عبید؛ موسس طنز فارسی

عبید؛ موسس طنز فارسی

ششمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی درباره‌ عبید زاكانی به «گونه‌شناسی طنزهای عبید زاكانی» اختصاص داشت كه با سخنرانی علیرضا فولادی، استاد دانشگاه، شاعر و پژوهشگر طنز در مركز فرهنگی شهركتاب برگزار شد.
آن‌طور كه ایسنا نوشته، فولادی سخنانش را با اشاره به چكیده گفته‌هایش در هفته پیشین آغاز كرد و گفت: طنز فارسی پیش از عبید به طور جسته گریخته، بیشتر با نام هزل، در آثار ادبی فارسی، به‌ویژه در ادبیات عرفانی وجود داشته است. عبید زاكانی طنزپردازی را به طور تخصصی پی گرفت و از این نظر در ادبیات فارسی مقام مؤسس دارد. با این حال، طنز عبید همچنان به مرزبندی میان اخلاق و غیراخلاق پایبند نیست. مطالعات نشان می‌دهد او با نگاه تخصصی به طنز از گونه‌های حرفه‌ای آن مانند حكایت، لغتنامه و شعر سود جسته است و هر كدام از این گونه‌ها در كار او ویژگی‌های فنی خود را دارند كه چراغ راه طنزنویسان بعدی قرار گرفته است. همچنین طنزهای وی به لحاظ موضوعی بیشتر درباره‌ مسائل اجتماعی و اخلاقی و هر كدام با موضوعات ریزتر پدید آمده‌اند كه رویكرد فكری عبید را به منزله‌ اصلاحگر جامعه‌ زمان خویش نشان می‌دهند.
فولادی در پایان گفت: «موش و گربه» معروف‌ترین اثر طنز منظوم عبید است. او علاوه بر موش و گربه در قالب‌های منظوم دیگر هم طنز دارد به‌ویژه در دو قالب قطعه و رباعی، تعداد بیشتری طنز سروده است.