با بیادبی و بددهنی كودك و نوجوان چگونه برخورد كنیم؟
چند توصیه ادبی برای بچهدارها
شاید بسیاری افراد فكر كنند بچههای امروز بیادب شدهاند. با یك مشاهده ساده در محافل خانوادگی و مدرسه و دوستان انبوهی از واژههای سخیف، توهینآمیز، بیادبانه و بینزاكت از زبان این بچهها شنیده میشود. شاید خود شما دیدهاید كه فرزندتان به تازگی از الفاظی استفاده میكند كه چندان مناسب نیست و نمیدانید چه رفتاری باید با او داشته باشید. خواندن نكات زیر به شما كمك میكند بدانید چطور با این موضوع كنار بیایید و به فرزندتان بفهمانید نباید در صحبتهای روزانه فحش بدهد.
عوامل تاثیرگذار در بددهنی كودك
۱ - رفتار غیر محترمانه والدین با كودكان: بر اساس یك اصل ثابت شده، كودك تنها زمانی به خود و به دیگران احترام میگذارد كه با او با احترام رفتار شده باشد. رابطه گرم، محترمانه و دوستانه والدین با كودكان عنصر اصلی پرورش احترام و متقابلا یادگیری كلمات درست از جانب كودك است. استفاده از كلام زشت و بدزبانی به عنوان اعتراض، از دیگر دلایل فحاشی در كودكان است. كودك با بر زبان آوردن كلامی كوبنده و ناپسند اعتراض خود را نشان میدهد. این رفتار، به نوعی رفتار تلافیجویانه است و كودك احساس میكند فقط با ادای این كلمات تخلیه میشود و میتواند ناراحتی و نارضایتی خود را ابراز كند.
۲- كم شدن ادب و اخلاق در جامعه: باید قبول كنیم كه این روزها شاهد رواج الفاظ بیادبانه، فحاشی، پرخاشگری و بددهنی افراد نسبت به یكدیگر مخصوصا در مكانهای عمومی هستیم. این پرخاشگری همهجانبه در همه جا به چشم میخورد. دیدن همه این صحنهها و برخوردها روی كودكان و نوجوانان اثرگذار است.
۳ - كمبود الگوهای مناسب: الگوگیری یكی از بهترین روشها برای آموزش و تربیت كودكان است. در سالهای اخیر بسیاری از الگوهای مناسب جامعه اعتبار خود را از دست دادهاند. افرادی هم كه به عنوان الگو شناخته میشوند رفتار و كلام مناسبی ندارند و فرزندان كوچك هم خیلی زود این رفتار را یاد میگیرند. فحش دادن نوعی پرخاشگری كلامی است و در بسیاری از موارد جنبه تقلیدی دارد. كودك از والدین یا مدرسه یا حتی از فیلمها و برنامه كودك الفاظ زشت را میآموزد و برای جلب توجه اطرافیان و ابراز خود یا تحریك احساسات دیگران و به خشم آوردنشان و حتی برای لجبازی و شكستن محدودیتها، از آن استفاده میكند.
گامهایی برای اصلاح بیادبی و بددهنی در كودك
بددهنی بهشدت به سن كودك بستگی دارد. معمولا دو تا سهسالگی سن لجبازی كودكان است و كودك بدون اینكه مفهوم كلمات را بداند، ممكن است آن را به زبان بیاورد. در این سن نادیدهگرفتن رفتار، بهترین عكسالعمل است، چون این نوع رفتارها در كودكان دورهای است. در سنین نوپایی ممكن است كودك مدت كوتاهی الفاظ نامناسب را استفاده و بعد رفتار دیگری را جایگزین آن كند. برعكس در سنین بالاتر كودك معنی كلمه را متوجه میشود و برای بزرگ نشان دادن خود در مقابل دوستان از این كلمات استفاده میكند. نادیده گرفتن رفتار كودك در این سن مطلوب نیست و والدین باید نارضایتی خود را از این رفتار اعلام كنند.
باید به كودك فهماند كه این الفاظ نامناسب است و نباید از آنها استفاده كند.
