ما قبل از محرم امسال نگران بودیم که برگزاری مراسم امسال چگونه خواهدبود و آنها که آن‌طرف آب نشسته بودند تا پیش از شروع محرم هر چه در توان داشتند را رو کردند تا این انگاره و تصویر را بسازند که محرم و کرونا چنان کنند که چنگیز با قوم آریایی نکرد.
اما با شروع محرم تصویر دیگری از درون هیئات به جامعه منتقل شد. این تصویر چند عنصر کلیدی داشت که آن برساخته مطلوب آنهایی را که آن‌طرف آب نشسته بودند، باطل کرد و مایی را که نگران به انتظار اتفاق‌های محرم بودیم،  به شناخت بهتری از جامعه ایرانی رساند. نگرانی ما به‌خاطر شناخت ناقصمان از جامعه بود.
اما آن عناصر در تصویر چه بودند؟ ماسک، فاصله بین افراد و نظم عمومی درون هیئات.
چرا مهم بودند؟ از نگاه جامعه‌شناسان دینی مانند وبر یا متاخران ایرانی مانند کچوییان، برای این‌که جامعه‌ای شکل بگیرد این بنیادی‌ترین ارزش‌ها هستند که اعمال را الزام‌آور کرده و ما را به خانواده، دوست، پدر و مادر و... متعهد می‌کنند. این ارزش‌های بنیادین باید یک جایی تجربه شوند. محرم امسال امکانی برای تجربه آن معنای متعالی شد.
امسال رفتار مداح و منبری تا میاندار و سینه‌زن نه براساس تکرار و عادت بلکه براساس یک دستورالعمل کاملا پزشکی و خارج از فضای هیات صورت گرفت. یعنی پوزیتویستی‌ترین وجه دنیایی درباره آسمانی‌ترین امر این دنیا دستورالعمل تعریف کرد و انجام مناسک امسال متضاد با آن دیرینه و گذشته برگزار شد. دیرینه و سنت همیشگی هیئات این بود که جمع به هم فشرده و محیط بسته را طلب می‌کرد.
این سه عنصر تصویری، نماد و نشانه تعهد فردی و تقید اجتماعی بود. عده‌ای بدون وجود جبر و کاملا داوطلبانه، انضباطی را حفظ کردند تا خیمه عزاداریشان برپا شود که خانه لیلی‌شان برهم نخورد.
چه شد؟ بنا به گفته ستاد کرونا حدود 95 درصد هیئات پروتکل‌ها را رعایت کردند و اگر نخواهیم صرفا به چشم‌ها و تجربیات خودمان اتکا کنیم، بنا به نظرسنجی معتبر سال گذشته دانشگاه تهران بیش از 95 درصد مردم ایران گفته‌بودند به نحوی در نذری‌دادن برای امام حسین مشارکت می‌کنند.
عددها و رفتارها و تصاویر چه می‌گویند؟ با نگاه جامعه‌شناسی، جامعه یک سری اعمالی را انجام می‌دهد که قصدش تقرب به حق و رسیدن به قلمرو متعالی است. وقتی بروز و ظهور رفتار مردم مانند محرم امسال یا اربعین یا رعایت مناسک رمضانی یا واکنش مردم در تشییع جنازه شهید حاج قاسم یا شهید حججی و... تکرار اندر تکرار می‌شود؛ به ما نشان می‌دهد جامعه ایرانی نظام ارزشی بنیادینش که مبتنی بر آن عمل می‌کند، عقلانیت ارزشی و دیندارانه است. یعنی این‌که جامعه ایرانی، جامعه دینداری است.