دولت‌های یازدهم و دوازدهم را می‌توان پرفراز و نشیب‌ترین مقطع در‌خصوص پرونده هسته‌ای کشورمان دانست. حسن روحانی در شرایطی روی کار آمد که پرونده هسته‌ای کشورمان در شورای امنیت بود و چند قطعنامه علیه ایران صادر شده بود؛ پروند‌ه‌ای هم با عنوان پی‌ام‌دی (ابعاد احتمالی نظامی) علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وجود داشت که مرتب ادعاهای کشورها درباره برنامه‌های احتمالی هسته‌ای نظامی در ایران مطرح می‌شد و آژانس خواستار بازرسی از محل‌های مذکور بود.  
تحولات چند روز اخیر و قطعنامه شورای حکام و ادعاهای مقامات اروپایی در کنار تلاش‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد ظاهرا وضعیت پرونده هسته‌ای ایران در سال پایانی عمر دولت روحانی به جایی در حوالی همان نقطه‌ای که ابتدای دولت یازدهم قرار داشت برگشته و بار دیگر آمریکا و اروپا در حال تکرار همان ادعاهایی هستند که زمانی در قالب پی‌ام‌دی مطرح بود.
مقامات کشورمان بارها هشدار داده‌اند رفتار غیرمنطقی اروپایی‌ها، برجام را به آخر راه می‌رساند. به عنوان مثال علی شمخانی در روزهای اخیر هشدار داده است اگر تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی از سوی شورای امنیت سازمان ملل تمدید شود، برجام به «مرگ ابدی خواهد رفت».  در چنین شرایطی ایران مانده و تجربیاتی که از این تحولات کسب کرده و مقامات کشورمان باید با استفاده از این تجربیات به دنبال بهترین راهکار برای عبور از این شرایط باشند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان بارها نسبت به تمدید تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران هشدار داده و ظاهرا در نامه‌ای که به سران کشورهای عضو برجام فرستاده، جزئیات اقدامات ایران در صورت ارسال پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت را تشریح کرده است.  محمدجواد ظریف نیز در موضعگیری‌هایی که داشته در چارچوب ادبیات دیپلماتیک به بعضی از این اقدامات اشاره‌ای کرده که از جمله آنها می‌توان به خروج ایران از ان‌پی‌تی اشاره کرد.
  همین مساله یکی از محورهای مباحث مطرح شده در جلسه دیروز نمایندگان بود و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در نطق پیش از دستور خود با انتقاد از عملکرد آژانس و کشورهای اروپایی گفت: ملت ایران بر همه تفکرات سازش‌طلبانه و معامله‌گرانه مهر بطلان زده و راه مقاومت فعال را با قدرت انتخاب کرده است. البته ما مخالف دیپلماسی و مذاکره نیستیم، اما عقیده داریم مذاکره با آمریکا مطلقا مضر و ممنوع است و مذاکره با کشورهای اروپایی باید با حداکثر بی‌اعتمادی انجام شود.
نمایندگان مجلس هم با صدور بیانیه‌ای، قطعنامه اخیر شورای حکام را یک اخاذی سیاسی آشکار از ایران دانسته و آن را بنا نهادن سابقه‌ای غلط در پذیرش فرهنگ سلطه حاکم بر آژانس عنوان کردند. نمایندگان با تاکید بر این‌که چنین رویکردی باعث ریشه‌دارتر شدن تبعیض ساختاری ذاتی در ان‌پی‌تی خواهد شد از دولت خواستند اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف و نظارت‌ها را آفلاین کند.
هاجر چنارانی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم در گفت‌وگو با جام‌جم تاکید کرد: در برخورد با چنین رویکردی که اروپا در پیش گرفته است حتما دولت باید موضع روشن و قاطعی را در پیش بگیرد و بیش از این به اروپایی‌ها باج ندهد. وی با بیان این‌که ما معتقدیم باید از برجام خارج شد و ماندن در ان‌پی‌تی هم دیگر جایز نیست، افزود: البته باید توجه داشت اقداماتی که در آینده از سوی ایران انجام می‌شود بر اساس منافع کشور باشد و این گونه نباشد که این اقدامات باز هم باعث تشدید فشار علیه جمهوری اسلامی ایران شود.
جام‌جم در گزارش امروز به بررسی سیر پرونده هسته‌ای ایران در دولت روحانی و راهکارهای خروج از وضعیت فعلی پرداخته است.



