امام هم اوشین می‌دید!
رهبر معظم انقلاب  در دیدار اعضای مجمع نویسندگان مسلمان
«ژاپنی‌ها برمی‌دارند از زندگی معمولی و شخصی یك نفر، یك موضوع برای فیلم درست می‌كنند كه مطابق با واقع است. اصلا علت جاذبه فیلم‌های ژاپنی هم این است. البته هنرپیشه‌های خوبی دارند، اما علت جاذبه این است كه درست مطابق با واقع است. این سریال «سالهای دور از خانه»ای كه نشان می‌دادند كه همه را جذب كرد، حتی امام را ــ حاج احمد آقا می‌گفت كه امام مرتب این سریال را نگاه می‌كردند ــ علتش چیست؟ چون زندگی‌ای كه آن شخص در فیلم دارد و آن كاری كه او دارد می‌كند، درست مطابق با واقع است؛ یعنی همانی است كه واقعیت دارد. اصلا هنرمند این است؛ باید واقعیت را عكس‌برگردان كند و به آدم نشان بدهد؛ حتی آن مقداری كه آدم نمی‌بیند، برجسته كند، واقعیت را با همه ریزه‌كاری‌هایش جلا بدهد و جلوی چشم آدم بگذارد. آن سریالی كه اشاره كردم، این‌طور نبود؛ آن سحرِ ماه رمضانش، آن افطارِ ماه رمضانش، آن مجلس روضه‌اش؛ آخر هم بی‌معنی و بی‌مزه و بی‌واقعیت! واقعا جامعه ما این است؟! اصلا هیچ چیز سرشان نمی‌شود!»
(سریال سال‌های دور از خانه كه در میان مردم ایران به عنوان اوشین شناخته می‌شود یك سریال تلویزیونی ژاپنی است كه در سال ۱۹۸۳ توسط شبكه ان‌اچ‌كی تولید شد و در دهه 60 در ایران پخش شد. شخصیت اصلی این داستان خانمی است كه اوشین تانوكورا نام دارد، در سنین پیری خاطرات زندگی سختش از زمان كودكی تا بزرگسالی را تعریف می‌كند.)
28/07/1370


عمق‌بخشیدن به تفکر انقلابی
بیانات در دیدار مدیر و برنامه‌سازان گروه تلویزیونى شاهد
...اگر شما مسؤولیت خود را درست انجام دهید و ان‌شاءا... استعدادهای‌ جوان، روزبه‌روز شكوفایی‌ پیدا كنند، شما از این بنده حقیر، برای‌ اسلام و مسلمین و انقلاب مفیدتر خواهید شد. این، چیز كمی‌ نیست. یعنی‌ واقعا شما می‌توانید از بنده كه سال‌های‌ متمادی‌ عمرم به تبلیغ گذشته و فوت و فن كار تبلیغ دینی‌ را بلدم و این قدر مسأله در ذهنم گذشته، برای‌ انقلاب، برای‌ اسلام، برای‌ شیرین كردن اهداف و آرمان‌های‌ اسلام و انقلاب در چشم مستمعین و عمق بخشیدن به این تفكر، بیشتر مفید واقع شوید. تفكر بی‌‌عمق فایده‌ای‌ ندارد. كارتان كار بسیار مهمی‌ است.
من امروز به فیلم‌هایی‌ كه این آقایان درست می‌كنند و تلویزیون ما هم بی‌‌دریغ ــ همین‌طور اورت ــ اینها را از دهن خودش جلوی چشم مردم بیرون می‌‌ریزد، نگاه می‌كنم و می‌‌بینم اینها واقعا چقدر بی‌‌هنرند! جز چند هنر پیشه خوب كه از هنرپیشه‌های‌ معروفند و انصافا هنرپیشه‌اند و خوب بازی‌ می‌كنند، بازیگر و فیلمنامه‌نویس درست و حسابی‌ نداریم... 
