معاون امور تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی، چالش‌ها و برنامه‌های دامپروری را در سال رونق تولید تشریح کرد
دامداری در دام افزایش هزینه‌ها
قیمت محصولات پروتئینی از جمله گوشت قرمز و مرغ، در یك سال اخیر به‌شدت نوسانی بوده است. گرانی این محصولات خصوصا گوشت قرمز در حدی بوده كه اكنون بخش زیادی از مردم توان خرید گوشت قرمز را ندارند. این گرانی‌ها در شرایطی در یك سال اخیر رخ داد كه در این مدت، دولت برای نهاده‌های دام و طیور، دلار ۴۲۰۰ تومانی اختصاص داده و حتی واردات انبوه گوشت قرمز هم با دلار ۴۲۰۰ تومانی صورت گرفت. با این حال، همچنان بازار محصولات پروتئینی آرام نشده و خبری از كاهش قیمت‌ها نیست. این وضعیت در شرایطی قابل‌تامل‌تر می‌شود كه مرتضی رضایی، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد كشاورزی در گفت‌وگو با جام‌جم از افزایش تولید محصولات پروتئینی در سال‌های اخیر خبر می‌دهد؛ بنابراین اساسا بازار با كمبود عرضه مواجه نبوده است. به گفته این مقام مسؤول، افزایش جمعیت و افزایش سرانه مصرف گوشت قرمز در كشور، نوسانات ارزی و كاهش ارزش پول داخلی و قاچاق دام از مرزهای كشور در سال گذشته سبب شد با ورود دلالان، بازار این كالای اساسی پرالتهاب شده و صف‌های عریض و طویلی برای خرید این محصول در سراسر كشور ایجاد شود. با این حال، رضایی وعده می‌دهد كه با اصلاح نژاد دام‌های كشور حتی می‌توان در سال‌های آینده شاهد صادرات گوشت قرمز به دیگر كشورها باشیم. مصاحبه جام‌جم با مرتضی رضایی، معاون امور تولیدات دامی وزارت جهاد كشاورزی را در ادامه می‌خوانید.
با توجه به نامگذاری سال ۹۸ به نام رونق تولید، برنامه‌های وزارت جهاد كشاورزی در جهت حمایت از تولیدكنندگان دام چیست؟
خوشبختانه و با درایت كامل مقام معظم رهبری سال ۹۸ به نام سال رونق تولید نام گذاشته شد، واژه تولید كه در چندساله اخیر مورد تاكید ایشان قرار دارد شاه‌كلید حل مشكلات اقتصادی و توسعه و آبادانی كشور تلقی می‌شود. هر كشوری كه در دنیا به توسعه و رفاه نائل شده، بدون شك از مسیر رونق تولید به این مهم دست یافته است، بنابراین به نظر می‌رسد اگر این شعار را سرلوحه امور قرار دهیم می‌توانیم حداقل معیشت تمام مردم را نیز تأمین كنیم.
به همین جهت در چند سال اخیر و حتی در سال‌های ركود اقتصادی، وزارت جهاد كشاورزی رونق تولید را در اولویت امور خود قرار داده است و می‌توان گفت كه جزو معدود بخش‌هایی كه همیشه روبه پیشرفت بوده است. به همین دلیل توانسته‌ایم در زمینه كشاورزی و تأمین امنیت غذایی در بسیاری از محصولات اساسی خودكفا شده و در برخی محصولات نیز صادرات به كشورهای دیگر داشته باشیم.
اكنون مهم‌ترین حمایتی كه دولت می‌تواند از بخش تولید دام و طیور داشته باشد، چیست؟
بزرگ‌ترین حمایتی كه نظام جمهوری اسلامی ایران از سیستم دامپروری كشور انجام داده و می‌دهد، تأمین نهاده‌ها با ارز ترجیحی یا دولتی و یا به اصطلاح دلار ۴۲۰۰ تومانی است. متاسفانه با توجه به شرایط اقلیمی كشور تا به امروز بخش عظیمی از نهاده‌های دام و طیور از خارج تأمین می‌شود، بنابراین وقتی این نهاده‌ها با ارز دولتی وارد می‌شود به نوعی حمایت از تولید داخلی است.
