تنگـــــــه قـــــــــرمــــــــز

روزهای آخر هفته‌ای که گذشت پر بود از اخبار عجیب؛ خبرهایی که بیش از همه‌چیز، تشویش ذهن آمریکایی‌ها را نشان می‌داد

تنگـــــــه قـــــــــرمــــــــز

روحیه آمریكا و متحدان غربی و عربی‌اش از زمان سرنگونی پهپاد آمریكایی توسط سپاه پاسداران به شدت آسیب دیده و تلاش دارند به هر شكل و صورت، این روحیه را ترمیم كنند. برای این كار، انگلیسی‌ها به مدد آمریكا آمدند و محموله نفتی ایران را توقیف كردند. خود آمریكایی‌ها هم بیكار ننشستند و نوار تحریم‌ها را ادامه دادند تا جایی كه به گزارش رویترز دو نفتكش ایرانی در برزیل به دلیل تحریم‌های آمریكا قادر به سوختگیری و بازگشت نیستند، اما هیچ‌یك از این اقدامات، جوابگوی آبروی از دست رفته آمریكا نبود تا این‌كه بالاخره ترامپ به این بلوف متوسل شد كه ناو جنگی كشورش، پهپاد ایرانی را سرنگون كرده است. مشخص شدن این مطلب كه ادعای ترامپ، صحت نداشته در كنار توقیف یك شناور قاچاقچی نفت در خلیج‌فارس از سوی سپاه، مسائل منطقه را با پیچیدگی‌های جدیدی روبه‌رو كرده است؛ پیچیدگی‌هایی كه به هیچ وجه نمی‌تواند به نفع آمریكا و متحدان غربی و عربی‌اش باشد.

 ناكامی دیپلماسی در قبال انگلیس
از زمان توقیف محموله نفتی ایران توسط انگلیس در جبل‌الطارق، خواب خوش بر انگلیسی‌ها حرام‌شده و هر لحظه با این كابوس كه برای نفتكش‌هایشان مشكل ایجاد شده، دست و پنجه نرم می‌كنند. گاهی توهم می‌زنند كه قایق‌های تندرو سپاه برای نفتكش‌شان مشكل ایجاد كرده و البته ناو انگلیسی كه برای اسكورت كشتی‌های بریتانیا در خلیج‌فارس حضور دارد قهرمانانه به داد نفتكش انگلیسی آمده و آن را نجات داده است. در این دو هفته كه از توقیف محموله نفت ایران می‌گذرد یك پای سفیر انگلیس در تهران در سفارت بوده و پای دیگرش وزارت خارجه كشورمان؛ جرمی هانت، وزیر خارجه انگلیس هم در گفت‌وگوی تلفنی با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران گفته بود اگر انگلیس مطمئن شود مقصد این محموله نفتی، سوریه نبوده آزادسازی آن را تسهیل می‌كند، اما با وجود این محموله نفت ایران همچنان در جبل‌الطارق توقیف است و به نظر می‌رسد كانال دیپلماسی روی انگلیسی‌ها
جواب نمی‌دهد.
در این میان تحولات دیگری در خلیج‌فارس در جریان است كه شاید اثرگذاری بیشتری بر محاسبات لندن داشته باشد.


 توقیف نفتكش قاچاقچی
روز پنجشنبه روابط عمومی منطقه یكم نیروی دریایی سپاه از توقیف یك شناور خارجی حامل سوخت قاچاق در خلیج‌فارس خبر داد.
بر اساس اطلاعیه منتشر شده، این شناور حامل یك میلیون لیتر سوخت قاچاق بوده و در جنوب جزیره لارك در خلیج‌فارس توقیف شده است.  این كشتی كه ظرفیت حمل دو میلیون لیتر سوخت را دارد با ۱۲ خدمه خارجی در حال عزیمت برای تحویل سوخت قاچاق دریافتی از لنج‌های ایرانی به كشتی‌های بیگانه در مناطق دورتر بود كه با هوشمندی رزمندگان نیروی دریایی سپاه ناكام ماند. سپاه همچنین ادعای رسانه‌های غربی مبنی بر توقیف هرگونه شناور دیگر توسط ایران در روزهای اخیر را تكذیب كرد، چرا كه در روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر توقیف شناورهای دیگری از سوی ایران توسط رسانه‌های خارجی منتشر شده بود. البته فقط در یك مورد سخنگوی وزارت خارجه كشورمان ضمن رد اخبار مبنی بر توقیف، اعلام كرد یك نفتكش خارجی به دلیل نقص فنی در خلیج‌فارس دچار مشكل شد كه طبق مقررات بین‌المللی نیروهای ایرانی پس از دریافت درخواست كمك به سوی آن رفته و توسط یدك‌كش آن را به سمت آب‌های ایران منتقل كردند تا تعمیرات لازم روی آن صورت پذیرد.



