مناجات در خلوت

گزارشی از خلوتگه عارفان، برنامه سحرگاهی شبکه 5 تلویزیون

مناجات در خلوت

با شروع ماه رمضان هریک از شبکه‌های تلویزیونی برنامه‌های سحرگاهی روانه آنتن کرده‌اند. شبکه پنج هم از این قاعده مستثنا نیست و با شروع بهار قرآن، برنامه خلوتگه عارفان را به تهیه‌کنندگی و کارگردانی توحید عرب پخش می‌کند. این برنامه هر روز صبح یک ساعت قبل از اذان آغاز می‌شود و تا هنگام اذان ادامه دارد. البته این برنامه چند سال است سحرها از شبکه پنج پخش می‌شود، اما دست اندرکاران برنامه امسال سعی کردند نفس تازه‌ای به این برنامه بدمند تا بیشتر مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد. این تغییر سبک و ایجاد تنوع در ساختار برنامه مورد اقبال بینندگان این شبکه قرار گرفته‌است. تهیه‌کننده و کارگردان برنامه علاوه بر این‌که امسال به سمت تغییر سبک و ایجاد تنوع در برنامه حرکت کرده، بلکه با تغییر اجرا هم روح تازه‌ای در برنامه سازی کرده است. این برنامه برای اجرای برنامه سراغ صابر خراسانی، شاعر اهل بیت(ع) رفته است. گرچه این هنرمند تا به امروز مهمان برخی از برنامه‌های ادبی، عرفانی و معارفی بود، اما امسال خودش میزبان مردم شده و برنامه خلوتگه عارفان را اجرا می‌کند. انتخاب او باعث شده تا برنامه سحرگاهی شبکه پنج، رنگ متفاوتی بگیرد. به همین دلیل با تهیه‌کننده و کارگردان و مجری برنامه به گپ‌وگفت نشستیم.

رزمایش همدلی و ایران همدل در خلوتگه عارفان
عرب در بخشی از این گفت و گو تاکید می‌کند با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که با عنوان رزمایش همدلی این روزها در حال اجراست، برنامه تلویزیونی خلوتگه عارفان نیز بر آن شد تا بخش‌های مختلف این برنامه را بر این منوال اجرا کند. در گوشه گوشه این برنامه در قالب‌های مختلف تصویری، نوشتاری و گفتاری، صحبت از همدلی و هم‌افزایی بین آحاد مختلف مردم است که این نیز از نقاط قوت این برنامه به شمار می‌آید. در این میان، بخش تصویری سفره مهربانی در خلوتگه عارفان جای دارد. آستان قدس رضوی با راه‌اندازی این پویش در این ایام که میزبان زائران و مهمانان ماه خدا نیست، اقدام به اهدای بسته‌های معیشتی به نیازمندان کرده است که هر شب مخاطبان از این اقدامات نیز مطلع می‌شوند.


فیض منبردر سحرگاه
اتاق فکر خلوتگه عارفان، با توجه به تعطیلی فعلی مجالس مذهبی به‌دلیل شیوع ویروس منحوس کرونا، بر آن شدند با قراردادن بخش‌هایی از سخنرانی حجت‌الاسلام علوی تهرانی در این برنامه، جای خالی منبر را پر کنند.  این بخش با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب و دغدغه او مبنی بر سبک زندگی اسلامی- ایرانی، سخنرانی ایشان با این محوریت پخش می‌شود که به گفته تهیه کننده مورد اقبال مردم قرار
گرفته است.


قصه از کجا شروع شد؟
توحید عرب، تهیه‌کننده و کارگردان درباره تغییرات سحرگاهی برنامه خلوتگه عارفان به جام‌جم می‌گوید: این برنامه سحرگاهی چند سالی است که از شبکه پنج پخش می‌شود، اما امسال در اتاق فکر به این نتیجه رسیدیم سبک جدیدی از برنامه سحرگاهی به مخاطب ارائه کنیم. معمولاً مجری کارشناسان و مناجات‌خوان‌های برنامه‌های سحرگاهی مشخص هستند، اما از آنجا که می‌خواستیم برنامه خلوتگه عارفان متمایز باشد، تصمیم گرفتیم مجری‌ای به برنامه دعوت کنیم که تا به امروز برنامه تلویزیونی سحرگاهی اجرا نکرده‌است. چند گزینه داشتیم و درنهایت به انتخاب آقای صابر خراسانی رسیدیم. او همیشه مهمان برنامه‌های تلویزیون بوده، ولی حالا با این برنامه خودش میزبان مخاطبان است. تا قبل از این، مردم، خراسانی را در قالب شاعر و اجرای شعرخوانی در برنامه‌ها دیده بودند، اما این‌بار در قالب مجری جلوی دوربین رفت و این یکی از مهم‌ترین نقاط قوت برنامه است. خراسانی با لحن زیبا و رسای خود، موضوعات مختلف را برای بینندگان روایت کند.  وی درباره این‌که آیا برای انتخاب او و اجرایش اضطراب نداشتید مبادا نتواند مخاطبان را همراه کند، می‌گوید: با توجه به سابقه کاری‌ام می‌دانستم موفق خواهد شد و با این اتفاق می‌توانیم مخاطب را سر ذوق بیاوریم. البته در ابتدا سختی‌های خودش را داشت، اما به لطف امام رضا(ع) و کمک دوست عزیزمان علیرضا پورمشیر که نویسندگی برنامه را به عهده دارد، توانست ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کند و با این اتفاق توانستیم یک مجری جدید به صداوسیما معرفی کنیم.  آیتم دیگری با صدای مرحوم خسرو شکیبایی داریم که روایت‌ها و حکایت‌هایی است که ایشان سال‌های قبل اجرا کرده و خیلی شنیده نشده بود و ما این حکایت ها را مرتبط با احادیث اهل بیت و روایات دانستیم و در پایان هر یک از این حکایت‌ها به یک حدیث از اهل بیت متصل می‌شود.