بعد از 30 سال كه كار كرده‌اند، تازه این از آب درآمده! آن وقت شما «تا مرز دیدار» را که می‌‌بینید واقعا حظ می‌كنید. بازی‌ خوب، فیلمنامه خوب، كارگردانی‌ بسیار خوب. پیداست شما هنرتان خیلی‌ بالاتر از این هنرهاست.
07/02/1371

مطلقا برنامه بی‌محتوا پخش نکنید
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسؤولان صدا و سیما
... برنامه بی‌فایده بی‌محتوایی كه فقط یك وقت و یك فاصله زمانی را پُر می‌كند، مطلقا پخش نكنید... چند سال قبل از این، من یك برنامه مذهبی را از رادیو گوش می‌كردم. الفاظ علی‌الظاهر مذهبی و باطنا پوك، سجع‌ها بی‌خودی و عبارت‌ها قدیمی بودند. یك نثر زیبای قدیمی نبود؛ بلكه عبارت من‌درآوردى ساختنى چرندی را به شكل عبارات مذهبی درآورده بودند و گوینده هم همین‌طور پشت سرهم می‌گفت. من كه آخوند و اهل دین و اهل این فنم، هرچه گوش كردم كه ببینم در این بحث نیم ساعتی كه مرتب هم حرف می‌زد، چه می‌خواهد بگوید ــ می‌خواهد توحید را ثابت كند؟ می‌خواهد نبوت یا قیامت را ثابت یا رد كند؟ ــ دیدم كه اصلا هیچ مفهومی ندارد. این، یك بحث خنثی است. من می‌گویم اگر شما این برنامه را برای این آوردید كه اینجا خالی است، از شنوندگان عذرخواهی كنید و بگویید: شنوندگان! متأسفانه به قدر این یك ساعت، برنامه مناسب شما پیدا نكرده‌ایم؛ این یك ساعت تعطیل. این، خیلی بهتر و پُرجاذبه‌تر و منصفانه‌تر است. 
نكته خیلی مهم دیگر، راجع به زبان فارسی است. یك بار دیگر هم چند سال قبل از این، در همان محل خودتان كه آمده بودم، این بحث را كردم. از غلط‌گویی، واقعا انسان خیلی جوش می‌خورد. وقتی غلطی گفته می‌شود ــ به‌خصوص در بخش‌های پرشنونده، مثل خبر و امثال آن ــ واقعا مثل این است كه كسی یك سیلی به من می‌زند! این‌كه می‌گویم مثل آن است كه یك سیلی می‌زنند، مبالغه نیست. تازه این كم است؛ گاهی بعضی از غلط‌ها مثل یك سیلی ویك مشت است! بعضی از غلط‌ها هم مثل یك سیلی و یك مشت و یك لگد است!
07/05/1369

به فضای همدردی با فقرا دامن بزنید
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسؤولان سازمان صدا و سیما‌‌
اشاره كردم كه علم مقوله بسیار مهمی است. امروز انسان وقتی به راه‌های مختلف برای پیشرفت كشور نگاه می‌كند، می‌بیند همه منتهی می‌شود به علم... علم را باید رویانید. به‌نظر من رسانه می‌تواند در نهضت تولید علم و فكر و نظریه و اندیشه در زمینه‌های مختلف نقش ایفا كند. شما می‌توانید خط تولید علم و فكر و نظریه را برنامه‌ریزی شده دنبال كنید؛ به بحث‌های منطقی و مفید دامن بزنید؛ كرسی‌های نوآوری را تلویزیونی كنید و چهره‌های علمىِ نوآورِ خوب را مطرح نمایید.
