گفت وگو با علیرضا آزادی، روانشناس درباره حریم خصوصی
حریم خصوصی نوجوان و حد و مرز آن
صبح از خواب بیدار شده و نشده گوشیات را چک میکنی. صفحات شخصی دوستانت پر شده از محتواهایی که وقت نکردهای از ساعت 3 نیمهشب تا الان که حدود 9 صبح است ببینی. یک تصویر برای چند ثانیه میخکوبت میکند. صبحانهخوردن دوستت ایرادی ندارد. گرچه تو اهل بهاشتراکگذاشتن این نوع تصویرهای شخصی نیستی. اما تعجبت بهخاطر حضور سایر اعضای خانواده دوستت در تصویر است، آنهم با همان سر و شکلی که توی خانه وقتی غریبهای نیست میگردند. دوباره پروفایل دوستت را چک میکنی که مطمئن شوی خودش است یا هک نشدهباشد. با خودت فکر میکنی مرز حریم خصوصی تا کجا شکسته شده؟ اصلا میشود چیزی را از دیگران پنهان کرد؟ اینها و بسیاری سوالات دیگر را به یک روانشناس جوان یعنی علیرضا آزادی ارائه کردیم که در ادامه خواهید خواند.
حد و مرز فیزیکی و عاطفی و روانی که هر فرد برای خودش تعیین میکنه. هرکس در این حریم خصوصی فارغ از دنیا، هر عقاید و عواطفی رو که داره برای خودش نگهمیداره و گاهی دوستداره که خلوتکنه و با خودش حرف بزنه و به گذشتهاش فکر کنه.
به این حالت که انگار فرد تو خودشه، حریم خصوصی گفته میشه.
احترام به حریم خصوصی هرکسی، یک ضرورت مهمه چون باعث بهوجود اومدن ارتباط مناسب میشه.
حریم شخصی باعث میشه که هر فرد فارغ از سایرین هویت، عقاید، نگرش و احساسات مخصوص به خودش رو داشته باشه.
احترام و حفظ حریم شخصی خود و دیگران فرهنگیه که از کودکی شکل میگیره. روانشناسان معتقدند خانواده مهمترین پایهگذار شخصیت در فرزندانه و نقش حیاتی در تعیین نحوه تفکر، سبک زندگی و رفتار افراد داره.
چرا نسل جدید حریم شخصی کمتری رو برای خودشون قائلند؟
وجود شبکههای مجازی عامل اصلیه و مهمترین بخشش خانواده است. اگر نوجوونی حریم شخصی نداره یعنی از طریق خانواده یاد نگرفته. مثل وقتی که مادر و پدرها بدون درزدن وارد اتاق فرزندشون میشن. همین باعث میشه نوجوون حریم شخصی رو نشناسه و بهراحتی اتفاقات زندگی خودش رو با دیگران در میون بذاره.
نداشتن حریم شخصی چه ضرری داره؟
کسی که حریم شخصی نداره، درواقع اجازه میده که اطرافیانش هرطور که میخوان باهاش رفتار کنن و در هر مسائلی ورود کنن و حرفهای دیگران رو بهراحتی قبول میکنه و بهنوعی دیگران براش تصمیم میگیرن و عقاید شخصی نداره و هیچ مرز فیزیکی رو مشخص نکرده و مهمترین ضرر نداشتن حریم شخصی، وابستگیه ... .
چه کسانی میتونن وارد حریم شخصی ما بشن؟
پدر و مادر برای کودک اسطوره هستن و بهنوعی کودک علاقه به صحبت باهاشون داره ولی وقتی وارد اجتماع میشه و به نوجوونی میرسه فرد یاد میگیره که برای ارتباطاتش حد و مرز بذاره.
یکی از مهمترین معیارهایی که فرد برای واردکردن اطرافیانش به حریم خصوصی باید در نظر بگیره، همسو بودن افکار و عقایدش با دوستشه. باید ببینن میتونن به هم کمک کنن؟
وجود حریم خصوصی چه اهمیتی داره؟
حریم خصوصی تعیینکننده ارتباطی است که با دیگران برقرار میکنیم. نوعدوستی و مرزهای ارتباط ما با اطرافیان و حتی شیوه ازدواجمون رو حریم خصوصی تعیین میکنه. وقتی وارد نوجوونی و اجتماع میشه، هنوز هم پدر و مادرش جزو حریم شخصی هستن اما یاد میگیره که حد و مرز بذاره و کمکم با دوستها روبهرو میشه.
