تمریندرمانی، چرا و چه وقت
فیزیوتراپی مبتنی بر روشهای درمانی مختلفی همچون گرما و یخ برای کاهش درد و تسریع روند بهبودی بیماران بودهاست. بعدها فناوری را به فیزیوتراپی وارد کردند و درمانهایی مانند لیزر مطرح شد که با گذر از پوست و سلول، تولید انرژی در میتوکندری را که در واقع نیروگاه سلول است، تسریع و تسهیل میکند و این پدیده ترمیم و بهبودی بافت را در پی خواهد داشت.
مطالعاتی که در دو دهه گذشته در علم فیزیوتراپی انجام شده نشان داده است خوابیدن بیمار روی تخت و انجام درمانهایی مانند گرما، یخ یا لیزر بهصورت غیرفعال بهتنهایی برای درمان بیماران کافی نیست. حتی برای مثال مطرح شدهاست اینکه ورزشکار بهدنبال آسیب از یخ استفاده کند و با تنگشدن عروق مانع از تورم و رسیدن فاکتورهای التهابی به محل آسیب شود، گرچه بهصورت آنی درد و ناراحتی بیمار را کم میکند اما از آنجا که بافتهای آسیبدیده برای ترمیم نیاز به آن فاکتورهای التهابی و گردش خون مناسب در ناحیه دارند، شاید استفاده از یخ بهتنهایی مفید نباشد.
به این ترتیب لزوم گنجاندن تمرینهای فعال در درمان این بیماران که هم ارزانتر و هم مؤثرتر است، برای اصلاح روشهای درمانی گذشته ضروری بهنظر میرسد. در برخی موارد تمرین حتی میتواند بهاندازه جراحی در درمان آسیبهای اسکلتی عضلانی مؤثر باشد. یک تحقیق روی 350بیمار که به پارگی منیسک زانو دچار شده بودند، نشان داده است که هیچ تفاوتی بهلحاظ نتیجه میان گروهی که جراحی کرده بودند با گروهی که در فیزیوتراپی به تمریندرمانی پرداخته بودند، وجود نداشت. همچنین تحقیقاتی هم برای بررسی این موضوع در پارگی عضلات چرخاننده سر بازو در حال انجام است. تمریندرمانی نهتنها در درمان بلکه در پیشگیری از بروز آسیبهای ورزشی و اسکلتی عضلانی هم بسیار مؤثرتر نشان داده است.مطالعات جدید نشان میدهد علاوه بر بیماریهای اسکلتی عضلانی و آسیبهای ورزشی، مداخلات فیزیوتراپی تمریندرمانی برای بیماریهای قلبی عروقی، دیابت، روماتولوژی و چاقی هم بسیار مؤثرتر بودهاست. این روزها اکثر فیزیوتراپیستها تمرینهای تقویت عضله، افزایش انعطافپذیری و آموزشهای ارگونومیک و اصلاح سبک زندگی را در برنامه درمانی و پیشگیرانه خود یک اصل میدانند اما هنوز بسیاری از این درمانگران بر تأثیر درمانهای غیرفعال همچون گرما، یخ، اولتراسوند و لیزر باور دارند و حتی در مقطع دکترای فیزیوتراپی همچنان این درمانها آموزش داده میشود.
اما آنچه مهم است اینکه درمانهای فیزیوتراپی در دنیا و کشور ما از درمانهای غیرفعال به سمت درمانهای فعال و ورزشی در حال تغییر است.