پوتین برهمكاری تركیه با روسیه و ایران برای حل بحران سوریه تاكید كرد
سفری که «تفریحی» شد
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور تركیه كه به روسیه سفر كرده بود قصد داشت روسیه را با برنامه‌های خود در سوریه هماهنگ كند، اما برعكس پوتین با تاكید بر همكاری‌های مشترك مسكو - آنكارا تلاش كرد تركیه را از محور آمریكایی دور كرده و در عوض به خود نزدیك كند. این در حالی است كه پیش از آن تركیه با آمریكا برای ایجاد یك منطقه امن در سوریه توافق كرده و گفته بود به زودی حملات خود را در شرق فرات از سر خواهد گرفت. دیدار دوجانبه پوتین ـ اردوغان یك‌بار دیگر نشان داد كه دولت تركیه فقط در همكاری با ایران و روسیه است كه می‌تواند در سوریه نقشی مثبت و مهم داشته باشد.
خبرگزاری تاس، درباره دیدار دو جانبه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه و رجب طیب اردوغان همتای تركیه‌ای او اعلام كرد مسكو و آنكارا شكل مذاكرات آستانه با مشاركت ایران را برای حل‌وفصل اوضاع در سوریه بسیار مؤثر می‌دانند. پوتین نیز كه در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی صنایع هوا - فضای ماكس2019 با اردوغان دیدار كرد، گفت: در بررسی موضوعات مهم بین‌المللی، بدون تردید اوضاع كنونی در سوریه مورد توجه اصلی مذاكرات ما قرار داشت و در این راستا، روسیه و تركیه در چارچوب مذاكرات آستانه با مشاركت ایران، همكاری نزدیكی با یكدیگر دارند. به‌عقیده ما، روند مذاكرات آستانه بیشترین تأثیر را بر مكانیسم حل‌وفصل بحران سوریه داشته است. رئیس‌جمهور روسیه همچنین تأیید كرد در اواسط ماه سپتامبر [دو تا سه هفته دیگر] برای شركت در نشست سران سه‌جانبه روسیه -ایران -تركیه به آنكارا سفر می‌كند.
روزنامه كامرسانت، چاپ مسكو نیز در تحلیلی در این باره نوشت ولادیمیر پوتین از توافق روسیه و تركیه درباره برنامه‌ای برای مبارزه مشترك با تروریست‌ها در استان ادلب خبر داد، اما رجب طیب اردوغان در اظهارات علنی خود چنین مسأله‌ای را عنوان نكرد. برخی رسانه‌های دیگر نیز گفتند اساسا اردوغان برای این به روسیه سفر كرده كه عملیات ارتش سوریه برای پاكسازی تروریست‌ها در ادلب را متوقف كند، اما وی در این هدف ناكام مانده است.
ناتوانی تركیه در برابر تروریست‌ها
ماه سپتامبر سال گذشته، روسیه و تركیه تفاهم‌نامه‌ای را درباره همكاری برای تثبیت اوضاع در منطقه كاهش تنش ادلب امضا كردند و در آن زمان دو طرف توافق كردند عملیات نظامی گسترده‌ای در این منطقه كه آخرین منطقه كاهش تنش در سوریه بوده و نیروهای دولتی سوریه بر آن كنترل ندارند، صورت نگیرد. ولی مسكو در آن زمان هشدار داده بود این توافقات نباید باعث گسترش تروریسم در منطقه شود. با این حال طی یك‌سال گذشته توازن نیروها در منطقه ادلب به‌شدت تغییر یافت و بخش زیادی از آن تحت كنترل گروه تروریستی هیات التحریر‌الشام قرار گرفت. از آن گذشته تروریست‌ها تا آنجا پیش رفتند كه پایگاه هوایی حمیمم را با خمپاره‌های خود هدف قرار دادند. همین موضوع خشم مسكو را برانگیخت و با كمك سوریه عملیات جدیدی را علیه تروریست‌ها ترتیب دادند كه درنهایت به آزاد‌سازی كامل خان‌شیخون تمام شد.
به‌نوشته روزنامه كامرسنت «در حال حاضر اصلی‌ترین سؤال این است كه ارتش سوریه برای روند آتی اوضاع در استان ادلب چه موضعگیری‌ای اتخاذ خواهد كرد. مقامات دمشق بارها اعلام كردند تمایل دارند همه خاك سوریه تحت كنترل آنها باشد. البته در این بین برای مسكو نیز بسیار اهمیت دارد كه اتحاد راهبردی خود با آنكارا را حفظ كند و معتقد است بدون آن، حل‌وفصل مسائل مربوط به سوریه ممكن نخواهد بود، چرا كه مخالفان مسلح تا حدود زیادی به تركیه وابسته هستند. در این راستا مقامات مسكو امیدوارند برای حل‌وفصل اوضاع كنونی بتوانند به توافقی بین دمشق و آنكارا دست یابند.»