شما می‌گویید اختصاص دلار 4200 تومانی برای واردات نهاده‌های دامی، مهم‌ترین حمایت از بخش تولید بوده است؛ اما تولیدكنندگان می‌گویند مجبورند نهاده‌های دام موردنیازشان را با نرخ آزاد خریداری كنند. پس نهاده‌های وارداتی با دلار ۴۲۰۰ تومانی كجا توزیع می‌شود؟
برخی واردكنندگان برای تأمین و انتقال ارز اختلالی داشتند و حتی برخی از آنها ممكن است در عرضه به‌موقع نهاده‌ها به میزان كافی سوءاستفاده كرده باشند؛ برخی هم به عنوان مخل اقتصادی به عنوان واسطه‌گر وارد می‌شوند و نهاده‌ها را با قیمت‌های مصوب خریداری می‌كنند و با نگهداری و احتكار در سیستم عرضه خلل ایجاد می‌كنند. این مسائل موجب افزایش قیمت این محصولات در بازار می‌شود. به همین دلیل در یك ماه اخیر وزیر جهاد كشاورزی دستورالعملی ابلاغ كرد كه تمامی واردكنندگان موظفند تمامی نهاده‌های وارداتی را تحت نظر وزارت جهاد كشاورزی و سازمان‌های جهاد كشاورزی استان‌ها عرضه كنند.
از سوی دیگر، وضعیت بازار نشان می‌دهد كه دلار ۴۲۰۰ تومانی به علت نبود نظارت بر توزیع، سودی به حال مردم یعنی بخش مصرف‌كننده نداشته است.
به هر حال این حمایت عمدتا به نفع تولیدكنندگان و واردكنندگان است، از بعد تولیدكنندگان اگر حتی این نهاده‌ها به جای ارز ترجیحی با ارز نیمایی وارد می‌شد، هزینه‌های تولید به دو برابر افزایش می‌یافت به همین دلیل تولیدكننده نقدینگی در اختیار نداشت تا به واردات آن مبادرت ورزند.
در سال ۹۷ جهت تولید دو میلیون و 400 هزار تن گوشت مرغی موردنیاز كشور نزدیك به یك میلیارد و 300 میلیون قطعه جوجه پرورش داده‌ایم كه هركدام از این طیور اگر پنج كیلو دان مصرف كنند نیاز به 5/6 میلیون تن ذرت و سویا وجود داشت؛ به عبارت دیگر هر كامیون ذرت برای دامدار 39 میلیون تومان هزینه برمی‌دارد اما اگر به جای ارز ترجیحی ارز نیمایی به آن اختصاص یابد باید تولیدكننده 80 میلیون تومان هزینه كند.
اما از دید مصرف‌كننده طبیعتا وقتی قیمت نهاده‌های دامی افزایش یابد به‌تبع آن قیمت مرغ نیز افزایش می‌یابد و مردم در تأمین آن دچار مشكل می‌شوند و از طرف دیگر با افزایش قیمت، خرید كمتر می‌شود و به تبع آن تولید كمتر شده و دوباره تولیدكننده متضرر می‌شود.
اگر كاهش تولید نداشتیم، پس دلیل افزایش چند برابری قیمت گوشت قرمز چه بود؟
نرخ ارز در سال گذشته نوسان زیادی داشت و فاصله نرخ دلار در برابر ریال چند برابر شد كه افزایش كشش صادرات برخی محصولات را در پی داشت. خوشبختانه به غیر از گوشت قرمز كه در تولید محدودیت داریم و بخشی از آن را وارد می‌كنیم در دیگر محصولات همچون گوشت مرغ، تخم‌مرغ ولبنیات، از لحاظ كیفیت و تناژ تولید توان صادراتی داریم. بخشی از قیمت گوشت قرمز هم حباب است به طوری كه اگر قیمت دام زنده 40 هزار تومان هم باشد قیمت گوشت قرمز برای مصرف‌كنندگان باید بین ۸۰ تا 83 هزار تومان محاسبه شود؛ بنابراین عرضه این محصول با رقمی بیش از نرخ مذكور گران‌فروشی است كه البته بخشی از این موضوع به واسطه‌گری برمی‌گردد كه باید جلوی آن با كنترل و نظارت توسط دستگاه‌های نظارتی و قضایی گرفت.
