پس از سال‌ها مطالعه روی قدیمی‌ترین منبع آبی جهان در معدن كید كریك (Kidd Creek) در اونتاریوی كانادا كه عمر آن حدود دو میلیارد سال تخمین زده می‌شود، دانشمندان در عمق 2400 متری زمین موفق به مشاهده حیاتی دست نخورده از میكروارگانیسم‌ها شدند.
معدن مس و روی كید كریك، عمیق‌ترین معدن فلز پایه جهان است. در اكتشافاتی كه سال 1392/ 2013 در اعماق این معدن صورت ‌گرفت، محققان به منابع آبی غنی از سولفات و هیدروژن دست پیدا كردند كه در زیر صخره‌های مربوط به دوره زمین شناسی پركامبرین محبوس مانده بودند. احتمالی كه مطرح می‌شد این بود كه این استخرهای باستانی جدا مانده از آب‌های سطح زمین می‌توانند میزبان حیات میكروبی باشند. در همان دوران تجزیه و تحلیل مواد موجود در آب این استخرها وجود سولفات را نشان می‌داد؛ سولفاتی كه نه به‌علت انتقال آب‌های سطحی به زیر زمین بلكه در نتیجه واكنش شیمیایی بین سنگ و آب ایجاد می‌شد. وجود سولفات نیز این فرضیه كه ممكن است این آب‌ها اكوسیستم مناسبی برای میكروارگانیسم‌ها باشند، تقویت می‌كرد.
برای بررسی صحت این فرضیه محققان دانشگاه تورنتوی كانادا به بررسی لایه‌های رسوبی جمع‌آوری شده از گمانه‌هایی پرداختند كه به صورت طبیعی با آب ایجاد شده بودند. آنها  به این آب‌های باستانی منابع غذایی نیز اضافه كردند و متوجه مصرف این منابع غذایی شدند. نتایج بسیاری از مطالعات دیگر نیز وجود حیاتی میكروبی در زیر لایه بیوسفری را در زیر پوسته زمین تائید می‌كرد. در این لایه میلیاردها میكروارگانیسم و حدود 70 درصد میكروارگانیسم‌های روی زمین در عمقی كه وجود حیات در آن به‌دلیل گرمای زیاد، تاریكی و كمبود شدید مواد غذایی ناممكن به نظر می‌رسید، مشاهده شد. بنابراین با این كشف معلوم شد علاوه بر زیست‌كره سطح زمین، زیست‌كره دیگری هم در عمق لایه‌های زیری زمین وجود دارد. زیست‌كره یا بیوسفر به لایه‌ای از سطح زمین اطلاق می‌شود كه در آن حیات جریان دارد و دربرگیرنده تمام اكوسیستم‌هاست؛ گمانه نیز به چاه قائمی گفته می‌شود كه به‌منظور بررسی شرایط زمین‌شناسی و ژئوتكنیكی حفر می‌شود.
به علت تنوع میكروارگانیسم‌های این زیست‌كره، دانشمندان به این قسمت از كره زمین عنوان «گالاپاگوس زیرزمینی» را نسبت داده‌اند كه شامل باكتری‌ها، آركیا (Archaea) یا باستانیان (میكروب‌هایی بدون غشای هسته) و یوكاریوت‌ها (میكروب‌ها یا موجودات پرسلولی دارای هسته غشادار و میان یاخته حاوی اندامك‌های یاخته‌ای) می‌شود. این میكروارگانیسم‌ها برخلاف میكروارگانیسم‌های روی سطح زمین مربوط به دوره پیشازیستی در مقیاس زمانی زمین شناسی هستند و برای بقا به چیزی بیش از سنگ‌ها نیاز ندارند. تامین انرژی اینها می‌تواند از طریق واكنش‌های تجزیه و احیا یا زندگی همزیستی یا انگلی با دیگر موجودات روی سنگ‌ها صورت گیرد. همچنین دانشمندان بر این باورند كه این میكروارگانیسم‌ها 15 تا 23 میلیارد تن كربن تولید می‌كنند؛ یعنی 245 تا 385 برابر بیشتر از جرم كربنی كه روی سطح زمین تولید می‌شود.
مطالعات بیشتر روی این میكروارگانیسم‌ها و تفاوت‌های ژنتیك‌شان همچنان ادامه دارد و دانشمندان به دنبال یافتن پاسخی برای تعیین طول عمر اكوسیستم‌های میكروبی و مشخص کردن زمانی هستند كه آب، حیات روی بافت صخره‌ها را شكل داده است. نتایج این پژوهش به افزایش دانش ما از لایه زیست‌كره در اعماق زمین، امكان یافتن حیات موجود یا منقرض شده در مریخ و دیگر نقاط منظومه شمسی كمك می‌كند. از طرفی استفاده از آب‌های زیرزمینی برای قدمت‌گذاری تاریخی، روش نوین حاصل از این مطالعات است.
برگرفته از:  IFL Science