در آغازین روزهای هفته کتاب، گزارش جام‌جم از برنامه‌های انجام‌شده در روز ملی کتاب را بخوانید
همه برای کتاب، کتاب برای همه
امسال مراسم مربوط به روز ملی کتاب و کتابخوانی و هفته کتاب در شرایط خاصی برگزار شده است. قرنطینه ناشی از شیوع ویروس کرونا و بحرانی‌ترشدن شرایط سبب‌شده بسیاری از برنامه‌ها و تمهیداتی که برای این هفته اندیشیده شده تا حد امکان مجازی باشد، اما در همین شرایط سخت نیز همه مسوولان و نهادهای مربوط به حوزه کتاب در تلاشند تا این هفته به بهترین شکل ممکن گرامی داشته شود. پیشتر در خصوص برنامه‌های مختلفی که برای این هفته پیش‌بینی شده، صحبت کردیم. در این گزارش، نگاهی داریم به مجموعه فعالیت‌هایی که در روز ملی کتاب و کتابخوانی در کشور صورت گرفته است.
آیین ملی بزرگداشت روز کتاب
همزمان با روز ملی کتاب و کتابخوانی، آیین ملی بزرگداشت این روز با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ حجت‌الاسلام غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها وکتابخوانی و دبیر برنامه‌های هفته کتاب در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد. در این مراسم از کتابداران برتر در بخش‌های مختلف تجلیل به‌عمل آمد.
فصل جدید فعالیت‌های فرهنگی
علیرضا مختارپور، دبیركل نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور از سخنرانان آیین روز «كتاب، كتابخوانی و كتابدار» بود. او در این مراسم گفت: «علی‌رغم وضعیت كرونا، بسیاری از كتابداران و همكاران با ابتكار و خلاقیت به فعالیت‌های متنوع و متعدد در فضای حقیقی یا مجازی پرداختند كه فصل جدیدی از خدمات ارزشمند این عزیزان را برای جامعه فرهنگی ایران نمایان كرد. از مشاركت در تولید ماسك در ماه‌های اول در برخی كتابخانه‌ها، ارسال كتاب به منزل اعضا تا كمك به ضدعفونی كردن معابر عمومی و مسابقات و جلسات و محافل در فضای مجازی و معرفی كتاب و انواع پویش‌ها و فعالیت‌ها، ازجمله مشاركت در مواسات و همدلی اجتماعی كه موجب افتخار نهاد است.» مختارپور در ادامه به فعالیت‌های كتابداران در فضای مجازی طی حدود یك‌سال گذشته اشاره كرد و گفت: «این حس فعالیت و خلاقیت و ابتكار موجب شد تا برخی از فعالیت‌های نهاد كه احتمال متوقف بودن آنها به دلیل وضع بیماری در كشور بسیار زیاد بود به صورت مجازی و بدون كمترین آسیبی انجام و حتی در مواردی با رشد و ارتقای سطح كیفی و كمی مواجه شود. پویش‌های «هر خانه یك كتابخانه»، برگزاری دوره «مشاوره كتابدار»، برگزاری «جشنواره كتابخوانی رضوی» و «پویش اقتراح ماسك» و بسیاری از فعالیت‌های كتابخانه‌ای، نمونه‌هایی از این برنامه‌ها بوده‌اند. اجرای همین برنامه بزرگداشت «روز كتاب، كتابخوانی و كتابدار» كه در سراسر كشور از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد نیز مصداقی از تلاش مجدانه همكاران ستادی و استانی است كه جا دارد از زحمات تمامی آنان و نیز همكارانی كه در برنامه‌ریزی و انجام امور انتخاب كتابخانه‌ها و كتابداران برگزیده سال جاری كشیدند، تشكر كنم.»
