ده روز دیگر كه اول ماه تیر برسد و تابستان بیاید این كلاه در هم رفتگی شكل و شمایلش عوض می‌شود و در واقع یك طرح می‌میرد و طرحی دیگر متولد می‌شود. آنی كه می‌میرد، طرح زوج یا فرد است و آنی كه متولد می‌شود طرح كاهش آلودگی هواست. این دو طرح، هم به هم شباهت دارند و هم از یكدیگر متفاوتند. شباهت این است كه هر دو یك مساحت دارند یعنی همان جاهایی كه تا امروز محدوده زوج یا فرد بوده از اول تیر فقط نامش به محدوده كاهش آلودگی هوا تغییر می‌یابد. ساعت ورود به آن نیز مثل همیشه است یعنی از 6 و 30 دقیقه صبح تا 7 شب (به‌جز پنجشنبه‌ها كه تا ساعت 13 است) كه شباهت دوم است.
تفاوت این دو اما مهم تر است. از سال84 به این سو درمحدوده زوج یا فرد، خودروها براساس شماره سمت راست پلاك خود و به صورت یك روز در میان می‌توانستند آزادانه و بدون محدودیت تردد كنند، اما از ده روز دیگر كه محدوده كاهش آلودگی هوا اجرایی شود این محدودیت پلاك برداشته می‌شود و همه خودروها برای ورود آزاد می‌شوند با این فرق كه این آزادی بها دارد و راننده‌ها باید بابت ورود به محدوده زوج یا فرد عوارض بپردازند. عوارض‌ها نیز به صورت الكترونیكی و در سایت «تهران من» و در قالب حساب شهروندی دریافت می‌شود. به این شکل كه همه كسانی كه خودرو دارند و در تهران رفت وآمد می‌كنند باید یك حساب شهروندی داشته باشند.
 هزینه رفت و آمد
تردد درمحدوده زوج یا فردی كه از اول تابستان نامش تغییر می‌كند تا 31 خرداد همچنان برای رانندگانی كه با پلاك درست وارد محدوده می‌شوند رایگان است، ولی از ده روز دیگرهزینه‌هایی برای تردد درآن محاسبه خواهد شد كه البته مبالغ كمی نیست.عمار سعیدیان فر، مدیر واحد ساماندهی محدوده‌ها و طرح‌های ترافیكی شهرداری تهران به ما می‌گوید رقم پایه ورود به محدوده طرح كه سال 97، 20 هزار تومان بود در سال 98 به 23 هزار تومان افزایش یافته كه یكسری اعداد و ضرایب درآن ضرب می‌شود و به رقم‌های نهایی می‌رسد. به این ترتیب 41 هزار و400 تومان بیشترین مبلغی است كه شهروندان باید روزانه بپردازند و 14 هزار و490 تومان كمترین مبلغ. آنچه فاصله فاحش میان این دو عدد را تعیین می‌كند زمان ورود و خروج به محدوده، نوع معاینه فنی خودروها و شارژ بودن یا نبودن حساب شهروندی در زمان تردد است.
این مبالغ البته هزینه ورود به محدوده طرح ترافیك یا حلقه اول طرح یا طرح اصلی است كه برای ورود به محدوده زوج یا فرد نصف می‌شود. در محدوده زوج یا فرد كه از این به بعد باید محدوده كاهش آلودگی هوا بخوانیمش البته یك امتیاز هم برای ساكنان تهران و هم برای پلاك‌های شهرستان در نظر گرفته شده است به این ترتیب كه پلاك‌های تهران درهر فصل 20 روز (سالی 80 روز) و پلاك‌های شهرستان در هر فصل 15 روز (سالی 60 روز) می‌توانند به صورت رایگان در آن رفت و آمد كنند. شرط این تردد اما ثبت‌نام در سامانه «تهران من» است كه برای تهرانی‌ها و غیرتهرانی‌ها الزامی است چون حساب تعداد روزهای استفاده شده ازاین امتیاز و تعداد ترددهای رایگان باقی مانده را نشان می‌دهد و اگر راننده‌ای در این سامانه حساب شهروندی نداشته باشد، نه‌تنها عملا بهره‌ای از این امتیاز نبرده بلكه بابت ترددهایش جریمه می‌شود.
 پاییدن و تخلف كردن
با این‌كه هنوز پلیس با گرفتن عوارض از محدوده زوج یا فرد( كاهش آلودگی هوا) مخالف است و آن را غیرقانونی می‌داند و مردم نیز حس می‌كنند با اعمال این طرح، رفت و آمدشان محدودتر و پرهزینه‌تر می‌شود ولی عمارسعیدیان فر، مدیر واحد ساماندهی محدوده‌ها و طرح‌های ترافیكی شهرداری تهران به ما می‌گوید محدوده زوج یا فرد به شكل رایگان و نوبتی امروزی‌اش نه‌تنها در جهان منسوخ است بلكه فقط در كشورهای توسعه نیافته‌ای اجرا می‌شود كه زیرساخت‌های لازم را برای دریافت عوارض براساس زمان و مدت استفاده ازاین محدوده ندارند. او می‌گوید این زیرساخت و فناوری در تهران مهیاست و فلسفه استفاده از آن نیز این است كه هر كسی بیشتر هوا را آلوده می‌كند باید عوارضش را هم بدهد. او همچنین امیدوار است با اجرای طرح كاهش آلودگی هوا و دریافت عوارض، ترافیك صبحگاهی پایتخت نیز كاهش ملموسی داشته باشد.
با این حال این استدلال‌ تصمیم‌گیران است و با حس و تحلیل مردم فرق دارد، مردمی كه بخشی از آنها به احتمال زیاد از اول تیر نیز همچنان كه تا امروز مشغول مخدوش كردن پلاك‌ها برای فرار از جریمه بوده‌اند، بازهم برهمین نسق خواهند بود. سعیدیان‌فر البته می‌گوید، پلیس به دنبال تمهیداتی است تا با مخدوش‌كنندگان پلاك برخوردهای قاطع‌تری داشته باشد.
علاوه بر دستكاری و پوشاندن پلاك ها، ورودهای غیرمجاز به محدوده‌های طرح نیز البته چالش دیگری است كه گرچه نوعی قانون گریزی است ولی یك بخشش ناشی از فشارهای اقتصادی و مسائل اجتماعی است كه نباید نادیده گرفته شود. این كه مدیرعامل شركت كنترل ترافیك شهرداری تهران گفته است 210 دوربین درمحدوده طرح ترافیك هرماه 500 هزار تخلف را ثبت می‌كنند، موضوع مهم و پر پیامی است كه نمی‌شود ساده از كنارش گذشت.