عرصهای قدم گذاشت كه ردپایش هنوز و همیشه، حتی پس از عبور او از این جهان خاكی، به جا مانده است. جامعه دوبله و هنر ایران، شش خرداد 98 به سوگ خاموشی صدایی نشست كه حدود 70 سال برای مردم این مرزوبوم خاطرهسازی كرده است.
از تئاتر تا صدا پیشگی
تئاتر را از دبیرستان و درست در سالهایی شروع كرد كه استحكام تئاتر و دوبله ایران مدیون آن زمان است. در تئاتر، هم بازیگری میكرد و هم نمایشنامهای را به عنوان كارگردان به اجرا میگذاشت.
بعدها به هنرستان هنرپیشگی رفت و با هنرمندان نامآشنایی چون علی نصیریان، جعفر والی، رضا بدیعی، بیژن مفید، عباس جوانمرد و هوشنگ لطیفپور همدوره بود. دوستی او با والی و لطیفپور سبب خیری شد تا صدای مخملی بهرام به مجموعه آواهای بینظیر تاریخ دوبله ایران افزوده شود.
وكالت، یك هنر دراماتیك
دانشآموخته رشته حقوق از دانشگاه تهران بود، سال 46 پروانه وكالت اخذ كرد و مدت كوتاهی به صورت عامالمنفعه به وكالت هم مشغول بود.
او دلیلش برای گزینش این شغل را هنری كه در نفس آن وجود دارد، عنوان كرده بود. به عقیده او هنرپیشگی و بیان خوب بخشی از وكالت است.
از سلطان صاحبقران تا كارآگاه كاستر
صدای بهرام به واسطه آثار شهره و درخور توجهی كه دوبله كرده در حافظه بسیاری ثبت شده است. او در فیلم مرد سوم به كارگردانی كارول لید جای اورسن ولز صحبت میكرد و در ساخته مشهور ولز یعنی همشهری كین مدیریت دوبلاژ را بر عهده داشت. این مدیر دوبلاژ همچنین صدای رسای هنرپیشگان بنامی چون كرك داگلاس، آنتونی هاپكینز، هربرت لوم، لورنس اولیویه، جیمز میسون و... هم بوده است؛ بازیگرانی كه نام هر كدام از آنها برای وزن بخشیدن به كارنامه یك دوبلور كافی به نظر میرسد. فیلمها، سریالها و مستندهایی مثل بینوایان، آوای برنادت، دانتون، ژولیوس سزار، بیلی باد، روباه پیر (كارآگاه كاستر)، جاده ابرریشم، راز بقا و... هم از دیگر آثار مطرحی است كه صدای بم و گوشنواز بهرام نقشی در آنها داشته است. او همچنین در میان آثار ایرانی نیز به جای ابوموسی اشعری در سریال امام علی (ع) و شخصیت امیركبیر در سریال سلطان صاحبقران صحبت كرده است.
نقشآفرینی یك صدا
بهرام را میتوان ستاره تئاتر در سالهای دور هم دانست. جوان خوش صدای دوبله كه از صحنه نمایش به استودیو آمده بود، گاه صدایش را از پشت نقاب نقشهایی كه میگفت، بیرون میكشید و دوباره تمام قد بر صحنه حاضر میشد تا در تئاتر نه تنها آوا، بلكه هنر بازیگریاش را هم به رخ بكشد. توانایی او در تئاتر و مسلط بودنش بر فن بیان باعث شد، جز معدود كسانی باشد كه بیتست و آزمون دوبله را آغاز میكند.
ستونهای صداپیشگی در تلویزیون
پرویز بهرام از ستونهای پایهگذاری قسمت فنی واحد صداپیشگی در تلویزیون است. او، هوشنگ لطیفپور و تعدادی از همكارانشان زمان تاسیس تلویزیون ملی، قسمت فنی واحد دوبلاژ در تلویزیون را احداث كردند. بعدها سعید شرافت و دیگر مدیر دوبلاژها هم به آنها پیوستند. فیلمهایی از بزرگترین و پرفروشترین شاهكارهای ادبیات جهان همچون بینوایان، گوژپشت نتردام، برادران كارامازوف و... در همین استودیو تلویزیون دوبله شدند.