1-كلام ناشایست را تعریف كنید تا او بداند كدام الفاظ ناشایست است. اگر پس از بیان مواضعتان رفتار بیادبانه ادامه یافت، پیامدهایی را برای آن در نظر بگیرید؛ پیامدهایی كه برای بچهها مشخص و دارای زمان معلوم باشد و مستقیما به گفتن حرف زشت مرتبط بوده و نیز متناسب با سن كودك باشد. مثلا شیشه یا قلكی را برای جریمه فرزندتان درست كنید و در ازای هر حرف بد از او بخواهید مبلغی از پول توجیبیاش را در قلك بیندازد. میتوان بچههای زیر هفت سال را به هنگام حرف بیادبانه یا رفتار بینزاكت تا زمانی كه حرف زشتشان را اصلاح نكردهاند از جمع خارج كرد. مدت زمان این اخراج به ازای هر سال سن یك دقیقه است. در كودكان بالای ده سال میتوان آنها را از حضور در مهمانیها یا دورهمیهای دوستانه محروم كرد. برای بچههای بین ۱۲ تا ۱۶ سال میتوان از محرومیت تماس با دوستان، تماشای تلویزیون یا استفاده از تلفن همراه بهره گرفت.
2-با فرزندتان با احترام رفتار كنید و رفتار محترمانه را تشویق كنید. سادهترین راه آموزش رفتار محترمانه به فرزندان این است كه در مقابل انجام كاری از او تشكر كنید. به بچهها سلام كنید و از ناسزا گفتن خودداری كنید. همچنین فرزندتان را بابت رفتار و گفتار محترمانه و مؤدبانهاش تشویق كنید. به یاد داشته باشید كه فرزندان قبل از آنكه به حرفهایتان عمل كنند از رفتارهای شما تقلید میكنند.
3- به فرزندتان بیاموزید كه چه كارهایی از نظر اجتماعی صحیح است. وقتی فرزندتان در جمع، جوكی بیادبانه گفت، آرامش خود را حفظ كنید، به چشمان فرزندتان نگاه كنید و با صدایی جدی بگویید: «این كار درست نیست» یا «در این جمع در مورد این مسائل شوخی نمیكنیم». قبل از رفتن به مهمانی هم والدین باید از روشهای تشویقی استفاده كنند و مثلا به كودكشان گوشزد كنند اگر از الفاظ زشت استفاده نكنند، به او جایزه میدهند. روشهای تشویقی باید تا حد ممكن كلامی و غیرمادی باشد تا كودك شرطی نشود.
4- زمانی كه بددهنی را از فرزند خود میشنوید، خشم خود را كنترل كرده و به یاد داشته باشید كه كودكان در سنین پایین معنا و مفهوم سخنانی را كه بر زبان میآورند، نمیدانند و صرفا كلماتی را كه شنیدهاند تكرار میكنند. علاوه بر این شما تنها پدر یا مادری نیستید كه با مشكل بددهنی فرزند مواجه شدهاید، پس خونسردی خود را حفظ كرده و با راههای درست، فرزند خود را از بددهنی دور نگه دارید.
چند توصیه
۱-برای در امان نگه داشتن فرزندان از این رفتار نابهنجار، از دوران كودكی باید به این مسائل توجه داشت. وقتی فرزند خردسال و كوچك شما، كلمه زشتی را میگوید، شادمانی نكنید و مغلوب احساسات خود نشوید و همان لحظه، با آرامش به او بفهمانید حرفی كه زده نادرست است.
۲ - در مقابل حرف زشت فرزندتان داد و فریاد نكنید و ادای شوكه شدن را درنیاورید و با سخنی نرم، او را از این عمل بازدارید و به او بگویید فحش دادن و بددهنی، احساسات دیگران را جریحهدار میكند و ممكن است به آنها آسیبی برساند.
۳ - هنگام نهی نوجوان از بددهنی كردن، از قیاس خودمحوری (وقتی فحش میدهی، به شخصیت تو لطمه میخورد و در جامعه بیارزش میشوی) و قیاس دیگرمحوری (وقتی ناسزا میگویی، به شخصیت من لطمه میخورد؛ چون پدر تو هستم)، استفاده كنید.
۴- اگر فحش دادن برای فرزندتان تبدیل به عادت شده، به او بیاموزید كه تا مدتی واژه زشت را در ذهن خود یا زیر لب و آرام بگوید تا كمكم بتواند الفاظی مناسبتر را جایگزین واژگان زشت كند؛ برای مثال، به جای واژه بیشعور میتواند از واژه بیمنطق استفاده كند.