خدا رحمت كند آقای احمد بیرشك را - پیرمرد جالبی بود - ما پیرىِ ایشان را دیدیم و درك كردیم؛ اگرچه از نوجوانی با اسم و كتاب‌های ایشان در مدرسه آشنا بودیم. پیرمرد در نود و چند سالگی، پُر تحرك و پُرتلاش بود. از جمله چیزهایی كه من از این پیرمرد دیدم و خیلی لذت بردم، این بود كه چند سال قبل تلویزیون به مناسبتی با او مصاحبه كرد و گزارشگر به او گفت توصیه‌ای به جوان‌ها بكنید. این پیرمرد مثل یك جوان، جوان‌ها را توصیه كرد به درس خواندن و علم آموختن. من خیلی خوشحال شدم. گفتم از طرف من به‌خاطر همین دو كلمه توصیه، از آقای احمد بیرشك تشكر كنید. ببینید یك پیرمردِ معتقد به علم و پیشرفت علمی و تحرك جوان‌ها، یك جمله‌اش می‌تواند یك عالم تأثیر بگذارد. به‌نظر من شما در مقوله علم، مطلقا بی‌طرف نیستید؛ جزو مسؤولیت‌های مهم شماست كه باید مسأله علم را دنبال كنید.
...به فضای همدردی با فقیران دامن بزنید. خوشبختانه صدا و سیما در چند سال گذشته برنامه‌های بسیار خوبی در این زمینه داشته كه درخور تقدیر است. دغدغه عدالت را در ذهن‌ها و دل‌های مردم دامن بزنید؛ این كار بسیار خوب است. البته سعی شود به جماعت فقیر و تهیدست اهانت نشود و كرامت انسانىِ آنها از بین نرود. من می‌بینم در بعضی از كارهایی كه در این زمینه صورت می‌گیرد، به‌طور دقیق این معنا رعایت می‌شود. آن پسربچه یا دختربچه‌ای كه می‌آید هدیه‌ای به فلان صندوق می‌دهد، حرفی از او پخش می‌شود كه خیلی خوب و شیرین و لطیف است و در آن اهانت نیست؛ منتها در كنار دامن زدن به دغدغه عدالت اجتماعی و رسیدگی به فقرا، زندگی اشرافی و تجملاتىِ پوچ و بیهوده را هم تخریب كنید؛ زندگی تجملاتی نباید به‌هیچ‌وجه ترویج شود؛ بلكه باید تخریب شود و نقطه منفی به‌حساب بیاید. توجه كنید كه ما به فقیر باید عزت‌نفس و حس مناعت بدهیم و به غنی باید كمك به فقیر را بیاموزیم. 
11/09/1383 

از دیالوگ‌ها غافل نشوید!
بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسؤولان سازمان صدا و سیما
مجموعه یك فیلم یا یك زنجیره نمایشی بایستی پیام‌های درست را القا كند. این‌هم با رسیدن به نصاب هنری امكان‌پذیر است. هنرمندی، هم در نوشتن داستان فیلم لازم است، هم در بازی‌ها، هم در كارگردانی و هم در بقیه كارهای فنی یك نمایش... این كاری خیلی مهم و البته دشوار است. یك درجه پایین‌تر از آن، محاوره‌ها یا به قول شما دیالوگ‌های فیلم است كه خیلی مهم است. از اینها نباید غفلت كرد. گاهی یك محاوره درست و بجا در یك نقطه می‌تواند حقیقتی را كه شما می‌خواهید با یك ساعت حرف زدن به ذهن مخاطب ــ به‌خصوص اگر جوان و نوجوان باشد ــ القا كنید، القا كند. از باب مثال عرض می‌كنم: حرف می‌زند می‌گوید فلان كار را نكردم؛ جواب می‌شنود: «آقا! مگر نمازت است كه دیر شود!؟» یك جمله «مگر نمازت است»، معلوم می‌كند كه نماز را نمی‌شود تأخیر انداخت. یا با جمله «مگر وحی منزل است؟» معلوم می‌شود كه وحی منزل غیرقابل تغییر است. 
مطلب دیگر این‌كه گاهی در فیلم‌ها نقش‌های استطرادی یا حاشیه‌ای تأثیرات خیلی زیادی می‌بخشد و مثلا در یك مجموعه تلویزیونی، یك زنِ دارای شخصیتِ جذاب و مثبت، حجاب خود را رعایت می‌كند و مراقب حجاب خود است. این یك نقش فرعی و حاشیه‌ای است؛ اما خیلی تأثیر می‌گذارد. یا یك شخصیت جذاب در فیلم در جای حساسی می‌رود نمازش را بخواند. بنده نمی‌گویم حتما نماز، ركوع و سجود نشان داده شود. گاهی نقش‌های تصنعی نشان داده می‌شود كه نماز می‌گزارد و «سبحان ربی‌الاعلی» را غلط می‌خواند؛ بلد نیست و درست نمی‌خواند. بنده اینها را نمی‌گویم. چنین نقش‌های استطرادی و حاشیه‌ای گاهی در نوجوان و جوان یك عالم تأثیر می‌گذارد. 
