كه بود؟
نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور، پویش ادبی اقتراح ماسك را راه‌‌اندازی كرد و از همه شاعران و اهالی ادب در سراسر كشور دعوت كرد كه یك تك‌بیت طنز عفیف نه هجو یا هزل، با كلیدواژه ماسك بسرایند. هدف این بود كه یك بسیج همگانی از نوع شاعرانه برای رعایت توصیه‌های بهداشتی در مقابله با ویروس كرونا شكل بگیرد.
همه چیز از آنجا شروع شد كه رهبر انقلاب به استفاده از ماسك توصیه كردند و رعایت نكردن اصول پیشگیری را ظلم به كادر درمان دانستند. محفل ادبی فیض كه از سال 1397 در كتابخانه مركزی پارك شهر در زیرمجموعه نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور راه‌اندازی شده براساس همین اظهارات رهبر انقلاب و نیز برای حمایت از جریان‌های اصیل ادبی پویش اقتراح ماسك را راه‌اندازی كرد.
 چرا كرد؟
اقتراح ماسك یك تیر بود برای چند هدف. اول از همه بهانه‌ای بود برای حمایت از كادر درمان و شكل دادن یك بسیج همگانی برای قطع زنجیره انتقال ویروس كرونا. مستشارنظام می‌گوید: با شكل‌گیری محافل ادبی در كتابخانه‌ها، شبكه گسترده‌ای ایجاد شده كه شهرها و حتی روستاها را شامل می‌شود. این محافل در زیرمجموعه شورای ادبی نهاد كتابخانه‌های عمومی، نوعی عدالت فرهنگی را ایجاد كرده به‌خصوص در مناطقی كه تنها  مركز فرهنگی مردم، یك كتابخانه‌ است و بس. بنابراین از این شبكه استفاده كردیم كه شاعران تمام نقاط ایران بتوانند ذوق و قریحه خود را بروز دهند و چه‌بسا آثارشان منتشر شود و خودشان هم شناخته شوند. ضمن این‌كه پویش اقتراح ماسك هدف اصلی این پویش فرهنگسازی برای استفاده از ماسك و پیشگیری از انتقال ویروس بوده است.
دبیر شورای ادبی نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور این را هم می‌گوید كه شیوه اقتراح، یعنی سرودن شعر براساس اشعار معروف و ماندگار این حسن را دارد كه اشعار جدید بهتر به یاد مخاطبان می‌ماند و تكرارپذیری بیشتری دارد. مشتشارنظام می‌گوید: بسیاری از شعرهای معروف در ادبیات فارسی مانند شعر مادر شهریار و ایرج میرزا و بسیاری دیگر در اقتراح محفل ادبی ملك‌الشعرای بهار سروده شده‌اند. همین‌طور شعر معروف رنج و گنج نیز بازنویسی از داستانی با همین موضوع است. بنابراین اقتراح می‌تواند سبب سرایش شعرهای زیبا و ماندگار شود.
چاشنی طنز در پویش اقتراح ماسك هم چندان بدون هدف و برنامه نبوده است. در واقع این قید به پویش اضافه شد برای این‌كه برگزاركنندگانش از جمله مستشارنظام بر این عقیده‌اند كه طنز به تاثیرگذاری پویش اضافه می‌كند و توجه بیشتری از مخاطب می‌گیرد.
 چه شد؟
پویش اقتراح ماسك، در كمتر از دو ماه به دستاوردهای جالبی رسید. دبیر شورای ادبی نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور می‌گوید بیش از 2000 هشتگ ثبت شده و تاكنون حدود ده هزار بیت مرتبط با این موضوع به دبیرخانه رسیده است. مستشارنظام توضیح می‌دهد: استقبال قابل توجه بود و در همه استان‌ها دبیران محافل ادبی مشغول جمع‌آوری اشعار هستند. قرار است اشعار برگزیده انتخاب و منتشر شود. برخی از آنها به عنوان هدایای فرهنگی به صورت لوح یا قاب به فعالان كادر درمان اهدا می‌شود. این اشعار در محیط‌های درمانی از جمله بیمارستان‌ها و نیز در كتابخانه‌ها و فضاهای فرهنگی استفاده خواهد شد.
دستاوردهای این پویش و اعداد و ارقامی كه به آنها اشاره شد، برای برگزاركنندگان معنا و مفهوم ویژه‌ای دارد. مثلا 10هزار بیت شعر از نظر مستشارنظام یعنی 10هزار نفر دیوان شاعران بزرگ كشورمان را تورق كرده و نیز این عدد به این معناست كه 10هزار نفر و اطرافیان آنها به التزام استفاده از ماسك فكر كرده‌اند و احتمالا آن را رعایت می‌كنند. ضمن این‌كه می‌توان امیدوار بود مخاطبان این اشعار هم تحت‌تاثیر قرار گرفته باشند چون خیلی‌ها معتقدند تاثیر یك بیت شعر می‌تواند از ساعت‌ها سخنرانی و نصیحت بیشتر باشد.