 همه تكذیب می‌كنند
نكته جالب درباره شناور توقیف شده از سوی سپاه این است كه هیچ كشوری، مالكیت آن را گردن نمی‌گیرد. ابتدا در برخی رسانه‌ها اعلام شد این شناور، اماراتی بوده است اما ساعاتی بعد مقامات امارات این مساله را تكذیب كردند.
ساعتی بعد برخی از منابع اعلام كردند این كشتی تحت پرچم انگلیس فعالیت می‌كرده است، اما انگلیسی‌ها نیز در اقدامی منفعلانه این مساله را تكذیب كردند. به‌گزارش رویترز، سخنگوی دولت انگلیس در این مورد گفت: «در حال حاضر ما از وجود هرگونه منافع انگلیسی در این كشتی، بی‌اطلاع هستیم.»
اما خبرهای غیررسمی و تایید نشده در این زمینه، قابل پذیرش‌تر از ادعاهایی است كه مقامات انگلیس مطرح كرده‌اند. بر اساس همین خبرهای غیررسمی، شناور توقیف شده با پرچم انگلیس در حال تردد بوده كه توقیف می‌شود. بر اساس همین اخبار، انگلیسی‌ها و آمریكایی‌ها از همان اولین ساعات توقیف شناور، از آن مطلع می‌شوند اما برای جلوگیری از زیر سؤال رفتن اقتدار ادعایی خود از رسانه‌ای كردن آن پرهیز داشتند.
در همین راستا ابتدا تلاش می‌كنند امارات مالكیت این شناور را به عهده بگیرد، اما اماراتی‌ها كه روزهای پرتنشی را در روابط با تهران تجربه می‌كنند، از ترس افزایش تنش‌ها حاضر به پذیرش درخواست آمریكا و انگلیس نشده‌اند. به دنبال این مساله لندن از تهران می‌خواهد توقیف این شناور مسكوت بماند و در عوض آنها برای آزادی محموله نفتی ایران در جبل‌الطارق رایزنی می‌كنند اما این مساله هم به سرانجام نمی‌رسد و نهایتا تشت رسوایی انگلیسی‌ها از بام می‌افتد.
برخی خبرهای غیر رسمی نیز حكایت از جاسوسی شناور توقیف شده از مناطق نفتی ایران دارد و نقشه حركت این شناور نشان می‌دهد كه در مدتی كوتاه، ده مرتبه از تنگه هرمز رفته و برگشته است.


 ورود آمریكا به ماجرا
همزمان با تایید و تكذیب‌های مختلف درباره ماجرای مالكیت شناور توقیف شده، آمریكایی‌ها وارد ماجرا شدند و در شرایطی كه خودشان در هفته‌های گذشته به‌ویژه در ماجرای پهپاد سرنگون شده توسط سپاه، قافیه را به كلی باخته‌اند، اقدام ایران در توقیف شناور قاچاقچی را محكوم كرده و خواستار آزادی فوری آن شدند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریكا در پاسخی مكتوب به رویترز در این باره گفت: ایران باید به این اقدام غیرقانونی خود پایان بدهد و خدمه شناور را فورا آزاد كند.
این ژست مقتدرانه از سوی آمریكا در حالی بود كه نه تنها هنوز در شوك ساقط شدن پهپاد خود در خلیج‌فارس هستند، بلكه در اتفاقی تازه، گم شدن یكی از نیروهای مستقر روی ناو هواپیمابر آبراهام لینكلن باعث سردرگمی آنها شده است. بر اساس اخبار منتشر شده، این ملوان پس از آن‌كه گزارش شده است یك نفر از عرشه آبراهام لینكلن سقوط كرده، در فهرست نیروی وظیفه با وضعیت مكانی نامعلوم قرار گرفته و عملیات جست‌وجو برای یافتن او ادامه دارد.
ناو هواپیمابر آبراهام لینكلن دو ماه پیش به بهانه افزایش توان بازدارندگی آمریكا در برابر ایران وارد منطقه شد.