15/11/1381

این ایراد ماست به‌صداوسیما...
بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی كشور
 تو همین قضایای انتخابات، خوب، تبلیغات انتخاباتی مثلا باید یك ماه یا 20روز قبل از شروع انتخابات انجام بگیرد؛ اما از پیش از عید نوروز تبلیغات انتخاباتی شروع شد! همین تلویزیونی هم كه مورد انتقاد بعضی از دوستان است، متأسفانه منعكس می‌كرد. بنده موافق هم نبودم. این را هم شما خیال نكنید كه حالا بنده چون رئیس صدا و سیما را انتخاب می‌كنم، همه برنامه‌های صدا و سیما را می‌آورند دانه دانه بنده نگاه كنم، امضاء كنم. نخیر، از خیلی از برنامه‌های صدا و سیما بنده راضی هم نیستم؛ از جمله، از همین من راضی نبودم كه از سه ماه قبل از انتخابات ــ انتخابات بیست و دوم خرداد بود ــ از ماه اسفند، بلكه زودتر از اسفند، بعضی از سفرهای تبلیغاتی و حرف‌هایی كه زده شد و تظاهراتی كه می‌شد و مجادلاتی كه انجام می‌گرفت، از تلویزیون پخش شود كه متأسفانه تو تلویزیون پخش شد؛ به خاطر همین كه یعنی ما آزاداندیشیم! اینها توهم است؛ این جنجال‌آفرینی در داخل كشور است. جنجال فكری غیر از مباحثات صحیح است. 
... صدا و سیما آیا وضعیت واقعی كشور را نشان می‌دهد؟ نه، ناقص نشان می‌دهد. خیلی پیشرفت‌های برجسته و بزرگ هست كه صدا و سیما نشان نمی‌دهد. دلیلش هم این است كه شما مجموعه مرتبط با حوادث گوناگون، از خیلی از حقایق كشور و پیشرفت‌های كشور مطلع نیستید؛ نقص صدا و سیمای ماست. والا اگر صدا و سیما می‌توانست همان جور كه تلویزیون فلان كشور غربی با یك سابقه و تجربه فراوان و با استفاده‌های هنری دروغ‌های خودش را راست جلوه می‌دهد، واقعیات موجود كشور را درست منعكس كند، شما بدانید امروز امید نسل جوان، دلبستگی نسل جوان به كشورش، به دینش، به نظام جمهوری اسلامی‌اش، به‌مراتب بیشتر از حالا بود. این ایراد ماست به صدا و سیما. اگر می‌توانست درست وضع كشور را منعكس كند، خیلی شعف و بهجتِ بینندگان بمراتب بیشتر از آنی می‌شد كه امروز هست. خیلی از كارها دارد انجام می‌گیرد كه مایه خوشوقتی است، مایه خشنودی است؛ نه فقط در زمینه‌های علمی، در زمینه‌های اجتماعی، در زمینه‌های سیاسی؛ مایه سرافرازی است. این را خیلی‌ها ــ اغلب یعنی ــ خبر ندارند.
06/08/1388

حساس‌ترین دستگاه تبلیغاتی کشور
سخنرانی در جمع شورای 5 نفره صدا و سیما 
دستگاه رادیو تلویزیون چنان‌كه من كرارا گفته‌ام، دستگاهی است كه حساس‌ترین دستگاه‌های تبلیغاتی هر كشوری است كه هم از طریق بصر و هم از طریق سمع از آن مردم استفاده می‌كنند. و آن طوری كه به رادیو و تلویزیون توجه می‌كنند مردم، به هیچ دستگاهی آن طور توجه نمی‌كنند. اگر این دستگاه اصلاح بشود و برنامه‌های آن برنامه‌های اصلاحی باشد، امید است كه یك مملكت اصلاح بشود. 
