هوای پایتخت دوباره دودآلود شده و گویی قرار نیست سیاهی بی‌خیال آسمان تهران شود. نمودارهای شاخص کیفیت هوا نشان می‌دهد که تهرانی‌ها در ده روز گذشته فقط دو روز هوای سالم تنفس کردند. امروز هم هوا آلوده است و طبق پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی احتمالا فردا و پس‌فردا هم آلوده خواهد ماند. این یعنی هوای آلوده برای دو هفته متوالی مهمان ریه‌های پایتخت‌نشینان بوده و خواهد بود. مهمانی که به نظر نمی‌رسد تا روز پنجشنبه میزبان خود را تنها بگذارد، آن هم به شرط این که تهرانی‌ها دست به دعا بردارند تا ‌باران ببارد یا باد بوزد. حال در این شرایط که کارگروه اضطرار آلودگی هوا تدبیری بهتر از تعطیلی مدارس برای کاهش این آلودگی در چنته ندارد و مسئولان دستگاه‌های مختلف دائما ‌یکدیگر را متهم ‌ می‌کنند، بد نیست ما شهروندان کمی به فکر خود باشیم و بیخیال این هیاهو که غالبا رنگ و بوی سیاسی می‌دهد، هر کدام به اندازه توان خود گامی برای کاهش آلودگی هوا برداریم.
پرهیز از تردد با خودروهای تک‌سرنشین، یکی از مهمترین و موثرترین گام‌هایی است که شهروندان می‌توانند برای کاهش آلودگی هوا بردارند. بد نیست بدانیم براساس آخرین آمار اعلام شده از سوی مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط‌زیست منابع متحرک مانند خودروهای شخصی  حدود 85درصد در تولید آلاینده‌های ‌هوای پایتخت نقش دارند.
البته نباید فراموش کرد که بسیاری از خودروهای مورد استفاده مردم حتی خودروهایی که چند سال بیشتر از تولید آنها نمی‌گذرد، به علت استاندارد نبودن بیش از حد مجاز آلاینده هستند یا استفاده این خودروها از بنزین نامناسب  بیش از پیش به آلودگی هوا دامن می‌زند، اما بد نیست خود مردم نیز حداقل در روزهایی که وضعیت آلودگی هوا بحرانی می‌شود، از تردد با خودروهای تک‌سرنشین دست بکشند.  اما اگر شرایط زندگی‌تان به گونه‌ای است که  حتی برای یک روز هم نمی‌توانید استفاده از خودروی خود را کنار بگذارید، لااقل برای آن گواهی معاینه فنی برتر بگیرید‌، علاوه براین افراد می‌توانند مسیرهای مشترک خود با همکاران و همسایگان شان را مشخص کرده و به شکل مشترک از خودروهایشان استفاده کنند تا دست‌کم آمار خودروهای تک سرنشین کاهش یابد.
 بدرود رفیق کاربراتوری
موتورسیکلت‌ها نیز سهمی 16 درصدی در آلودگی هوای پایتخت دارند. این را هم آمار مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان محیط‌زیست نشان می‌دهد. البته عمده سهم موتورسیکلت‌ها مربوط به موتورسیکلت‌های کاربراتوری است که حدود10 برابر موتورهای انژکتوری آلودگی دارند و حتی میزان آلایندگی آنها به میزان چهار تا پنج برابر خودروهای سواری تخمین زده می‌شود. این موتورها جزو مهمترین منابع تولید ذرات معلق آلاینده هوای پایتخت هستند، به نحوی که ذرات معلق خروجی از اگزوز هر ۱۰ موتور سیکلت کاربراتوری معادل یک اتوبوس دیزلی برآورد می‌شود. این درحالی است که یک موتورسیکلت انژکتوری بسیار کمتر از موتورسیکلت کاربراتوری ذرات معلق تولید می‌کند.
بنابراین بهتر است که راکبان موتورسیکلت‌های کاربراتوی حداقل در روزهایی که آلودگی هوا همچون سمی مهلک به جان شهروندان تهرانی افتاده است، از موتورهای خود را کنار بگذارند و در بلندمدت نیز به فکر این باشند موتورسیکلت‌های کاربراتوری خود را با موتورسیکلت‌های انژکتوری تعویض کنند.
 با مترو همراه شو
خودروها و موتورسیکلت‌های شخصی روی هم رفته مقصر بیش از نیمی از آلودگی هوای پایتخت هستند. در این شرایط، اگر شهروندان بخواهند استفاده از وسایل نقلیه شخصی خود را کنار بگذارند، مهمترین چاره‌ای که پیش پایشان می‌ماند، استفاده از حمل‌ونقل عمومی است. البته قبول که معمولا در قطارهای مترو و اتوبوس‌های پایتخت جایی برای سوزن انداختن نیست و به نظر می‌رسد فشار قبر کمتر از فشار حضور در وسایل حمل‌ونقل عمومی باشد، از طرفی می‌دانیم که شهرداری تهران خود اذعان دارد که بیش از نیمی از اتوبوس‌های پایتخت فرسوده هستند و 30 درصد واگن‌های مترو نیز باید تعمیر شوند، اما بد نیست که حداقل در روزهای آلوده همه فشارهای ناشی از سوار شدن به مترو و اتوبوس را تحمل کنیم و به استفاده از حمل‌ونقل عمومی روی خوش نشان دهیم.  دوچرخه‌سواری در مسیرهای کوتاه نیز راهکار دیگری است که می‌توانیم در روزهای خاکستری پایتخت به آن فکر کنیم. البته دوچرخه‌سواری در مسافت‌های طولانی در این روزها خود می‌تواند برای سلامت‌مان مضر باشد، اما بد نیست که اگر فاصله بین مبدا و مقصدمان کوتاه است، حداقل در این روزها  وسایل نقلیه بنزینی خود را  استارت نزنیم ‌.
 سفر اضافه ممنوع
تا جای  ممکن شهر را شلوغ نکنیم. این یکی از مهمترین کارهایی است که ما شهروندان می‌توانیم برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا انجام دهیم، به‌خصوص در روزهای اوج آلودگی هوا که هر تردد اضافی یا به قول معروف سفر غیرضروری خود می‌تواند باعث مصرف بیشتر سوخت‌های فسیلی و در نتیجه آلودگی بیشتر هوا شود.
بنابراین بهتر است در روزهای آلوده از انجام کارهای غیرضروری اجتناب کنیم. همچنین بهتر است که در این روزها کارهایی از قبیل خریدهای روزمره یا کارهای بانکی را از طریق اینترنت انجام دهیم ‌تا کمتر مجبور به خروج از منزل به خاطر انجام کارهای پیش پا افتاده شویم.
 کاهش مصرف سوخت در خانه
منابع متحرک مانند خودروهای شخصی متهم اصلی آلودگی هوا هستند، اما نباید از نقش منابع ثابت مانند صنایع،کارخانه‌ها و منازل مسکونی نیز غافل شد، چراکه در شرایط اضطرار آلودگی هوا برای کاهش منابع آلاینده باید نهایت تلاش صورت گیرد. دراین بین شهروندان نیز می‌توانند در مواقعی که آلودگی هوا به اوج می‌رسد مصرف سوخت را در منازل خود کاهش دهند. براساس تحقیقی که  چند سال پیش انجام شد‌‌ سهم منابع ثابت در آلودگی هوای شهر تهران حدود 8درصد بود.‌