پافشاری بر اهداف اصلی
جواد منصوری/ تحلیلگر مسائل سیاست خارجی:  تحولاتی که در جنوب آسیا و غرب آسیا در حال شکل گیری است، برای اروپا و آمریکا خوشایند نیست. از این‌رو آمریکا و کشورهای اروپایی یک وجه مشترک و البته با تفاوت‌هایی در روش برابر ایران دارند. هدف اصلی آنها در نهایت البته کنترل، مهار، تضعیف و در نهایت تسلیم جمهوری اسلامی است. این رویه در طول 15 سال گذشته نیز در مورد سیاست هسته‌ای ایران نیز به‌کار رفته‌است. البته غربی‌ها در حوزه‌های رسانه‌ای، ‌اقتصادی و تجاری نیز همین رویه را در قبال ایران دنبال کردند. با این حال تلاش آنها در مسیر هسته‌ای، القا و ارائه تصویری از ایران به مثابه تهدیدی امنیتی برای کل جهان است.  آنچه در اجلاس اخیر شورای حکم اتفاق افتاده در واقع جزئی از سناریو و برنامه‌ای است که غرب شامل اروپا و آمریکا در مقابل جمهوری اسلامی در پیش گرفته و همین روند را دنبال خواهد کرد. از این رو ایران با توجه به این‌که با توجه به شرایط جدیدی که در در حال حاضر اروپا و آمریکا درگیر آن است و مشکلات داخلی و خارجی زیادی بر آنها تحمیل شده‌است باید همچنان بر اهداف اصلی و بلند‌مدت خود پافشاری کند.



گسترش رایزنی با روسیه و چین
منصور حقیقت پور / کارشناس مسائل سیاسی : ایران در قبال برجام همکاری‌های فراوانی با طرف‌های توافق خود داشت اما شواهد نشان می‌دهد که نوع رفتار اروپایی‌ها قرار نیست منطقی و درست باشد.  از این رو باید رویه جدیدی را در مقابل آنها در پیش گرفت چون اروپا در بحث برجام بدهکار ما است.  ما ابزارهای هسته‌ای مختلفی در  مواجه با سیاست جدید اروپا داریم از جمله این‌که می‌توانیم بازدیدهایی که تاکنون در برخی نقاط به راحتی و آسانی برای آنها امکان پذیر بود، محدود کنیم. از سویی دیگر زمزمه خروج از ان پی تی هم مطرح است. دیروز مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه موضع قاطعی را اتخاذ کرد و از آنجا که ایران
به صورت داوطلبانه وارد ان پی تی شد می‌تواند از آن خارج شود. از سویی دیگر باید در نظر گرفته که قطعنامه‌هایی از این دست ضمانت اجرایی ندارد و باید در شورای امنیت درباره آن بحث شود و اگر چنین اتفاقی صورت گیرد، روسیه و چین به عنوان دو رکن قوی این شورا با آن مخالفت می‌کنند.  اروپاییان باید بدانند دوران تهدید تمام شده و دیگر نباید با ایران از موضع قدرت و قلدری برخورد کنند.



ضرورت اقدام متقابل
نوذر شفیعی/ استاد دانشگاه:  ایران باید تحرکاتش را برای خنثی کردن  فشارهای سیستمی صورت دهد، در یک جا می‌تواند توسل به هنجارهای بین‌المللی را در پیش بگیرد. همچنین جمهوری اسلامی ایران باید به سمت تقویت روابط خود با کشورهای قدرتمند دیگری حرکت کرده یا در پی یافتن متحدان جدید و اطمینان بخش برای خود باشد و از طریق این متحدان در گام‌های بعد جلوی فشارهای سیاسی بر ایران را بگیرد؛ چرا که اگر قرار باشد قطعنامه شورای حکام تاثیراتی بر ایران داشته باشد باید در شورای امنیت مطرح شود. در عین حال ایران می‌تواند از طریق چین و روسیه این قطعنامه را در شورای امنیت وتو کند. یکی دیگر از راه‌ها هم می‌تواند تهدید به اقدام متقابل از سوی ایران باشد، به این معنی که وقتی عضویت در نهادی برای یک کشور نه تنها سودمند نبوده بلکه زیان‌هایی نیز به همراه دارد، می‌تواند طبق یکی از ماده‌های
ان پی تی که به کشورها اجازه می‌دهد در صورتی که مصالح عالیه شان به خطر بیفتد سه ماه قبل تقاصای خروج از
ان پی تی را داشته باشند؛ ایران هم می‌تواند چنین مسیری را در پیش بگیرد.