دیده‌شدن رواق‌ها برای اولین‌بار
در این سال‌ها، برنامه‌های بسیاری از حرم مطهر رضوی، تهیه و پخش شده است. خلوتگه عارفان اما با حضور در رواق‌هایی چون: «دارالشرف»، «ایوان طلای صحن آزادی»، «دارالولایه»، «رواق ا...‌وردی‌خان»، توانستته فضای جدیدی از حرم را از قاب تلویزیون پخش کند. رواق‌هایی که ممکن است همه ما در آن قدم گذاشته باشیم، اما این‌بار از زاویه دوربین تلویزیونی  برای اولین بار به تماشای آن می‌نشینیم. به گفته تهیه‌کننده، همه تلاش تیم تولید، این بوده تا بتوانند در روزهایی که حرم مطهر رضوی، امکان میزبانی از زائران را ندارد، دلتنگی آنان را التیام بخشیده و لحظاتی سرشار از معنویت را رقم بزند.
 هدیه ویژه شب های قدر
به گفته عرب، تمام تلاش این برنامه بر آن بوده تا بتواند قاب‌های تصویری جدیدی از حرم رضوی را نشان دهد. تولیت آستان قدس رضوی، حجت الاسلام والمسلمین مروی، با حضور در محل ضبط این برنامه و گفت‌وگو با تیم تولید، ابراز خرسندی از تولید این برنامه داشته و دستور تمام مساعدت‌های لازم را برای ضبط این برنامه به مسؤولان مربوط دادند. تا آنجا که برنامه‌های شب قدر از کنار روضه منوره رضوی پخش می‌شود. البته این اتفاق بی سابقه بوده و به لطف امام رضا (ع) می‌توانیم از روضه منوره رضوی برنامه را در لیالی قدر پخش کنیم که تولید گروه فرهنگ و معارف اسلامی شبکه پنج است و هر روز یک ساعت قبل از اذان شروع می‌شود و تا هنگام اذان ادامه دارد. دوربین برنامه از سحر 19 رمضان بخش‌هایی از حرم را نشان می‌دهد که تاکنون ورود دوربین به آنها ممنوع بوده است.


ماجرای یک آغاز
صابر خراسانی که اجرای این برنامه را بر عهده دارد، ماجرای پیوستن به گروه «خلوتگه عارفان» و تجربه مجری‌گری را برای‌مان اینگونه تعریف می‌کند: پیش از این سابقه تئاتر و اجرای صحنه را در رشته خودم داشتم، اما به این شکل مجری‌گری نکرده بودم. به‌دلیل مشکلاتی که اخیرا به‌وجود آمده است، ساکن مشهد بودم که دوستان این برنامه دو سه ماه قبل از ماه رمضان به مشهد آمدند و چند بار درباره اجرا با من صحبت کردند. خیلی سخت پذیرفتم، یکی از دلایلش این بود که به جایگاهی که در کار خود رسیده‌ام ضربه وارد نشود. همیشه وقتی می‌خواهی یک کار جدید شروع کنی‌، با استرس همراه است. با تمام آن حساسیت‌ها، الان می‌بینم یک دنیای جدید را تجربه کردم که اگر بتوانم یک کار بهتر انجام دهم و رشد بیشتری در آن داشته باشم، دوست دارم باز هم این مسیر را ادامه دهم. به هر حال خداوند خواست و لطف امام رضا بود که این برنامه در این فضا اجرا شود. هدف شخصی من از اجرای خلوتگه عارفان این بود که به‌وقت سحر حس دلتنگی مردم را التیام دهیم. فکر کردیم در این فضا قالب جدیدی از اجرای سحر را بیاوریم که با سال‌های پیش متفاوت باشد. البته نظرم این است که اگر صابر خراسانی وجود نداشت و سحر با چند دوربین حرم امام رضا(ع)  را نشان می‌دادیم باز هم مردم لذت می‌بردند.



حاج قاسم سلیمانی و مدافعان حرم
عرب می‌گوید: در نخستین رمضانی که سردار سلیمانی میان ما نیست، هرشب پای یکی از خاطرات او می‌نشینیم و یادی از شهدای مدافع حرم می‌کنیم تا یادمان بماند آسایش و آرامش امروز را مدیون آنان هستیم.بخش تصویری ویژه شهدای فاطمیون نیز از جمله بخش‌های خلوتگه عارفان است.