علیه فراموشی
فرد مبتلا به زوال عقل، ممکن است با حافظه، تفکر، استدلال یا حتی زبان مشکل داشته باشد زیرا باعث از دست دادن تدریجی تواناییهای شناختی فرد میشود. از دست دادن این مهارتها میتواند انجام فعالیتهای روزمره را برای افراد مبتلا به این بیماری دشوار کند. در حالی که هیچ درمانی برای زوال عقل وجود ندارد، برخی از گزینههای درمانی میتوانند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. به عنوان مثال، مردم اغلب در مورد ایده استفاده از بازیهای حافظه برای زوال عقل صحبت میکنند که میتواند به تحریک مغز کمک کند. اما پژوهشهای علمی در مورد نقش بازیهای تحریککننده مغز برای زوال عقل چه میگوید؟ تحقیقات نشان میدهد که بازیهای محرک مغز و سایر فعالیتها ممکن است عملکرد شناختی را در افراد مسن بهبود بخشد و احتمالا خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش دهد. اما نقش دقیق بازیهای مغزی در پیشگیری و درمان زوال عقل ناشناخته است و تحقیقات بیشتری برای تعیین این که چقدر این بازیها میتوانند مفید باشند، مورد نیاز است. با این حال، حتی اگر مطمئن نباشیم که آیا بازیها میتوانند به زوال عقل کمک کنند، یک چیز را میدانیم؛ این که آنها راهی سرگرمکننده برای درگیر نگهداشتن مغز، فعال و سرگرمکردن در هر سنی هستند.
جدولهای کلمه ژانری از بازیها هستند که به طور خاص بر روی زبان تمرکز میکنند. برخی جدولهای کلمات بر ترتیب حروف و کلمات تمرکز دارند، در حالی که بازیهای دیگر مانند جدول کلمات متقاطع بر یادآوری کلمات تمرکز دارند. تحقیقات انجامشده در سال 2015 نشان میدهد انجام بازیهایی مانند جدول کلمات متقاطع، در میان انواع دیگر جدولها، ممکن است به طور بالقوه منجر به بهبود شناختی در یادگیری کلامی، حافظه، سرعت و موارد دیگر شود. جدول اعداد یا همان سودوکو هم یکی از بهترین راههای فعال نگهداشتن مغز است. چراکه فرد هنگام بازی مرتب باید اعداد مختلف را بررسی و محاسبه کند تا بتواند هر کدام را در خانه درستش قرار دهد.
پازلها
از نظر علم روانشناسی چیدن پازل یکی از روشهای موثر در کاهش استرس و افسردگی است. بازیهای پازلی ابتکار و دانش فرد را مورد سنجش قرار میدهد و قطعات با یک روش منطقی کنار هم قرار میگیرند تا راهحل صحیح پازل به دست آید. از آنجا که افراد مبتلا به زوال عقل اغلب با مهارتهای شناختی مانند یادآوری حافظه و استدلال دست و پنجه نرم میکنند، پازلها ممکن است راهی آسان برای حمایت از این مهارت ها باشد. از مهمترین ویژگی پازلها میتوان به متنوع بودنشان اشاره کرد. پازلها آنقدر گوناگون هستند که به سختی میتوان تعداد دقیق آنها را شمارش کرد. به همین دلیل برای هر سن با هرسلیقهای پازلی مناسب یافت میشود.
بازیهای تختهای
بازیهای رومیزی یا تختهای ژانری از بازیها هستند که از یک تخته پیشساخته به همراه قطعاتی استفاده میشود که حرکت میکنند یا روی تخته قرار میگیرند. بیشتر بازیهای رومیزی، بهویژه بازیهای جدیدتر، از کارت، تاس و عناصر دیگر نیز استفاده میکنند. یک مطالعه در سال 2019 که مزایای بازیهای آنالوگ مانند بازیهای رومیزی را در بین 1091 شرکتکننده بررسی کرد، نشان داد تکرار هر چه بیشتر این نوع بازیها منجر به کاهش مشکلات شناختی در سن 70 تا 79 سالگی میشود. بازیهای تختهای یکی از قدیمیترین انواع بازی در جهان است که برخی از آنها مانند شطرنج، عمری چند هزار ساله دارند. از دیگر بازیهای تختهای میتوان به تختهنرد، منچ، دومینو، دبرنا، دوز و مونوپولی اشاره کرد.
بازیهای ساختنی
بازیهای ساختنی نقش مهمی در یادگیری مهارتهای عملی و آموزش از طریق تجربه برای کودکان دارد. به همین دلیل این نوع بازیها برای افرادی که به زوال عقل دچار شدهاند و در انجام کارهای سادهای که زمانی به راحتی از پس انجامشان برمیآمدند مشکل دارند، بسیار سودمند است. تحقیقات قدیمیتر در سال 2012 نشان میدهد که افراد مبتلا به انواع خاصی از بیماریهای شناختی، مانند زوال عقل که ممکن است مهارتهایشان کاهش یافته باشد، با انجام بازیهای ساختنی میتوانند برخی مهارتها را به صورت محدود دوباره بازیابند. بازیهای ساختنی به هماهنگی چشم، دست و یادآوری حافظه کمک فراوانی میکند. افزایش دقت، افزایش اعتماد به نفس، بالا رفتن روحیه، تقویت استدلال دیداری از دیگر مزایای این نوع بازیها هستند.