...ما بخواهیم یك جمهوری اسلامی در ایران محقق بشود، همین كه ما بگوییم جمهوری اسلامی، رای بدهیم به جمهوری اسلامی، كار تمام نیست. باید دستگاه‌های اطلاعاتیش، روزنامه‌هایش، رادیو، تلویزیون و...طوری بشود كه هر كس وارد آنجا شد، خودش را احساس كند كه وارد شده است در یك دستگاهی كه از اسلام آنجا خبر هست، اثر هست از اسلام. باید قدم اسلام در همه این دستگاه‌ها باشد و آن چیزهایی كه بر‌خلاف موازین اسلامی است، بر خلاف جمهوری اسلامی است كه همه بر خلاف مصالح ملت است، اگر باشد، اینها باید از بین برود.
...و آنی كه راجع به دیدنی‌هاست و فیلم‌هاست توجه كنید كه فیلم‌ها یك فیلم‌های انحرافی نباشد. فیلم‌هایی نباشد كه مثلا فرض كنید یك منظره‌هایی كه سابقا بود، و انحرافات برای جوان‌های ما ایجاد می‌كرد.... حتی آنی كه برای بچه‌ها نمایش داده می‌شود، باید یك جوری باشد كه این بچه از اول یك طوری بار بیاید كه مستقل باشد در فكر. مستقیم باشد و متعهد بار بیاید. و همین‌طور فیلم‌های بالاتر باید خیلی توجه به آن بشود كه رسیدگی بكنید، نظارت بكنید. نگذارید دست اشخاصی كه متعهد نیستند...
‌18/9/1358

تلویزیون برای پا برهنه‌ها است
انتقاد از برنامه‌های خبری
واقع آن است كه آن قدر كه پابرهنه‌ها به رادیو ــ تلویزیون حق دارند، ما نداریم. این یك واقعیت است و تعارف نیست؛ واقع این است كه آنها این نظام را درست كرده‌اند و این نهضت را به وجود آوردند؛ همین جمعیت هستند كه پیروزی‌ها را به دست آوردند؛ از قشر بالا كسی در این مساله حقی ندارد. البته ما هم در اصل مطلب شركت داشته‌ایم، اما حق با آنهاست. من مدت‌هاست كه وقتی می‌بینم رادیو تلویزیون را هر وقتی بازش می‌كنم از من اسم می‌برد، خوشم نمی‌آید. ما باید به مردم ارزش بدهیم، استقلال دهیم و خودمان كنار بایستیم و روی خیر و شر كارها نظارت كنیم. ولی این‌كه تمام كارها دست ما باشد، رادیو ــ تلویزیون دست ماها باشد، اما آن بیچاره‌ها كه كار می‌كنند هیچ چیز دست‌شان نباشد، ولی ما كه هیچ كاره هستیم دست ما باشد، به نظر من این صحیح نیست... و همین‌طور آن چیزهایی كه الآن در تلویزیون موجود است؛ مثلا اول خبر كه می‌خواهد شروع كند عكس مرا می‌گذارند، آن را بردارید و اگر كسی از شما سوال كرد، بگویید فلانی گفته است.
(آقای محمد هاشمی، مدیر عامل رادیو ــ تلویزیون اظهار كرد: شما در قلب مردم جا دارید.) و امام فرمودند:
قلب مردم در غیر از اینهاست. مساله اینها نیست، ما سابقا با مردم تماس داشتیم و به آنها ارادت داشتیم و مردم به ما لطف داشتند، ولی این طور نبود كه ما رادیو تلویزیون داشته باشیم، آن باب دیگری است. در هر صورت بعضی مواردی كه لازم است مانعی ندارد، در غیر آن موارد، من میل ندارم، دیگران خودشان می‌دانند.
۲۷ /5/۱۳۶۴