خاطرهای از اتللو
بهرام كه یكی از صداپیشههای فیلم اتللو به كارگردانی یوتكویچ است، در گفتوگویی كه با جامجم كرده بود خاطرهای از روزهای اكران این فیلم در سینما سعدی، نقل كرده: برای پیگیری تاثیر دوبله اتللو به سینما رفتم و در انتهای سالن نشستم. پیش از آنكه تکصداییهای شخصیت اتللو پخش شود، جوان كنار دستیام دیالوگها را حفظ بود و بیان میكرد. سعی هم داشت كه با صدای من بگوید. خیلی علاقهمند شدم و از وی درباره فیلم پرسیدم كه جواب داد 50 بار دیدهام و گفتوگوهای فیلم را حفظ شدهام.
تسلیت رسانه ملی
معاون سیما در پیامی درگذشت پرویز بهرام، گوینده و صداپیشه پیشكسوت تلویزیون و سینما را تسلیت گفت:
انا لله و انا الیه راجعون
وداع نابهنگام پرویز بهرام، هنرمند گرانقدر و پیشكسوت عرصه صداپیشگی و گویندگی، مایه اندوه و خسران شد. سیمای جمهوری اسلامی ایران امروز یك همكار قدیمی و توانمند را از دست داد.
همزمان شدن ضایعه درگذشت پرویز بهرام با سالروز شهادت مولای متقیان، قابل اعتنا است؛ چراكه وی در تولید سریال ماندگار «امام علی (ع)» همكار و همراه بود و در ایفای صداپیشگی شخصیت ابوموسی اشعری به این اثر فاخر، جلوهای ویژه بخشید.
آن هنرمند متعهد همچنین با صدای خود به مستندهای «راز بقا» و «جاده ابریشم» گرمای دلپذیری بخشید و ارزش آنها را دو چندان كرد.
طنین صدای او خاطرات زیبایی برای همه ما ساخته است و بدون شك مردم قدرشناس و هنردوست ایران هیچ گاه صدای ماندگار او را به فراموشی نخواهند سپرد. اینجانب با عرض تسلیت به خانواده محترم بهرام، مجموعه صداوسیما و تمامی هنردوستان این سرزمین، از خداوند منان برای آن عزیز از دست رفته آمرزش و آرامش و برای بازماندگان صبر جزیل طلب میكنم.
تئاتر را از دبیرستان و درست در سالهایی شروع كرد كه استحكام تئاتر و دوبله ایران مدیون آن زمان است. در تئاتر، هم بازیگری میكرد و هم نمایشنامهای را به عنوان كارگردان به اجرا میگذاشت.
بعدها به هنرستان هنرپیشگی رفت و با هنرمندان نامآشنایی چون علی نصیریان، جعفر والی، رضا بدیعی، بیژن مفید، عباس جوانمرد و هوشنگ لطیفپور همدوره بود. دوستی او با والی و لطیفپور سبب خیری شد تا صدای مخملی بهرام به مجموعه آواهای بینظیر تاریخ دوبله ایران افزوده شود.
وكالت، یك هنر دراماتیك
دانشآموخته رشته حقوق از دانشگاه تهران بود، سال 46 پروانه وكالت اخذ كرد و مدت كوتاهی به صورت عامالمنفعه به وكالت هم مشغول بود.
او دلیلش برای گزینش این شغل را هنری كه در نفس آن وجود دارد، عنوان كرده بود. به عقیده او هنرپیشگی و بیان خوب بخشی از وكالت است.
از سلطان صاحبقران تا كارآگاه كاستر
صدای بهرام به واسطه آثار شهره و درخور توجهی كه دوبله كرده در حافظه بسیاری ثبت شده است. او در فیلم مرد سوم به كارگردانی كارول لید جای اورسن ولز صحبت میكرد و در ساخته مشهور ولز یعنی همشهری كین مدیریت دوبلاژ را بر عهده داشت. این مدیر دوبلاژ همچنین صدای رسای هنرپیشگان بنامی چون كرك داگلاس، آنتونی هاپكینز، هربرت لوم، لورنس اولیویه، جیمز میسون و... هم بوده است؛ بازیگرانی كه نام هر كدام از آنها برای وزن بخشیدن به كارنامه یك دوبلور كافی به نظر میرسد. فیلمها، سریالها و مستندهایی مثل بینوایان، آوای برنادت، دانتون، ژولیوس سزار، بیلی باد، روباه پیر (كارآگاه كاستر)، جاده ابرریشم، راز بقا و... هم از دیگر آثار مطرحی است كه صدای بم و گوشنواز بهرام نقشی در آنها داشته است. او همچنین در میان آثار ایرانی نیز به جای ابوموسی اشعری در سریال امام علی (ع) و شخصیت امیركبیر در سریال سلطان صاحبقران صحبت كرده است.