۱ - رفتار غیر محترمانه والدین با كودكان: بر اساس یك اصل ثابت شده، كودك تنها زمانی به خود و به دیگران احترام میگذارد كه با او با احترام رفتار شده باشد. رابطه گرم، محترمانه و دوستانه والدین با كودكان عنصر اصلی پرورش احترام و متقابلا یادگیری كلمات درست از جانب كودك است. استفاده از كلام زشت و بدزبانی به عنوان اعتراض، از دیگر دلایل فحاشی در كودكان است. كودك با بر زبان آوردن كلامی كوبنده و ناپسند اعتراض خود را نشان میدهد. این رفتار، به نوعی رفتار تلافیجویانه است و كودك احساس میكند فقط با ادای این كلمات تخلیه میشود و میتواند ناراحتی و نارضایتی خود را ابراز كند.
۲- كم شدن ادب و اخلاق در جامعه: باید قبول كنیم كه این روزها شاهد رواج الفاظ بیادبانه، فحاشی، پرخاشگری و بددهنی افراد نسبت به یكدیگر مخصوصا در مكانهای عمومی هستیم. این پرخاشگری همهجانبه در همه جا به چشم میخورد. دیدن همه این صحنهها و برخوردها روی كودكان و نوجوانان اثرگذار است.
۳ - كمبود الگوهای مناسب: الگوگیری یكی از بهترین روشها برای آموزش و تربیت كودكان است. در سالهای اخیر بسیاری از الگوهای مناسب جامعه اعتبار خود را از دست دادهاند. افرادی هم كه به عنوان الگو شناخته میشوند رفتار و كلام مناسبی ندارند و فرزندان كوچك هم خیلی زود این رفتار را یاد میگیرند. فحش دادن نوعی پرخاشگری كلامی است و در بسیاری از موارد جنبه تقلیدی دارد. كودك از والدین یا مدرسه یا حتی از فیلمها و برنامه كودك الفاظ زشت را میآموزد و برای جلب توجه اطرافیان و ابراز خود یا تحریك احساسات دیگران و به خشم آوردنشان و حتی برای لجبازی و شكستن محدودیتها، از آن استفاده میكند.
گامهایی برای اصلاح بیادبی و بددهنی در كودك
بددهنی بهشدت به سن كودك بستگی دارد. معمولا دو تا سهسالگی سن لجبازی كودكان است و كودك بدون اینكه مفهوم كلمات را بداند، ممكن است آن را به زبان بیاورد. در این سن نادیدهگرفتن رفتار، بهترین عكسالعمل است، چون این نوع رفتارها در كودكان دورهای است. در سنین نوپایی ممكن است كودك مدت كوتاهی الفاظ نامناسب را استفاده و بعد رفتار دیگری را جایگزین آن كند. برعكس در سنین بالاتر كودك معنی كلمه را متوجه میشود و برای بزرگ نشان دادن خود در مقابل دوستان از این كلمات استفاده میكند. نادیده گرفتن رفتار كودك در این سن مطلوب نیست و والدین باید نارضایتی خود را از این رفتار اعلام كنند.
باید به كودك فهماند كه این الفاظ نامناسب است و نباید از آنها استفاده كند.
1-كلام ناشایست را تعریف كنید تا او بداند كدام الفاظ ناشایست است. اگر پس از بیان مواضعتان رفتار بیادبانه ادامه یافت، پیامدهایی را برای آن در نظر بگیرید؛ پیامدهایی كه برای بچهها مشخص و دارای زمان معلوم باشد و مستقیما به گفتن حرف زشت مرتبط بوده و نیز متناسب با سن كودك باشد. مثلا شیشه یا قلكی را برای جریمه فرزندتان درست كنید و در ازای هر حرف بد از او بخواهید مبلغی از پول توجیبیاش را در قلك بیندازد. میتوان بچههای زیر هفت سال را به هنگام حرف بیادبانه یا رفتار بینزاكت تا زمانی كه حرف زشتشان را اصلاح نكردهاند از جمع خارج كرد. مدت زمان این اخراج به ازای هر سال سن یك دقیقه است. در كودكان بالای ده سال میتوان آنها را از حضور در مهمانیها یا دورهمیهای دوستانه محروم كرد. برای بچههای بین ۱۲ تا ۱۶ سال میتوان از محرومیت تماس با دوستان، تماشای تلویزیون یا استفاده از تلفن همراه بهره گرفت.