با توجه به وابستگی بالای نهاده‌های دام و طیور به واردات، برای خودكفایی در تولیدات دامی چه برنامه‌های دارید؟
تا پیش از این نظام دامپروری كشور با توجه به جمعیت كشور بر مبنای همان سیستم معیشتی (از نظر ژنتیكی و محیطی) صورت می‌گرفت. ولی با افزایش جمعیت كشور و افزایش سرانه مصرف گوشت قرمز كشور به بیش از ۱۲ كیلوگرم برای هر ایرانی به نظر می‌رسد این سیستم دیگر جوابگوی نیازهای كشور نباشد به طوری كه هم‌اكنون كشور هر ساله بین صد تا 150 هزار تن به واردات گوشت قرمز نیازمند است.
همان‌طور كه آمار نشان می‌دهد در یك دهه اخیر سرانه مصرف گوشت قرمز از ۱۱كیلوگرم در سال به ۱۲كیلوگرم در سال افزایش یافته است. به این آمار، باید میزان افزایش جمعیت را هم اضافه كرد؛ یعنی نسبت به یك دهه قبل، حجم تقاضای كل گوشت قرمز افزایش چشمگیری یافته است.
مراتع كشور نیز به‌جز سال جاری عمدتا خشك و نیمه‌خشك هستند، درنتیجه این مراتع ظرفیت افزایش تولید دام را ندارند، علاوه بر این راه می‌توان جمعیت دام را پایین آورد كه این خودش ضد تولید بود و تولید گوشت قرمز پایین می‌آید.
اگر جمعیت و میزان سرانه مصرف كشور افزایش یابد طبیعتا به میزان بیشتری واردات نیازمندیم بنابراین باید یا شرایط محیطی پرورش دام یا شرایط ژنتیك آنها را اصلاح كنیم، به همین دلیل برای خودكفایی در تولید گوشت قرمز با كمك سازمان اقتصادی كوثر اصلاح ژنتیك برخی از این دام‌ها و اصلاح محیط پرورشی (از باز به بسته) آنها را در پیش گرفته‌ایم.
مزیت دام‌های اصلاح‌شده نسبت به دام‌های بومی چیست؟
شرایط محیطی طی سال‌های متمادی ثابت كرده است زادآوری دام‌های ایرانی پایین است، یعنی در هر سال به ازای هر صد رأس گوسفند ۷۰ بره به دنیا می‌آید، این در حالی است كه هزینه‌های تولید و پرورش هر سال افزایش می‌یابد و مراتع به‌جز سال جاری جوابگوی دام‌ها نبوده است به همین دلیل به نظر می‌رسد تولید دام‌های ایرانی به صرفه و اقتصادی نیست.
دام‌های اصلاح نژاد شده مدیترانه‌ای به ازای هر گوسفند دو بره تولید می‌كنند، البته چون این نژادها حساس است مجبوریم تغذیه دستی انجام دهیم، به همین دلیل قصد نداریم كل سیستم دامداری كشور با 46 میلیون رأس را از گوسفندان و دام‌های اصلاح نژاد شده تشكیل دهیم بلكه هدفمان این است كه در بخشی از سیستم پرورش دام كشور به میزان خودكفایی در تولید گوشت قرمز اصلاح نژاد انجام دهیم.
زادآوری و تولید مثل دام‌های اصلاح نژاد شده بالاست و چربی كمتری داشته و حتی سرعت رشد بسیار بالایی دارند. به همین دلیل قصد داریم تركیب نژادی بین این دام‌ها با دام‌های بومی در كشور صورت دهیم. ولی در مناطق عشایری كه دام‌های چابكی دارند به هیچ‌وجه این تركیب صورت نمی‌گیرد و تنها در مكان‌هایی كه نگهداری دام در سیستم بسته امكان‌پذیر است توسعه این نژادها توصیه می‌شود و به آن نیز تسهیلاتی داده می‌شود.
با توجه به آمار شما در افزایش تولید گوشت قرمز در سال گذشته و افزایش واردات، پس چرا معضل صفی شدن گوشت قرمز ایجاد شد؟
صف‌های مردمی گوشت قرمز در سال گذشته عمدتا به دلیل تفاوت قیمت گوشت داخلی و وارداتی بود و یارانه اختصاص داده‌شده به گوشت وارداتی در آن نقش اصلی را ایفا می‌كرد كه البته جلوی آن نیز از اواخر سال گذشته گرفته شد چون از این پس گوشت‌ها با ارز نیمایی وارد می‌شود.