نقشآفرینی یك صدا
بهرام را میتوان ستاره تئاتر در سالهای دور هم دانست. جوان خوش صدای دوبله كه از صحنه نمایش به استودیو آمده بود، گاه صدایش را از پشت نقاب نقشهایی كه میگفت، بیرون میكشید و دوباره تمام قد بر صحنه حاضر میشد تا در تئاتر نه تنها آوا، بلكه هنر بازیگریاش را هم به رخ بكشد. توانایی او در تئاتر و مسلط بودنش بر فن بیان باعث شد، جز معدود كسانی باشد كه بیتست و آزمون دوبله را آغاز میكند.
ستونهای صداپیشگی در تلویزیون
پرویز بهرام از ستونهای پایهگذاری قسمت فنی واحد صداپیشگی در تلویزیون است. او، هوشنگ لطیفپور و تعدادی از همكارانشان زمان تاسیس تلویزیون ملی، قسمت فنی واحد دوبلاژ در تلویزیون را احداث كردند. بعدها سعید شرافت و دیگر مدیر دوبلاژها هم به آنها پیوستند. فیلمهایی از بزرگترین و پرفروشترین شاهكارهای ادبیات جهان همچون بینوایان، گوژپشت نتردام، برادران كارامازوف و... در همین استودیو تلویزیون دوبله شدند.
خاطرهای از اتللو
بهرام كه یكی از صداپیشههای فیلم اتللو به كارگردانی یوتكویچ است، در گفتوگویی كه با جامجم كرده بود خاطرهای از روزهای اكران این فیلم در سینما سعدی، نقل كرده: برای پیگیری تاثیر دوبله اتللو به سینما رفتم و در انتهای سالن نشستم. پیش از آنكه تکصداییهای شخصیت اتللو پخش شود، جوان كنار دستیام دیالوگها را حفظ بود و بیان میكرد. سعی هم داشت كه با صدای من بگوید. خیلی علاقهمند شدم و از وی درباره فیلم پرسیدم كه جواب داد 50 بار دیدهام و گفتوگوهای فیلم را حفظ شدهام.
تسلیت رسانه ملی
معاون سیما در پیامی درگذشت پرویز بهرام، گوینده و صداپیشه پیشكسوت تلویزیون و سینما را تسلیت گفت:
انا لله و انا الیه راجعون
وداع نابهنگام پرویز بهرام، هنرمند گرانقدر و پیشكسوت عرصه صداپیشگی و گویندگی، مایه اندوه و خسران شد. سیمای جمهوری اسلامی ایران امروز یك همكار قدیمی و توانمند را از دست داد.
همزمان شدن ضایعه درگذشت پرویز بهرام با سالروز شهادت مولای متقیان، قابل اعتنا است؛ چراكه وی در تولید سریال ماندگار «امام علی (ع)» همكار و همراه بود و در ایفای صداپیشگی شخصیت ابوموسی اشعری به این اثر فاخر، جلوهای ویژه بخشید.
آن هنرمند متعهد همچنین با صدای خود به مستندهای «راز بقا» و «جاده ابریشم» گرمای دلپذیری بخشید و ارزش آنها را دو چندان كرد.
طنین صدای او خاطرات زیبایی برای همه ما ساخته است و بدون شك مردم قدرشناس و هنردوست ایران هیچ گاه صدای ماندگار او را به فراموشی نخواهند سپرد. اینجانب با عرض تسلیت به خانواده محترم بهرام، مجموعه صداوسیما و تمامی هنردوستان این سرزمین، از خداوند منان برای آن عزیز از دست رفته آمرزش و آرامش و برای بازماندگان صبر جزیل طلب میكنم.