موسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران از خرداد امسال با رویکرد خوانش نوین وقایعی که امروز در زیر پوست جامعه ایران می‌گذرد، اقدام به برگزاری سلسله نشست‌هایی با عنوان «فهم مختصات جامعه ایرانی» کرده است. نشست‌هایی که در آن برخی از استادان برجسته جامعه‌شناسی کشور و سایر پژوهشگران علوم اجتماعی، مردم‌شناسی و علوم ارتباطات، موضوعات جدی و حائز اهمیت ایران امروز از جمله طبقه متوسط اجتماعی، تکنوکراسی و استراتژی‌های آینده برای توسعه بومی جامعه ایران را تحلیل کرده‌اند.
اما بعد از وقایع اعتراضی آبان ، به دلیل اهمیت این موضوع، ما رویکرد نشست‌های خود را به سمت خوانش جامعه‌شناختی وقایع اخیر بردیم و دقیقا یک هفته بعد از فروکش کردن موج این حوادث، اولین جلسه نشست با رویکرد جدید را با عنوان شورش حاشیه بر متن برگزار کردیم که تا امروز پنج جلسه با این موضوع برگزار شده است.
موسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران در تلاش است با برگزاری این جلسات، وقایع اخیر کشور در درجه اول به درستی ریشه‌یابی شوند تا علل، بسترها و زمینه‌های آنها مشخص شود. در مرحله دوم نیز این موسسه به دنبال کشف راه‌حل‌هایی از منظر جامعه‌شناختی و علوم اجتماعی است تا این راه‌حل‌ها در اختیار دولتمردان و دیگر مسوولان حاکمیتی قرار گیرد؛ چراکه ما اعتقاد داریم نخستین مرحله از حل هر مشکلی، فهم صحیح آن است و سعی می‌کنیم در این جلسات فهم صحیحی از حوادث آبان به دست آوریم.
اما آنچه تا کنون از حوادث آبان مشخص شده این  که این وقایع -که می‌توان از آن با تعبیر شورش یاد کرد-اتفاقی جدید در عرصه  سیاسی و اجتماعی کشور نبود؛ چراکه ما اوایل دهه 70 نیز شاهد بروز شورش‌های مشابهی در برخی مناطق حاشیه‌ای کلانشهرها نسبت به شرایط اقتصادی حاصل از سیاست‌های تکنوکرات دولت وقت بودیم. دی 96 بازهم بر اثر سیاست‌های یک دولت نئولیبرال که الگویی مشابه همان دولت‌های پنجم و ششم را دنبال می‌کند، گروه‌های پایین دست مردم به دلیل رشد فزاینده تورم و فشار اقتصادی سنگین به نوعی احساس انسداد رسیدند و با جرقه‌ای کوچک خشم خود را نشان دادند.
وقایع آبان 98 نیز که سومین شورش از این دست در سه دهه اخیر محسوب می‌شود، ‌ نوع دیگری از بروز خشم پنهان مردم بود که بر اثر سه برابر شدن قیمت بنزین به ناگاه بیرون ریخته شد. در این باره باید توجه داشت قیمت بنزین متغیری است که تقریبا قیمت همه اجناس و عرصه‌های زندگی روزمره مردم به‌خصوص اقشار فرودست و حاشیه‌نشین را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
این مساله‌ای بود که در نامگذاری جلسات خوانش جامعه‌شناختی وقایع آبان نیز به آن توجه داشتیم؛ زیرا در این وقایع نیز نقش اصلی را حاشیه‌نشینانی ایفا کردند که به دلیل سیاست‌های نئولیبرال دولت روز به روز بر تعدادشان افزوده شده است و بخش زیادی از آنها نیز معیشت خود را با مشاغل بنزینی یعنی کسب‌وکارهایی که ارتباط مستقیم با مصرف سوخت دارند، می‌گذرانند. البته در حوادث آبان ، ضد انقلاب نیز نقش برجسته‌ای داشت و با موج‌سواری وارد میدان عمل شد، اما مساله این است تا بستر لازم در سطح جامعه فراهم نشده باشد، قاعدتا ضد انقلاب نمی‌تواند در حوادث اجتماعی نقش بازی کند. در حوادث اخیر نیز این بستر با بیرون ریختن خشم حاشیه نشینان و گروه‌های مستضعف بر اثر سیاست‌های نادرست دولت برای عناصر وابسته خارجی فراهم شد.