یكی از عللی كه درباره گرانی گوشت قرمز بیان‌شده، قاچاق دام زنده به كشورهای همسایه است. جهت كنترل قاچاق دام، معاونت امور دام چه برنامه‌های را در دستور كار قرار داده است؟
راه منطقی جلوگیری از قاچاق دام این است كه حركت و جابه‌جایی دام، كنترل‌شده باشد. البته با توجه به سیستم دامداری كشور و عشایری بودن برخی از این دامداری‌ها اساسا باید جابه‌جایی صورت می‌گرفت كه در بهمن سال گذشته هیات وزیران با مصوبه‌ای جابه‌جایی هرگونه دام را به اخذ مجوز از سازمان دامپزشكی در مبدأ و مقصد موظف كرد به همین دلیل جلوی بخش عمده‌ای از قاچاق گرفته شد.
علاوه بر این دامداران موظف شده‌اند موجودی تمام دام‌های خود را به دامپزشكی اعلام كنند و دام‌ها شماره‌گذاری و هویت دار شوند، البته در سال‌های گذشته این امر صورت می‌گرفت ولی با مصوبه هیات وزیران سایتی در این زمینه راه‌اندازی شده و قرار است معاونت امور دامی وزارت جهاد با سازمان‌های دامپزشكی و عشایری كشور تفاهم‌نامه‌ای را به امضا برساند تا این امر از رسمیت بیشتری برخوردار شود.
خوشبختانه و با درایت كامل مقام معظم رهبری سال ۹۸ به نام سال رونق تولید نام گذاشته شد، واژه تولید كه در چندساله اخیر مورد تاكید ایشان قرار دارد شاه‌كلید حل مشكلات اقتصادی و توسعه و آبادانی كشور تلقی می‌شود. هر كشوری كه در دنیا به توسعه و رفاه نائل شده، بدون شك از مسیر رونق تولید به این مهم دست یافته است، بنابراین به نظر می‌رسد اگر این شعار را سرلوحه امور قرار دهیم می‌توانیم حداقل معیشت تمام مردم را نیز تأمین كنیم.
به همین جهت در چند سال اخیر و حتی در سال‌های ركود اقتصادی، وزارت جهاد كشاورزی رونق تولید را در اولویت امور خود قرار داده است و می‌توان گفت كه جزو معدود بخش‌هایی كه همیشه روبه پیشرفت بوده است. به همین دلیل توانسته‌ایم در زمینه كشاورزی و تأمین امنیت غذایی در بسیاری از محصولات اساسی خودكفا شده و در برخی محصولات نیز صادرات به كشورهای دیگر داشته باشیم.
اكنون مهم‌ترین حمایتی كه دولت می‌تواند از بخش تولید دام و طیور داشته باشد، چیست؟
بزرگ‌ترین حمایتی كه نظام جمهوری اسلامی ایران از سیستم دامپروری كشور انجام داده و می‌دهد، تأمین نهاده‌ها با ارز ترجیحی یا دولتی و یا به اصطلاح دلار ۴۲۰۰ تومانی است. متاسفانه با توجه به شرایط اقلیمی كشور تا به امروز بخش عظیمی از نهاده‌های دام و طیور از خارج تأمین می‌شود، بنابراین وقتی این نهاده‌ها با ارز دولتی وارد می‌شود به نوعی حمایت از تولید داخلی است.
شما می‌گویید اختصاص دلار 4200 تومانی برای واردات نهاده‌های دامی، مهم‌ترین حمایت از بخش تولید بوده است؛ اما تولیدكنندگان می‌گویند مجبورند نهاده‌های دام موردنیازشان را با نرخ آزاد خریداری كنند. پس نهاده‌های وارداتی با دلار ۴۲۰۰ تومانی كجا توزیع می‌شود؟
برخی واردكنندگان برای تأمین و انتقال ارز اختلالی داشتند و حتی برخی از آنها ممكن است در عرضه به‌موقع نهاده‌ها به میزان كافی سوءاستفاده كرده باشند؛ برخی هم به عنوان مخل اقتصادی به عنوان واسطه‌گر وارد می‌شوند و نهاده‌ها را با قیمت‌های مصوب خریداری می‌كنند و با نگهداری و احتكار در سیستم عرضه خلل ایجاد می‌كنند. این مسائل موجب افزایش قیمت این محصولات در بازار می‌شود. به همین دلیل در یك ماه اخیر وزیر جهاد كشاورزی دستورالعملی ابلاغ كرد كه تمامی واردكنندگان موظفند تمامی نهاده‌های وارداتی را تحت نظر وزارت جهاد كشاورزی و سازمان‌های جهاد كشاورزی استان‌ها عرضه كنند.
