«بدون توقف» اما همه‌جانبه!

«بدون توقف» اما همه‌جانبه!

جوان، به مقطعی از سن می‌گویند که بعد از شیطنت و حیرانی نوجوانی و پیش از پختگی و تأمل قرار دارد. مقطعی پرحرارت، پرغلیان، گاهی بی‌نظم، در لحظه، در جست‌وجوی خود و البته شورشی نسبت به نظم جامعه و پرخاشگر. بی‌محابا نظر می‌دهد. بی‌محابا اقدام می‌کند. به هر نحله و گروهی گرایش پیدا می‌کند و چنانچه تأمین نشود، به سمتی دیگر می‌رود.

از جمع سنتی به‌ظاهر گریزان است و در جمع‌های هم‌سن و سالان خود بیشتر حضور دارد.  دنبال یافتن خود است. دنبال قدرت‌نمایی است، دنبال نشان دادن خود است و خیلی خصوصیات دیگر. نظام خلقت و قوانین اجتماعی، برای این سنین تمهیداتی دارند و معمولا برای حفظ این ویژگی‌ها و البته تجهیز فکری و تأمین نیازها و مدیریت صحیح آنها، اقداماتی پیش‌بینی کرده اند. در دنیای امروز و در کشاکش پیشرفت‌های فناورانه، دنیای ارتباطات و تصویر و شبکه‌های تلویزیونی هم، به سهم خود به این عرصه و مقطع سنی توجه دارند. 
سیمای ما، در هر دوره‌ای از مدیریت ساختاری خود و هر دوره مدیریتی سیاسی کشور، تدابیر و پیش‌بینی‌هایی داشته است. از نام‌هایی چون کوله‌پشتی تا نمونه‌هایی چون بدون توقف در عرصه گفت‌وشنود مستقیم تا برنامه‌های تصویری چون عصرجدید و زوجی نو و مجموعه‌های داستانی، تولیدات زیاد داشته‌ایم و حتی شاخص‌تر، شبکه‌ای ویژه به نام شبکه سه با اختصاصات غالب جوانی در برنامه‌هایش داریم. 
با این حال، جوان فقط در قالب جوانان شیک یا جوانان تنظیم شده و برخوردار و اصطلاحا، نظم یافته با جملات و سخن‌های پرحرارت در عرصه سیاسی نباید دیده شود. با احترام، مانند آنچه در برنامه بدون توقف داریم یا آنچه در امثال عصرجدید دیده‌ایم. ما جوانان بسیار متنوعی در درون همین مراکز استان‌ها و حتی در اقلیم‌های گوناگون داریم. حتی بدون نام بردن علنی باید ببینیم چرا بعضی از این جوانان در نمادها و مدهای گوناگون و لحظه‌ای و به‌ظاهر متضاد با نظم پوششی و رفتاری اجتماعی و فرهنگی فرو می‌روند و باید جایگزین‌های سالم معرفی و ترویج کنیم. چرا بعضی‌های‌شان بی‌محابا دست به خشونت می‌زنند. 
چرا به‌سرعت برانگیخته می‌شوند. چرا نظیر موارد خاص به سمت گروه‌های نظامی با نگرش براندازانه سوق می‌یابند. حتی باید اندیشید چگونه و اوایل انقلاب اسلامی، سازمان‌های معارض توانستند بسیاری از این جوانان را در گروه‌های خاص، دسته‌بندی و تجهیز کنند و به سمت درگیری‌های مسلحانه سال‌های 60 بکشانند و چگونه است که هنوز این گونه می‌شوند و سر از پاریس و آلبانی یا کوه‌های اقلیم کردستان عراق یا بیابان‌های بلوچستان پاکستان در می‌آورند. 
اینها نمونه‌هایی است که واجد اصل توجه به ویژگی جوانانه است، اما در مسیر مقابله با نظم موجود. در مقابل هم داریم جمع‌های بسیار و ساختارهایی سلامت نظیر آنچه در دانشگاه‌ها و ساختارهای بسیج و گروه‌های جهادی و مدافعان امنیت و حرم و مانند آن و حتی دانش‌بنیان‌ها دیده می‌شود. برای همه اینها باید هم در وجوه منفی و هم در وجوه مثبت، ترتیبات برنامه‌ای پیوسته داشت. نباید مقطعی بود. باید هم به نیاز خلقتی، هم به ضرورت فرهنگی و هم به اقلیم‌ها و مانند آن توجه داشت. از اصرار بر یکسان‌سازی در همه‌جنبه‌ها پرهیز داشت. بر پاسخ به پرسش‌ها تأکید داشت اما نه فقط به پرسش‌های سیاسی. پرسش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… را هم باید دید. باید واقعا بدون توقف بود، اما همه‌جانبه. جهان در شتاب است و آن را باید همه‌جانبه دید. 

حسین سلطان‌محمدی - منتقد