آگاهی، کلید کاهش آسیب مخاطرات

به مناسبت روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی

آگاهی، کلید کاهش آسیب مخاطرات

از میان 40نوع بلایای شناخته‌شده در جهان، 31نوع در کشورمان ایران شناسایی شده است. به عبارتی می‌توان گفت تقریبا تمام نقاط کشور تحت تاثیر مخاطرات طبیعی بالاخص زلزله و مشکلات فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط با بلایا قرار دارد.

با توجه به گزارش جهانی ارزیابی کاهش خطر بلایا در سال 2009، سطح خطر بلایای طبیعی ایران هشت از 10برآورد شده است. آگاهی و شناخت مردم نسبت به مخاطرات طبیعی به‌منظور پاسخ مناسب در مقابل حوادث و بلایا و داشتن آمادگی‌های لازم جهت کاهش خطر بلایا امری ضروری است. به‌همین‌دلیل 5 دی، سالروز وقوع زلزله تلخ بم، بنابر تصمیم شورای عالی انقلاب فرهنگی روز ملی ایمنی دربرابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی نامگذاری شده است. در راستای ارتقای آگاهی افراد آموزش‌هایی تدوین شده که خانواده‌ها می‌توانند با یادگیری مهارت‌های لازم، قبل، حین و پس از وقوع مخاطره، میزان آسیب ناشی از مخاطره را به حداقل ممکن برسانند. 
کارشناسان مدیریت خطر بلایا، سوانح و حوادث مستقر در مراکز خدمات جامع سلامت و همچنین مراقبان سلامت مستقر در مراکز خدمات جامع سلامت و پایگاه‌های سلامت می‌توانند در این خصوص آموزش‌های لازم را ارائه دهند. آموزش‌ها در سه سطح قبل، حین و بعد از بروز مخاطره تقسیم‌بندی می‌شود که با یادگیری، اجرا و تمرین آن می‌توان اثرات ناشی از مخاطره را کاهش داد.

دانستن نکات ذیل بسیار کمک‌کننده است:
1. منزل خود را از نظر وضعیت ایمنی بررسی و نقاط خطر و امن را شناسایی و نقشه آن را ترسیم کنید و به افراد خانواده نیز آموزش دهید.
2. با نحوه پناه‌گیری در داخل و خارج از ساختمان در هنگام بروز مخاطره آشنا شوید.
3. خونسردی خود را هنگام بروز مخاطره حفظ و محل‌های امن را برای پناه‌گیری انتخاب کنید. 
4. نکات ایمنی، بهداشت موادغذایی و آب‌آشامیدنی جهت استقرار در چادر را بیاموزید.
5. کیف اضطرار یا نجات را تهیه و در جایی قرار دهید که زمان وقوع مخاطره در دسترس باشد.
6. محلی را برای ملاقات اعضای خانواده بعد از بروز مخاطره (ممکن است مخاطره در ساعتی رخ دهد که اعضای خانواده همگی در منزل حضور ندارند) تعیین کنید. چون راه‌های ارتباطی همچون تلفن در زمان بروز مخاطره ممکن است قطع باشد.

زهرا شعبان‌نژاد - کارشناس مسئول واحد مدیریت خطر بلایا، مرکز بهداشت شمال تهران