از سوی دیگر، وضعیت بازار نشان می‌دهد كه دلار ۴۲۰۰ تومانی به علت نبود نظارت بر توزیع، سودی به حال مردم یعنی بخش مصرف‌كننده نداشته است.
به هر حال این حمایت عمدتا به نفع تولیدكنندگان و واردكنندگان است، از بعد تولیدكنندگان اگر حتی این نهاده‌ها به جای ارز ترجیحی با ارز نیمایی وارد می‌شد، هزینه‌های تولید به دو برابر افزایش می‌یافت به همین دلیل تولیدكننده نقدینگی در اختیار نداشت تا به واردات آن مبادرت ورزند.
در سال ۹۷ جهت تولید دو میلیون و 400 هزار تن گوشت مرغی موردنیاز كشور نزدیك به یك میلیارد و 300 میلیون قطعه جوجه پرورش داده‌ایم كه هركدام از این طیور اگر پنج كیلو دان مصرف كنند نیاز به 5/6 میلیون تن ذرت و سویا وجود داشت؛ به عبارت دیگر هر كامیون ذرت برای دامدار 39 میلیون تومان هزینه برمی‌دارد اما اگر به جای ارز ترجیحی ارز نیمایی به آن اختصاص یابد باید تولیدكننده 80 میلیون تومان هزینه كند.
اما از دید مصرف‌كننده طبیعتا وقتی قیمت نهاده‌های دامی افزایش یابد به‌تبع آن قیمت مرغ نیز افزایش می‌یابد و مردم در تأمین آن دچار مشكل می‌شوند و از طرف دیگر با افزایش قیمت، خرید كمتر می‌شود و به تبع آن تولید كمتر شده و دوباره تولیدكننده متضرر می‌شود.
اگر كاهش تولید نداشتیم، پس دلیل افزایش چند برابری قیمت گوشت قرمز چه بود؟
نرخ ارز در سال گذشته نوسان زیادی داشت و فاصله نرخ دلار در برابر ریال چند برابر شد كه افزایش كشش صادرات برخی محصولات را در پی داشت. خوشبختانه به غیر از گوشت قرمز كه در تولید محدودیت داریم و بخشی از آن را وارد می‌كنیم در دیگر محصولات همچون گوشت مرغ، تخم‌مرغ ولبنیات، از لحاظ كیفیت و تناژ تولید توان صادراتی داریم. بخشی از قیمت گوشت قرمز هم حباب است به طوری كه اگر قیمت دام زنده 40 هزار تومان هم باشد قیمت گوشت قرمز برای مصرف‌كنندگان باید بین ۸۰ تا 83 هزار تومان محاسبه شود؛ بنابراین عرضه این محصول با رقمی بیش از نرخ مذكور گران‌فروشی است كه البته بخشی از این موضوع به واسطه‌گری برمی‌گردد كه باید جلوی آن با كنترل و نظارت توسط دستگاه‌های نظارتی و قضایی گرفت.
با توجه به وابستگی بالای نهاده‌های دام و طیور به واردات، برای خودكفایی در تولیدات دامی چه برنامه‌های دارید؟
تا پیش از این نظام دامپروری كشور با توجه به جمعیت كشور بر مبنای همان سیستم معیشتی (از نظر ژنتیكی و محیطی) صورت می‌گرفت. ولی با افزایش جمعیت كشور و افزایش سرانه مصرف گوشت قرمز كشور به بیش از ۱۲ كیلوگرم برای هر ایرانی به نظر می‌رسد این سیستم دیگر جوابگوی نیازهای كشور نباشد به طوری كه هم‌اكنون كشور هر ساله بین صد تا 150 هزار تن به واردات گوشت قرمز نیازمند است.
همان‌طور كه آمار نشان می‌دهد در یك دهه اخیر سرانه مصرف گوشت قرمز از ۱۱كیلوگرم در سال به ۱۲كیلوگرم در سال افزایش یافته است. به این آمار، باید میزان افزایش جمعیت را هم اضافه كرد؛ یعنی نسبت به یك دهه قبل، حجم تقاضای كل گوشت قرمز افزایش چشمگیری یافته است.
مراتع كشور نیز به‌جز سال جاری عمدتا خشك و نیمه‌خشك هستند، درنتیجه این مراتع ظرفیت افزایش تولید دام را ندارند، علاوه بر این راه می‌توان جمعیت دام را پایین آورد كه این خودش ضد تولید بود و تولید گوشت قرمز پایین می‌آید.
