خبری خواندم مبنی بر این كه استان‌هایی مانند خراسان جنوبی، خوزستان، بوشهر، سیستان و بلوچستان و... كه اتفاقا از استان‌های ‌محروم كشورند و بیشتر مردم این استان‌‌ها شاید از امكانات اولیه‌ای كه برای یك زندگی عادی لازم است، بی‌بهره‌اند، دارای كمترین نزاع و خشونت اجتماعی هستند و به زبان ساده یعنی كمتر با هم دعوا می‌كنند و جار و جنجال به راه می‌اندازند! آن هم در شرایطی كه بیشتر جامعه‌شناسان و كارشناسان اجتماعی از میزان بالای خشم دورنی ایرانی‌ها می‌گویند و این كه كوچك‌ترین تلنگری می‌‌تواند ما را از كوره به‌در كند و به اصطلاح به جان هم بیندازد. مصداق چنین ادعایی، تصادف ساده دو اتومبیل با هم است كه در هر شرایطی می‌توانند، اتفاق بیفتد، اما بعد از تصادف و خسارت‌های جزئی احتمالی آنچه كه بیشتر از همه آسیب‌زاست، دعواهای شدید بین دو راننده و گاهی سرنشینان آنها با یكدیگر است كه با فریاد یكدیگر را متهم می‌كنند كه باعث تصادف كدام یك است و الان بجز هزینه تعمیرات، چه كسی باید خسارت كم‌بهاتر شدن اتومبیل را قبول كند و بقیه ماجراها... البته این عمومی‌ترین مثال بود كه همه ما تاكنون شبیه آن را دیده‌ایم.
حالا با این اوصاف خبر می‌رسد و نمودار رسم می‌شود كه مردم استان‌های كم‌بهره‌تر از امكانات زیستی و اجتماعی با هم مهربان‌ترند و كمتر باعث و بانی نزاع‌های خیابانی و ... می‌شوند.
شاید كم‌داشتن آنها را مهربان‌تر كرده است، شاید زیستن در كمبود را یاد گرفتند و می‌دانند اگر با یكدیگر مهربان باشند این كمبودها را بهتر می‌توانند تحمل كنند. آنها می‌دانند برای داشتن امكانات بهتر است در كنار هم باشند تا روبه‌روی هم. چیزی كه استان‌های با بهره بیشتر كمتر بلدند و برای به دست آوردن بیشتر و بیشتر گاهی چنان با هم می‌جنگند و به جان هم می‌افتند كه انگشت به دهان می‌مانی از این همه خشونتی كه بروز پیدا می‌كند.
مهمان‌ دوستان با مرام
فیلم شبی كه ماه كامل شد یكی از فیلم‌هایی است كه داستان آن به تمامی در استان سیستان‌و‌بلوچستان اتفاق می‌افتد و شخصیت‌های اصلی و فرعی آن هم در این استان زندگی می‌‌كنند. سازندگان و بازیگران این فیلم در زمان اكران عمومی شبی‌ كه ماه كامل شد درباره رفتار و اخلاق خوب مردم سیستان‌و‌بلوچستان زیاد صحبت كردند و همه آنها از مردم این استان به عنوان آدم‌هایی بسیار خونگرم و نجیب یاد كردند.
محمدحسین قاسمی تهیه‌كننده این فیلم اما بیشتر از دیگر سازندگان این فیلم مردم و خصلت‌های مردم سیستان و بلوچستان را می‌شناسد. او از زمان نوشتن فیلمنامه به همراه همسرش، نرگس آبیار، كارگردان فیلم بارها به این استان رفته و تحقیقات زیادی درباره مردم این استان و خاندان‌های مختلفی كه در سیستان و بلوچستان زندگی می‌كنند انجام دادند. با قاسمی هم‌صحبت شدم تا درباره خصلت‌های مردم این استان برایمان بگوید.
 این تهیه‌كننده بر این باور است كه اگر رفتار، اخلاق و مردم‌داری خوب اهالی این استان نبود، آنها نمی‌توانستند به راحتی فیلم شبی كه ماه كامل شد را كار كنند.