دستاوردهای اردوغان
كنترل شهر مهم و راهبردی خان‌شیخون توسط نظامیان تحت امر بشار اسد، موقعیت نظامی تركیه در ادلب را به‌شدت تضعیف كرد. این درحالی بود كه تركیه هنوز نتوانسته به ماجرای هیات تحریر‌الشام پایان داده و به تعهدات خود در ادلب جامه عمل بپوشاند. درهمین حال تركیه تلاش می‌كند در كرانه شرقی فرات در چارچوب یك همكاری مبهم و نامعلوم با آمریكا منطقه‌ای امن را تاسیس كند. تحلیلگران می‌گویند به همین دلیل پوتین سعی كرد با زیركی و به شكلی هوشمندانه سفر اردوغان را دست كم در برابر چشم خبرنگاران و دوربین‌های تلویزیونی، به یک سفر تفریحی و بازدید اردوغان از نمایشگاه صنایع دفاعی هوایی روسیه تقلیل داده و به قدرت‌نمایی تسلیحاتی خود در برابر آمریكا و اروپا ادامه دهد، چرا كه توانسته است یك عضو مهم ناتو را با وجود همه ریسك‌ها و مخاطرات، به یك مشتری قدرتمند صنایع دفاعی خود تبدیل كند. روسیه پس از فروش موشك‌های اس400 به تركیه در نظر دارد بالگردهای نظامی نسل جدید خود را نیز به آنها اضافه كند. همچنین بعید نیست در صورت تداوم اختلافات آنكارا - واشنگتن بر سر اف 35، در آینده‌ای نزدیك شاهد آن باشیم كه قرارداد خرید سوخو با روسیه امضا شده و تركیه عطای هواپیمای آمریكایی را به لقای آن ببخشد. گردش صمیمانه و بستنی خوردن اردوغان با پوتین همه بیانگر این امر بود.
ولادیمیر پوتین در كنفرانس مطبوعاتی مشترك خود با رجب طیب اردوغان نیز بر دو موضوع لزوم همكاری با ایران و نیز حفظ تمامیت‌ارضی سوریه تاكید كرد. تركیه و روسیه بازیگران مهمی در خاك سوریه هستند اما این بازیگران بدون موافقت دولت سوریه و به‌خصوص بدون هماهنگی با حضور ایران هرگز نمی‌توانند ثمر‌بخش باشند. اشتباه بزرگ تركیه در این بود كه سعی كرد با كمك آمریكایی‌ها اهداف خود را در سوریه به پیش برد. تجربه‌ای كه بارها تاكنون اردوغان آن را آزموده و نتایج واهی آن را هم مشاهده كرده است. سفر اردوغان به روسیه اگر یك‌بار دیگر تركیه را متقاعد كرده باشد كه در چارچوب توافقات آستانه و با حفظ تمامیت ارضی سوریه در این كشور فعالیت كند نه‌تنها به نفع تركیه بوده، بلكه امنیت و ثبات بیشتری را به سوریه نیز اعطا خواهد كرد. این نوع همكاری در درجه اول به ضرر گروه‌های تجزیه‌طلب سوریه و در درجه دوم به ضرر گروه‌های تروریستی تكفیری و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها از جمله آمریكا و رژیم صهیونیستی خواهد بود.
روزنامه كامرسانت، چاپ مسكو نیز در تحلیلی در این باره نوشت ولادیمیر پوتین از توافق روسیه و تركیه درباره برنامه‌ای برای مبارزه مشترك با تروریست‌ها در استان ادلب خبر داد، اما رجب طیب اردوغان در اظهارات علنی خود چنین مسأله‌ای را عنوان نكرد. برخی رسانه‌های دیگر نیز گفتند اساسا اردوغان برای این به روسیه سفر كرده كه عملیات ارتش سوریه برای پاكسازی تروریست‌ها در ادلب را متوقف كند، اما وی در این هدف ناكام مانده است.
ناتوانی تركیه در برابر تروریست‌ها
ماه سپتامبر سال گذشته، روسیه و تركیه تفاهم‌نامه‌ای را درباره همكاری برای تثبیت اوضاع در منطقه كاهش تنش ادلب امضا كردند و در آن زمان دو طرف توافق كردند عملیات نظامی گسترده‌ای در این منطقه كه آخرین منطقه كاهش تنش در سوریه بوده و نیروهای دولتی سوریه بر آن كنترل ندارند، صورت نگیرد. ولی مسكو در آن زمان هشدار داده بود این توافقات نباید باعث گسترش تروریسم در منطقه شود. با این حال طی یك‌سال گذشته توازن نیروها در منطقه ادلب به‌شدت تغییر یافت و بخش زیادی از آن تحت كنترل گروه تروریستی هیات التحریر‌الشام قرار گرفت. از آن گذشته تروریست‌ها تا آنجا پیش رفتند كه پایگاه هوایی حمیمم را با خمپاره‌های خود هدف قرار دادند. همین موضوع خشم مسكو را برانگیخت و با كمك سوریه عملیات جدیدی را علیه تروریست‌ها ترتیب دادند كه درنهایت به آزاد‌سازی كامل خان‌شیخون تمام شد.
