زبان و ادبیات فارسی، انگاره‌ها، زیرساختارهای فرهنگی، اساطیر، نمادها، نامگذاری‌ها، تاریخ مشترك و مواردی از این دست باید زمینه‌ساز بستری شود تا دو ملت ایران و تاجیكستان با درك روشن گذشته برای آینده برنامه‌ریزی داشته باشند. روابطی كه در طول تاریخ با ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی از قدمتی چند هزار ساله برخوردار بوده است. تا آنجا كه عطاخان سیف‌‌ا...‌زاده، شاعر تاجیك به زیبایی سروده است: «تاجیكم و همنوا با فارسی گردیده‌ایم ... بد بود گویند اگر تاجیك و ایرانی جداست».
كتابخانه ملی تاجیكستان با نام ابوالقاسم فردوسی حدود سه میلیون جلد كتاب دارد و دستنویس‌های تاریخی فراوانی در آن نگهداری می‌شود. نسخ خطی نفیس كتابخانه متعلق به قرن‌های ۱۲ تا ۲۰ میلادی است. مردم تاجیكستان همواره به ایران به عنوان كشوری با فرهنگ مشترك نگریسته‌اند. اما برخی موانع طبیعی و كلیشه‌ای در طول سده اخیر مانع بالفعل شدن ظرفیت‌ها در راستای رسیدن به اثرگذاری مطلوب در تعاملات شده است. سیاست خارجی ایران در حوزه آسیای میانه متاثر از عنصر فرهنگ است و بیش از هر چیز دیپلماسی فرهنگی عامل مزیت نسبی ایران در منطقه است. حسن حاجی‌بدلی، دانش‌آموخته دكترای مدیریت رسانه و كارشناس حوزه CIS معتقد است: ایجاد و گسترش بسترهای ارتباطی در فضای مجازی براساس پیشینه‌های فرهنگی مشترك نقش مستقیمی در ارتقای سطح تعاملات و مراودات خواهد داشت. به‌رغم این‌كه زبان رسمی مشترك عاملی در جهت تنیده شدن بسترهای ارتباطی است، سطح ارتباطات مردم این دو كشور در فضای مجازی به هیچ عنوان مطلوب نیست. بسترهای ارتباطی موجب هم‌مرز شدن دو كشور در فضای مجازی می‌شود. بیشتر كاربران تاجیكستان در وی‌كونتاكته، فیسبوك، پینترست، یوتیوب، توییتر و اینستاگرام فعال هستند. تولید محتوا در سپهر رسانه‌ای مدون عامل مهمی بر حذف موانع طبیعی و تصنعی در راستای افزایش مبادلات خواهد بود.
با عنایت به ظرفیت‌های مذكور تدوین یك نقشه راهبردی رسانه‌ای با كمك نهادهای دولتی و مردمی ذی‌نفع و ذی‌نفوذ در راستای تولید محتوا در بسترهای جدید ضروری است. در این راستا اهم پیشنهادات به شرح ذیل ارائه می‌شود:
 استفاده از الفبای خطی غیرمشترك عامل اصلی در مبادلات اندك بین اقشار توده و نخبه دو كشور است. در عین حال با رویكرد فرصت‌سازی این نقصان می‌تواند به مزیت راهبردی تبدیل شود. همكاری و تولید محتوای هدفمند در فضای مجازی پیرامون ظرفیت‌های ایران به زبان روسی برای جمعیت 300میلیونی كشورهای مشترك‌المنافع با توجه به اشراف كامل شهروندان تاجیك به زبان فارسی و روسی می‌تواند زمینه‌ای برای همكاری در حوزه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی شود.
 با توجه به عضویت دو كشور در پیمان شانگهای، استفاده مناسب از ظرفیت‌های رسانه‌های مجازی در حوزه اقتصادی می‌تواند تسهیل‌كننده اجرای پروژه‌های مشترك با توجه به توانمندی آبی و كشاورزی موجود در تاجیكستان در كنار دانش تخصصی، سرمایه انسانی و مالی ایران شود. برنامه‌ریزی برای تهیه و تدارك نشان‌های حلال و بازاریابی دیجیتال محصولات برای بازارهای آسیای میانه، ایران و غرب آسیا ظرفیت بسیار مناسبی در اختیار دو كشور قرار داده است.
در حوزه فرهنگی، تأكید بر ریشه‌های مشترك زبانی، دینی و تبیین اشتراكات با برنامه‌ریزی دقیق در بازنمایی و تصویرسازی واقعی از چهره دو كشور در رسانه‌های جمعی و اجتماعی از طریق جریان‌سازی و پویش‌های مجازی ضروری است.
جغرافیای تاجیكستان پرورش‌دهنده علما و دانشمندان دینی بزرگ اهل سنت بوده است. و بخش عمده‌ای از شكوفایی دوران اسلامی به‌وسیله ایرانیان در جغرافیای تاجیكستان بوده است. با توجه به خطرات تفكر افراطی وهابی و فعالیت‌های مشكوك عربستان در این منطقه ارتباطات فرهنگی و تولید محتوای دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه اهل سنت در ایران با مشاركت اندیشمندان تاجیك با تكیه بر میراث تاریخی می‌تواند زمینه‌ساز بازآفرینی اسلام در این منطقه از طریق ابزار رسانه‌های مجازی شود.