قاسمی می‌گوید: در خانه مردم این استان به روی مهمان باز است، آنها چیز زیادی در خانه‌‌های خود ندارند، بسیاری از آنها فقط وسایل ابتدایی زندگی را دارند اما وقتی مهمانی به خانه آنها وارد می‌شود، كم نمی‌گذارند. چشم و دل سیرند و از همه مهم‌تر این كه زیاده‌خواه نیستند. غروری زیبا دارند كه اجازه نمی‌دهد از كسی چیزی بخواهند حتی اگر نیازمند باشند. یادم هست برای یكی از سكانس‌ها، طراح صحنه فیلم گفت به ماشین‌‌های حمل سوخت نیاز دارم تا صحنه وا‌قعی‌ شود. با چند نفر ارتباط گرفتم و چند ماشین را آوردیم سرصحنه آن‌هم با كمترین هزینه كه آن را هم قبول نمی‌كردند. اما بر اثر سانحه‌ای دو تا از ماشین‌ها چپ كردند و خسارت دیدند. صاحبان ماشین هیچ واكنش منفی نداشتند و ما به زور به آنها خسارت تعمیر ماشین‌ها را دادیم و هر چه كردیم بیشتر نگرفتند! حتی پول چند روزی كه ماشین باید در تعمیرگاه بماند و‌ آنها نمی‌توانند كار كنند را هم نگرفتند! تا این اندازه آدم‌های شرافتمند و چشم و دل سیری هستند.
لزوم محرومیت‌زدایی
تهیه‌كننده فیلم شبی كه ماه كامل شد، می‌گوید: ما مرزهای زیادی با كشورهای پاكستان و افغانستان داریم و باید همیشه از این مردم سپاسگزار باشیم كه از مرزهای ما پاسداری می‌كنند و دم نمی‌زنند از همه محرومیت‌هایی كه این مرزنشینی زندگی آنها را با كیفیت كمی مواجه كرده است. آنها آنقدر بزرگ‌منش هستند كه محرومیت‌های اجتماعی و معیشتی باعث نشده كه مرام و انسانیت ناب را فراموش كنند. به نظرم هم مردم و خیریه‌های دولتی و مردم نهاد و هم بدنه و تصمیم گیرندگان دولتی باید به این استان بیشتر رسیدگی كنند. همه می‌دانیم كه بیشتر از تحصیل‌جا‌مانده‌ها متعلق به استان سیستان و بلوچستان است. در صورتی‌كه تحصیل در مدرسه حق هر كودك و نوجوانی است. مردم این استان با كمبود آب لوله‌كشی روبه‌رو هستند و برخی از مناطق حتی آب شرب هم ندارند. خط انتقال لوله گاز برای صادرات از زمین این استان عبور كرده اما مردم آن مناطق گاز ندارند! با همه این محرومیت‌ها، مردم سیستان و بلوچستان مهربان و رئوفند. پرخاشگر نیستند و تا‌جایی كه امكان دارد اهل تعامل و مدارایند.
به نظرم برای احترام به این انسان‌های شریف باید به آنها بیشتر رسیدگی كرد. باید فرهنگ خوب آنها را به دیگران شناساند.طبیعت زیبا و بكر چابهار بی‌نظیر است كه می‌تواند به قطب گردشگری تبدیل شود. صنایع‌دستی خیلی زیبایی دارد كه اگر به آنها توجه شود، می‌‌تواند به بهترین صادرات ایران تبدیل شود، وقتی گردشگر زیادی به این منطقه برود و صنایع‌دستی آنها هم مورد توجه قرار گیرد و بومگردی در این استان ترویج شود به مرور وضعیت معیشتی مردم خوب این استان هم بهتر می‌شود.
            
امروز كه این مطلب را خواندید كمی با خودتان خلوت كنید و این سوال را از خودتان بپرسید كه این چه خویی است كه ما انسان‌‌ها داریم؛ هر چه بیشتر داشته باشیم، طماع‌تر، خشن‌تر و بی‌رحم‌تر می‌شویم.این باگ و چالش خلقت را چگونه می‌توان ترمیم كرد و این زیاده‌خواهی را چگونه می‌توان تعدیل كرد.