به‌نوشته روزنامه كامرسنت «در حال حاضر اصلی‌ترین سؤال این است كه ارتش سوریه برای روند آتی اوضاع در استان ادلب چه موضعگیری‌ای اتخاذ خواهد كرد. مقامات دمشق بارها اعلام كردند تمایل دارند همه خاك سوریه تحت كنترل آنها باشد. البته در این بین برای مسكو نیز بسیار اهمیت دارد كه اتحاد راهبردی خود با آنكارا را حفظ كند و معتقد است بدون آن، حل‌وفصل مسائل مربوط به سوریه ممكن نخواهد بود، چرا كه مخالفان مسلح تا حدود زیادی به تركیه وابسته هستند. در این راستا مقامات مسكو امیدوارند برای حل‌وفصل اوضاع كنونی بتوانند به توافقی بین دمشق و آنكارا دست یابند.»
دستاوردهای اردوغان
كنترل شهر مهم و راهبردی خان‌شیخون توسط نظامیان تحت امر بشار اسد، موقعیت نظامی تركیه در ادلب را به‌شدت تضعیف كرد. این درحالی بود كه تركیه هنوز نتوانسته به ماجرای هیات تحریر‌الشام پایان داده و به تعهدات خود در ادلب جامه عمل بپوشاند. درهمین حال تركیه تلاش می‌كند در كرانه شرقی فرات در چارچوب یك همكاری مبهم و نامعلوم با آمریكا منطقه‌ای امن را تاسیس كند. تحلیلگران می‌گویند به همین دلیل پوتین سعی كرد با زیركی و به شكلی هوشمندانه سفر اردوغان را دست كم در برابر چشم خبرنگاران و دوربین‌های تلویزیونی، به یک سفر تفریحی و بازدید اردوغان از نمایشگاه صنایع دفاعی هوایی روسیه تقلیل داده و به قدرت‌نمایی تسلیحاتی خود در برابر آمریكا و اروپا ادامه دهد، چرا كه توانسته است یك عضو مهم ناتو را با وجود همه ریسك‌ها و مخاطرات، به یك مشتری قدرتمند صنایع دفاعی خود تبدیل كند. روسیه پس از فروش موشك‌های اس400 به تركیه در نظر دارد بالگردهای نظامی نسل جدید خود را نیز به آنها اضافه كند. همچنین بعید نیست در صورت تداوم اختلافات آنكارا - واشنگتن بر سر اف 35، در آینده‌ای نزدیك شاهد آن باشیم كه قرارداد خرید سوخو با روسیه امضا شده و تركیه عطای هواپیمای آمریكایی را به لقای آن ببخشد. گردش صمیمانه و بستنی خوردن اردوغان با پوتین همه بیانگر این امر بود.
ولادیمیر پوتین در كنفرانس مطبوعاتی مشترك خود با رجب طیب اردوغان نیز بر دو موضوع لزوم همكاری با ایران و نیز حفظ تمامیت‌ارضی سوریه تاكید كرد. تركیه و روسیه بازیگران مهمی در خاك سوریه هستند اما این بازیگران بدون موافقت دولت سوریه و به‌خصوص بدون هماهنگی با حضور ایران هرگز نمی‌توانند ثمر‌بخش باشند. اشتباه بزرگ تركیه در این بود كه سعی كرد با كمك آمریكایی‌ها اهداف خود را در سوریه به پیش برد. تجربه‌ای كه بارها تاكنون اردوغان آن را آزموده و نتایج واهی آن را هم مشاهده كرده است. سفر اردوغان به روسیه اگر یك‌بار دیگر تركیه را متقاعد كرده باشد كه در چارچوب توافقات آستانه و با حفظ تمامیت ارضی سوریه در این كشور فعالیت كند نه‌تنها به نفع تركیه بوده، بلكه امنیت و ثبات بیشتری را به سوریه نیز اعطا خواهد كرد. این نوع همكاری در درجه اول به ضرر گروه‌های تجزیه‌طلب سوریه و در درجه دوم به ضرر گروه‌های تروریستی تكفیری و حامیان منطقه‌ای و بین‌المللی آنها از جمله آمریكا و رژیم صهیونیستی خواهد بود.
ضمیمه قفسه کتاب
تیتر خبرها