اولین و مهمترین معیاری که فرد باید برای ورود دوست به حریم خصوصی در نظر داشته باشه، همسو بودن عقاید و افکار خودش با دیگریست. و اگر به این صورت نباشه، شکست میخوره ... .
ما هر فردی رو نمیتونیم وارد حریم شخصیمون کنیم.
مرز رفاقت کجاست؟ دوست صمیمیتا چه اندازه میتونه وارد حریم شخصی بشه؟
مرز رفاقت همون حریم شخصیه. همون خط قرمزهایی که تعیین میکنیم.
رفیق صمیمیتا حدی که بتونه به ما کمک کنه، اجازه میدیم که وارد حریم شخصی بشه. اگر فراتر از این باشه که برام تصمیم بگیره، اونوقته که وارد حریم خصوصی من شده و من به یه آدم وابسته تبدیل شدم.
برای حفظ حریم خصوصی چه کار کنیم؟
1. توانایی نهگفتن: درصورتیکه یک فرد، رفتاری نامناسب با شما داره و خط قرمزهای شما را رد میکنه، به او تذکر بدین و از گفتنش نترسین. شما حق دارین که رفتارهای قابلقبولتون رو برای دیگران مشخص کنین و اجازه ندین که دیگران برخلافش با شما برخورد کنن.
۲. مشخصکردن رفتارهای قابلقبول: برای حفظ حریم شخصی، لازمه که افراد تا حدودی خودخواه باشن.
منظور از خودخواهی اینه که افراد به بهای ناراحتی خود، دیگران رو خوشحال نکنن. برخی از افراد توانایی نهگفتن به اطرافیان رو ندارن و همه خواستههای دیگران رو قبول میکنن، حتی وقتی که این خواستهها هیچ سودی به حالشون نداره.
۳. داشتن آزادی شخصی: به تواناییهای خودتون ایمان داشته باشین، اجازه ندین دیگران برای شما تصمیم بگیرن. برای حفظ حریم شخصی لازمه که بعضی از کارها رو خودتون انجام بدین. وابستگی و کمکخواستن افراطی از دیگران باعث میشه که اطرافیان اعتقادی به حریم خصوصی شما نداشته باشن و اون رو نادیده بگیرن.
گاهی اوقات افراد برای حرصدادن طرف مقابل این سوالات رو میپرسن و ممکنه که طرف مقابل ناراحت بشه یا تو خودش بریزه
و ما باید محترمانه بگیم که از این سوال خوشمون نمیاد.
و در بسیاری از موارد این سوالها آسیبهای زیادی رو در پی دارن.
چطور وارد حریم خصوصی دیگران نشیم؟
همه ما کنجکاو هستیم و دوست داریم برای آشنایی بیشتر با بقیه، سوالاتی بپرسیم. اما گاهی اوقات پرسش ما باعث رنجش طرف مقابل میشه.
حالا چند راهکار برای جلوگیری از این اتفاق:
در اماکن عمومی به مردم و صفحات تلفن همراه و وسایلشون خیره نشیم.
- در تصمیمگیریهای دیگران دخالت نکنیم. بهتره تا قبل از اینکه از ما نظرخواهی کنند در مورد زندگی شخصی دیگران نظر ندیم.
- قبل از ملاقات با دیگران حتما بهشون اطلاع بدیم و بیخبر به خانه کسی نریم. مهمان ناخوانده باعث رنجش صاحبخانه میشه.
_ از دیگران در مورد مسائل خصوصی آنها مثل اینکه چرا ازدواج نمیکنی، چرا رژیم نمیگیری، چرا نمیری رشته هنر یا میزان درآمد خانواده، نحوه روابطخانوادگی و ... سوال نکنیم.
-
کاش آجری بودم در ایوان نجف
-
حریم خصوصی نوجوان و حد و مرز آن
-
معمای مرداد مسکن
-
در مهدهای کودک چه خبر است؟
-
تدارک رسانهملی برای 14 میلیون دانشآموز
-
جـــــــــــــــام خــــراســـــانی
-
یک بام و دو هوای کاخ الیزه در غرب آسیا
-
سود آنی، زیان ماندگار
-
آخر هفته جادویی
-
تصویر واقعی جامعه ایرانی
-
مهدهای بیمربی
-
حکمرانی در فضای مجازی و حقوق عامه