 اقدام پرخطر ترامپ
در میانه این بحران به‌وجود آمده برای اقتدار آمریكا در خلیج‌فارس، دونالد ترامپ كه این موضوع را برای انتخابات ریاست‌جمهوری همچون سم می‌بیند، دست به ریسك بزرگی زد و ادعا كرد یك پهپاد ایرانی توسط ناو آمریكایی در خلیج‌فارس منهدم
شده است.
ترامپ كه پنجشنبه‌شب همراه با مارك روته، نخست‌وزیر هلند در كاخ سفید با خبرنگاران صحبت می‌كرد، گفت: پیش از شروع سخنرانی، می‌خواهم همه را در جریان یك حادثه قرار دهم كه امروز در تنگه هرمز رخ داد. كشتی تهاجمی یو.اس.اس. باكسر علیه یك پهپاد ایرانی كه به كشتی بسیار نزدیك شده و چندین هشدار را نادیده گرفته بود، اقدام تدافعی انجام داد و آن را سرنگون كرد.


 تكذیب ادعای ترامپ
ادعای ترامپ اما بلافاصله از سوی مقامات جمهوری اسلامی ایران تكذیب شد و طرحی كه برای حفظ آبرو از سوی كاخ سفید طراحی شده بود به ضد خودش تبدیل شد.  سردار ابوالفضل شكارچی، سخنگوی ارشد نیروهای مسلح ادعای ترامپ را تكذیب كرد و گفت: برخلاف ادعای واهی و برخاسته از توهم رئیس‌جمهور آمریكا، تمام پهپادهای متعلق به جمهوری اسلامی ایران در منطقه خلیج‌فارس و تنگه هرمز از جمله پهپاد مورد نظر رئیس‌جمهور آمریكا پس از انجام ماموریت شناسایی و كنترل برنامه‌ریزی شده به سلامت به پایگاه‌های خود برگشته‌اند و هیچ‌گونه گزارشی دال بر مقابله عملیاتی ناو یو.اس‌.اس باكسر آمریكایی گزارش نشده است.



 ادعای ترامپ برای چه بود؟
گذشته از تصاویر و مداركی كه از سوی سپاه منتشر شده و كذب بودن ادعای ترامپ را ثابت می‌كند، اما نكته جالب اینجاست كه ترامپ هیچ تلاشی برای اثبات ادعایش انجام نداد و این مساله مورد توجه بسیاری از كاربران فضای مجازی قرار گرفت. در مطالبی كه در این زمینه از سوی كاربران فضای مجازی منتشر شد خواسته شده بود اگر ادعای مقامات آمریكایی در سرنگونی پهپاد ایرانی صحت دارد همان‌طور كه سپاه لاشه پهپاد آمریكایی گلوبال هاوك را به نمایش گذاشت، آنها نیز لاشه پهپاد ایرانی را نشان دهند. اما هیچ خبری از انتشار سند و مدرك از سوی مقامات آمریكایی برای اثبات ادعای ترامپ وجود نداشت و حتی برخی شنیده‌ها و خبرهای غیررسمی حكایت از این داشت پهپادی كه ترامپ مدعی شده ایرانی بوده و توسط ناو آمریكایی منهدم شده متعلق به كشور امارات بوده است. همه این مسائل باعث شده این گمانه بیش از هرچیز دیگر تقویت شود كه ترامپ برای برگرداندن آبروی از دست رفته، حاضر است هر كاری انجام دهد و همان‌طور كه مهدی محمدی، تحلیلگر مسائل سیاسی در كانال تلگرامی خود نوشته، ترامپ هر طور شده می‌خواهد بگوید به اقدام ایران در سرنگونی پهپاد 200 میلیون دلاری آمریكا پاسخ داده است. محمدی معتقد است: این یعنی از موازنه نظامی ناامید شده‌اند و به ایجاد موازنه حداقلی روانی فكر می‌كنند، مخصوصا كه ترامپ در محیط داخلی آمریكا سخت نیازمند حفظ آبروست.