اگر جمعیت و میزان سرانه مصرف كشور افزایش یابد طبیعتا به میزان بیشتری واردات نیازمندیم بنابراین باید یا شرایط محیطی پرورش دام یا شرایط ژنتیك آنها را اصلاح كنیم، به همین دلیل برای خودكفایی در تولید گوشت قرمز با كمك سازمان اقتصادی كوثر اصلاح ژنتیك برخی از این دام‌ها و اصلاح محیط پرورشی (از باز به بسته) آنها را در پیش گرفته‌ایم.
مزیت دام‌های اصلاح‌شده نسبت به دام‌های بومی چیست؟
شرایط محیطی طی سال‌های متمادی ثابت كرده است زادآوری دام‌های ایرانی پایین است، یعنی در هر سال به ازای هر صد رأس گوسفند ۷۰ بره به دنیا می‌آید، این در حالی است كه هزینه‌های تولید و پرورش هر سال افزایش می‌یابد و مراتع به‌جز سال جاری جوابگوی دام‌ها نبوده است به همین دلیل به نظر می‌رسد تولید دام‌های ایرانی به صرفه و اقتصادی نیست.
دام‌های اصلاح نژاد شده مدیترانه‌ای به ازای هر گوسفند دو بره تولید می‌كنند، البته چون این نژادها حساس است مجبوریم تغذیه دستی انجام دهیم، به همین دلیل قصد نداریم كل سیستم دامداری كشور با 46 میلیون رأس را از گوسفندان و دام‌های اصلاح نژاد شده تشكیل دهیم بلكه هدفمان این است كه در بخشی از سیستم پرورش دام كشور به میزان خودكفایی در تولید گوشت قرمز اصلاح نژاد انجام دهیم.
زادآوری و تولید مثل دام‌های اصلاح نژاد شده بالاست و چربی كمتری داشته و حتی سرعت رشد بسیار بالایی دارند. به همین دلیل قصد داریم تركیب نژادی بین این دام‌ها با دام‌های بومی در كشور صورت دهیم. ولی در مناطق عشایری كه دام‌های چابكی دارند به هیچ‌وجه این تركیب صورت نمی‌گیرد و تنها در مكان‌هایی كه نگهداری دام در سیستم بسته امكان‌پذیر است توسعه این نژادها توصیه می‌شود و به آن نیز تسهیلاتی داده می‌شود.
با توجه به آمار شما در افزایش تولید گوشت قرمز در سال گذشته و افزایش واردات، پس چرا معضل صفی شدن گوشت قرمز ایجاد شد؟
صف‌های مردمی گوشت قرمز در سال گذشته عمدتا به دلیل تفاوت قیمت گوشت داخلی و وارداتی بود و یارانه اختصاص داده‌شده به گوشت وارداتی در آن نقش اصلی را ایفا می‌كرد كه البته جلوی آن نیز از اواخر سال گذشته گرفته شد چون از این پس گوشت‌ها با ارز نیمایی وارد می‌شود.
یكی از عللی كه درباره گرانی گوشت قرمز بیان‌شده، قاچاق دام زنده به كشورهای همسایه است. جهت كنترل قاچاق دام، معاونت امور دام چه برنامه‌های را در دستور كار قرار داده است؟
راه منطقی جلوگیری از قاچاق دام این است كه حركت و جابه‌جایی دام، كنترل‌شده باشد. البته با توجه به سیستم دامداری كشور و عشایری بودن برخی از این دامداری‌ها اساسا باید جابه‌جایی صورت می‌گرفت كه در بهمن سال گذشته هیات وزیران با مصوبه‌ای جابه‌جایی هرگونه دام را به اخذ مجوز از سازمان دامپزشكی در مبدأ و مقصد موظف كرد به همین دلیل جلوی بخش عمده‌ای از قاچاق گرفته شد.
علاوه بر این دامداران موظف شده‌اند موجودی تمام دام‌های خود را به دامپزشكی اعلام كنند و دام‌ها شماره‌گذاری و هویت دار شوند، البته در سال‌های گذشته این امر صورت می‌گرفت ولی با مصوبه هیات وزیران سایتی در این زمینه راه‌اندازی شده و قرار است معاونت امور دامی وزارت جهاد با سازمان‌های دامپزشكی و عشایری كشور تفاهم‌نامه‌ای را به امضا برساند تا این امر از رسمیت بیشتری برخوردار شود.