2-با فرزندتان با احترام رفتار كنید و رفتار محترمانه را تشویق كنید. سادهترین راه آموزش رفتار محترمانه به فرزندان این است كه در مقابل انجام كاری از او تشكر كنید. به بچهها سلام كنید و از ناسزا گفتن خودداری كنید. همچنین فرزندتان را بابت رفتار و گفتار محترمانه و مؤدبانهاش تشویق كنید. به یاد داشته باشید كه فرزندان قبل از آنكه به حرفهایتان عمل كنند از رفتارهای شما تقلید میكنند.
3- به فرزندتان بیاموزید كه چه كارهایی از نظر اجتماعی صحیح است. وقتی فرزندتان در جمع، جوكی بیادبانه گفت، آرامش خود را حفظ كنید، به چشمان فرزندتان نگاه كنید و با صدایی جدی بگویید: «این كار درست نیست» یا «در این جمع در مورد این مسائل شوخی نمیكنیم». قبل از رفتن به مهمانی هم والدین باید از روشهای تشویقی استفاده كنند و مثلا به كودكشان گوشزد كنند اگر از الفاظ زشت استفاده نكنند، به او جایزه میدهند. روشهای تشویقی باید تا حد ممكن كلامی و غیرمادی باشد تا كودك شرطی نشود.
4- زمانی كه بددهنی را از فرزند خود میشنوید، خشم خود را كنترل كرده و به یاد داشته باشید كه كودكان در سنین پایین معنا و مفهوم سخنانی را كه بر زبان میآورند، نمیدانند و صرفا كلماتی را كه شنیدهاند تكرار میكنند. علاوه بر این شما تنها پدر یا مادری نیستید كه با مشكل بددهنی فرزند مواجه شدهاید، پس خونسردی خود را حفظ كرده و با راههای درست، فرزند خود را از بددهنی دور نگه دارید.
چند توصیه
۱-برای در امان نگه داشتن فرزندان از این رفتار نابهنجار، از دوران كودكی باید به این مسائل توجه داشت. وقتی فرزند خردسال و كوچك شما، كلمه زشتی را میگوید، شادمانی نكنید و مغلوب احساسات خود نشوید و همان لحظه، با آرامش به او بفهمانید حرفی كه زده نادرست است.
۲ - در مقابل حرف زشت فرزندتان داد و فریاد نكنید و ادای شوكه شدن را درنیاورید و با سخنی نرم، او را از این عمل بازدارید و به او بگویید فحش دادن و بددهنی، احساسات دیگران را جریحهدار میكند و ممكن است به آنها آسیبی برساند.
۳ - هنگام نهی نوجوان از بددهنی كردن، از قیاس خودمحوری (وقتی فحش میدهی، به شخصیت تو لطمه میخورد و در جامعه بیارزش میشوی) و قیاس دیگرمحوری (وقتی ناسزا میگویی، به شخصیت من لطمه میخورد؛ چون پدر تو هستم)، استفاده كنید.
۴- اگر فحش دادن برای فرزندتان تبدیل به عادت شده، به او بیاموزید كه تا مدتی واژه زشت را در ذهن خود یا زیر لب و آرام بگوید تا كمكم بتواند الفاظی مناسبتر را جایگزین واژگان زشت كند؛ برای مثال، به جای واژه بیشعور میتواند از واژه بیمنطق استفاده كند.
تیتر خبرها
-
هشتادیها با انگشت جوهری
-
برف مرا به اسم کوچکم صدا میزند
-
ما هنوز یکرنگیم
-
برف، خاطره جمعی شادمانی
-
با سكوت برف بیندیشیم
-
اینک، این اتفاق سپید
-
چند توصیه ادبی برای بچهدارها
-
بستههای پاستوریزه!
-
هجوم به گوگلترنسلیت فارسی در آمریكا!
-
پلاسكو هنوز میسوزد
-
شكار شهابسنگ در جنوبگان
-
وقت پاسخ به پادوهایآمریکا
-
این خانه بهدوشان، غم سیلاب دارند
-
خاصتر از سیل
-
مربع توطئه در لبنان
-
برف در 5 پرده