دوگانه فشار و مذاكره
آمریكا همواره در كنار تهدیدات و خط و نشان كشیدن برای ایران، به مذاكره هم ابراز تمایل می‌كند،  اما درخواست‌هایی كه دونالد ترامپ دارد از سوی هیچ كشور مستقلی قابل پذیرش نیست.
ترامپ در روزهای اخیر، توافق مطلوب خود را با ایران به این شرح توضیح داده است: توافق رئیس‌جمهور اوباما از جنبه‌های مختلف فاجعه بود، از همه مهم‌تر به این دلیل كه خیلی زود به پایان می‌رسید. نمی‌توانید با یك كشور توافق كوتاه‌مدت داشته باشید، باید توافق صدساله باشد. آنها نباید روی موشك‌های بالستیك كار كنند، اما توافق به آنها اجازه این كار را می‌دهد. همچنین باید بتوانیم مكان‌های دیگر را هم بررسی كنیم، اما الان اجازه نداریم مهم‌ترین مكان‌ها را بررسی كنیم. این چه توافقی است؟



هشدار فرمانده سپاه
تجربه نشان داده، دوگانه فشار و مذاكره درباره ایران جواب نمی‌دهد و تهران به هیچ وجه درباره منافع ملی مذاكره نمی‌كند و فشار را با فشار و گزینه نظامی را با گزینه نظامی پاسخ خواهد داد.
در یکی از تازه ترین موضع‌گیری ها سردار سرلشكر حسین سلامی، فرمانده سپاه در بازدید و ارزیابی میزان آمادگی‌های دفاعی نیروهای مستقر در جزایر سه‌گانه و منطقه دریایی نازعات در خلیج‌فارس با اشاره به راهبرد دفاع-‌ تهاجم و تبیین سطح و عمق ویرانگری ناشی از ضربه اول دشمنان هنگام تهدید و تعرض عملی احتمالی تاكید كرد: بسیار طبیعی است كه ما در راهبرد، دفاعی عمل می‌كنیم؛ یعنی آغازگر و شروع‌كننده هیچ جنگی نیستیم، اما در تاكتیك وضعیت كاملا معكوس است و در صورتی كه خطایی محاسباتی از سوی دشمنان سرزند، راهبرد دفاعی ما به راهبرد تهاجمی تغییر وضعیت داده و همه ظرفیت‌های ما سراسر تهاجمی می‌شوند.



تصاویر پهپاد ایرانی از ناو آمریکا

در آخرین تحولات مربوط به ادعای ترامپ درباره ساقط‌کردن پهپاد ایرانی، روابط عمومی کل سپاه شب‌گذشته با انتشار تصاویر رصد ناو آمریکایی نشان داد پهپاد نیروی هوافضای سپاه پیش از ورود ناوچه آمریکایی به تنگه هرمز، در حال اجرای ماموریت جاری خود در منطقه بوده و تصاویر مربوط به رصد و مراقبت از ناوچه مذکور را نیز قبل و حتی بعد از زمان مورد ادعای آمریکایی‌ها به ایستگاه خود ارسال کرده و سالم به پایگاه خود بازگشته است.  این تصاویر نشان می‌دهد پهپاد ایران، ورود ناوچه آمریکایی یو.اس.اس باکسر و پنج فروند شناور همراه  را به طور کامل و از لحظه ورود به تنگه هرمز‌، به مدت سه ساعت تحت رصد کامل و نظارت دقیق داشته است.