چند نمونه كمی متفاوت اقتراح ماسك
شاعران برای پویش اقتراح ماسك سنگ تمام گذاشتند. برخی شعرشان را در یك ویدئو برای مخاطب خواندند، برخی برایش تصویرسازی كردند، برخی دیگر بیشتر از یك بیت سرودند. شاعران اهل افغانستان و پاكستان از جمله سید حكیم بینش، احمد شهریار و كمیل قزلباش هم در این پویش شركت كردند.
دو نمونه متفاوت از شعرهای پویش اقتراح ماسك را اینجا بخوانید:
روزی عقابی
عبدالجبار كاكایی اقتراحی از شعر معروف ناصرخسرو قبادیانی ارائه كرده و البته توضیح داده كه چون ماسك قافیه ندارد دست به تحریف قافیه زده است:
 روزی ز سر سنگ عقابی به هوا خاسك‌/ بهر طلب طعمه پر و بال بیاراسك
بر بال و پر خود ژل و الكل زد و فرمود / امروز دهان همه‌مان صاف شد از ماسك
پایین‌تر از این گر بپرم از نظر تیز / بینم سرموی وزغی سوخته در جاسك
ناگه ز كمینگاه یكی ناقل پنهان/ زد عطسه تندی و بیفكند بر او راسك
اینش عجب آمد كه ز یك بینی كوچك/ این تیزی و این تندی عطسه ز كجا خاسك
بر خاك فرود آمد و با خس خس سینه / لختی نظر خویش گشاد از چپ و از راسك
چون نیك نظر كرد به منقار بلندش /گفتا ز كه نالیم؟ به منقار، بزن ماسك
مثل سعدی باش
رضا اسماعیلی هم برای كرونا دو رباعی سروده كه در كنار قصیده و تك‌بیت و دیگر گونه‌های شعری جای رباعی خالی نباشد.
هشدار! به دوستان خود غم ندهی / بیماری و درد، جای مرهم ندهی
بی‌ماسك مرو ز خانه‌ات بیرون، تا / ای جان! «كرونا» به خلق عالم ندهی
   
«سعدی» كه هوای باغ و بستان می‌كرد / در روی زمین سفر فراوان می‌كرد
گر از «كرونا» شنیده بود اوصافی / خود را به حصار خانه زندان می‌كرد!
با اجازه شاعر
چند نمونه از تك‌بیتی شاعران مطرح برای پویش اقتراح ماسك را می‌خوانید كه همه آنها با اجازه شاعری كه از شعرش بهره گرفته‌اند، سروده و منتشر شده‌اند.
«به جان خواجه و حق قدیم و عهد درست» / كه هر كه ماسك نزد از قبیله ما نیست
محمود اكرامی‌فر
   

ناگهان ماسك برانداخته‌ای یعنی چه؟ / مست از خانه برون تاخته‌ای یعنی چه؟
سعید بیابانكی
   
به روز حشر اگر می‌روی به سمت بهشت / دو بسته ماسك ببر احتیاط در این است
علیرضا قزوه
   
دل می‌رود ز دستم، صاحبدلان خدا را / بی‌ماسك و ژل مریضی خواهد شد آشكارا
مجتبی باقی
   
مرا می‌بینی و هر دم زیادت می‌كنی دردم / چرا بی‌ماسك می‌آیی رفیق ناجوانمردم؟
ایمان طرفه


 تا دیروز به عنوان شاعر «یا علی گفتیم و عشق آغاز شد...» می‌شناختیمش اما از حالا به بعد محمود اكرامی‌فر به عنوان ركورددار سرودن شعر برای كرونا هم شناخته می‌شود. اكرامی‌فر كه از یاران قدیمی روزنامه جام‌جم است در این گفت‌وگوی كوتاه اشاره می‌كند كه چه و چطور شد كه از یك تك‌بیت رسید به نزدیك 400 بیت شعر برای كرونا و ماسك.
 چه شد كه این‌همه شعر برای پویش اقتراح ماسك سرودید؟
شعر كمك بزرگی است برای درونی كردن فرهنگ استفاده از ماسك و این‌طور كه طبیبان گفته‌اند گویا ماسك درصد بالایی از انتقال ویروس جلوگیری می‌كند و مانع بیمار شدن افراد می‌شود. به همین دلیل شروع كردم به سرودن. اولین تك‌بیتی براساس یك غزل از حافظ بود با نام زلف آشفته و بعد حس كردم یك تك‌بیت كفایت نمی‌كند. سراغ غزل معروف م‍پرس رفتم و بعد از آن دیگر برای خودم هم جالب و لذتبخش شد و ادامه دادم.
 قصیده بلند بی‌ماسك پشیمانم و با ماسك پریشان چطور سروده شد؟
یك روز كه تلویزیون تماشا می‌كردم، آقای حریرچی گفتند كه ماسك‌شان را از پارچه پیژامه دوخته‌اند. برایم جالب شد و فكر كردم درباره ماسك شعر بلندی بگویم. سراغ درست كردن ماسك از روسری سوسن و شلوارك ساسان رفتم و رسیدم به ماجرای احتكار ماسك و سلطان ماسك و بقیه موضوعات. در نهایت یك قصیده با حدود 62 بیت سرودم. تازه بعد از این قصیده بود كه دیدم هنوز هم جا دارد درباره این موضوع شعر بگویم. رفتم سراغ دیوان حافظ و تقریبا 250 مصرع از حافظ برداشتم و مصرع دیگری به آن اضافه كردم.
 برای اقتراح به دیوان حافظ تفأل زدید یا اشعاری كه به خاطر داشتید را انتخاب كردید؟
اولش فقط دیوان را گشودم و چند شعر را برداشتم اما برای 250 مصرعی كه بعد از قصیده‌ام سراغ آنها رفتم، دیوان حافظ را برداشتم و ابیاتی را انتخاب كردم كه می‌شد از آنها برای اقتراح استفاده كرد. برخی شعرها جدی و برخی دیگر طنز شده‌اند. هدف این بود كه فرهنگ استفاده از ماسك را ترویج كنیم و هر جا كه می‌شد از طنز هم بهره برده‌ام.
 چقدر زمان برای سرودن این ابیات صرف كردید؟
از 20 روز پیش كه سرودن این شعرها را شروع كردم، در مجموع حدود 30 تا 40 ساعت وقت گذاشتم.