متن پیام وزیر فرهنگ و ارشاد
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین ملی بزرگداشت روز کتاب و کتابخوانی حضور نداشت اما به صورت مجازی در این جلسه سخنرانی کرد. صالحی همچنین پیامی به مناسبت آغاز هفته کتاب صادر کرده که متن این پیام به این شرح است:
«به‌نام خداوند مهر و دانایی کتاب پدیده شگفت‌انگیز و اعجازگر همه دوران است؛ بشر دانش خود را با کتاب ثبت و منتقل کرده و کتاب در هر تمدنی چراغ راهنما و حافظ میراث معنوی و فرهنگی آن بوده است. به گواهی تاریخ تمدن‌هایی که در آنها رابطه بین کتاب و انسان‌ها گسسته شد به بوته فراموشی سپرده شدند و جوامعی که کتاب به‌عنوان نقشه‌راه در آن ارج نهاده شد، رشد و تعالی یافتند. در جهان امروز نیز بر این باوریم که کتاب، محور نوآوری‌های شروع سده جدید بوده و محتوای مورد نیاز همه آنها با ذهن خلاق نویسندگان پدید آمده است. به بیان دیگر کتاب هم محتوا را تامین می‌کند و هم چرخه‌های اقتصادی صنایع فرهنگی را به گردش در می‌آورد. نقش کتاب در ارتباطات میان نسلی و میان فرهنگی نیز بسیار برجسته است؛ به‌گونه‌ای که در گستره سرزمینی ایران و جهان ایرانی هر آنچه به مفاهیم دینی، هویتی و فرهنگی توجه شده، جملگی به مدد کتاب از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و زمانی که به نام پدیدآوران این محتوای غنی ملی نظر می‌افکنیم، درمی‌یابیم از اقوام گوناگون و جای‌جای این خاک پهناور در انتقال و تعالی این مهم، کوشش‌های کم‌نظیری انجام شده است. اکنون که به برکت خون شهیدان این سرزمین و انفاس قدسی امام راحل و هدایت‌های رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) گام دوم انقلاب اسلامی را مستحکم‌تر و با عزمی راسخ‌تر برمی‌داریم، نیک می‌دانیم برای خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی، بی‌حضور کتاب پیشرفتی حاصل نخواهد شد و برای ایجاد آینده‌ای روشن برای نسل‌های بعدی، کتاب‌های خوب، آگاهی و توانایی جوانان آینده‌ساز این ملک را افزایش داده و جامعه را به کمال و سعادت خواهد رساند. به‌رغم همه مشکلاتی که کشور عزیزمان در سه سال اخیر با آنها مواجه شده، از تحریم‌های ناجوانمردانه آمریکا تا بیماری فراگیر کرونا و اثرات سوء آن بر اقتصاد کشور که فرهنگ و کتاب و پدیدآوران ارجمند آن نیز از این آسیب برکنار نبوده‌اند، هرچند آهسته‌تر اما مستحکم‌تر به راه خود ادامه می‌دهیم؛ چراکه روح فرهنگ‌پرور ایرانی هیچ‌گاه در بحران‌ها متوقف نشده و همچنان فرهنگ و کتاب پویا، زنده و پایدار است.
در بیست‌وهشتمین سال از برگزاری هفته کتاب، تمام تلاش‌های خالصانه‌ای را که از سوی نهادهای انجمن‌ها و صنوف و نیز پدیدآوران کتاب در این سال‌ها شکل گرفته ارج می‌نهیم و خود را وامدار کتاب، این انیس و دوست بی‌صدا، اما پرمحتوا می‌دانیم. پس برای تكریم قلم و اندیشه گردهم می‌آییم، هم‌اندیشی می‌كنیم و نسبت به رفع مشكلات، با تلاش مضاعف به یاری فرهنگ و اندیشه می‌شتابیم.» مهدی رمضانی از دیگر سخنرانان این برنامه بود.
همزمان با روز ملی کتاب و کتابخوانی، آیین ملی بزرگداشت این روز با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور؛ حجت‌الاسلام غلامرضا قاسمیان، رئیس کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها وکتابخوانی و دبیر برنامه‌های هفته کتاب در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد. در این مراسم از کتابداران برتر در بخش‌های مختلف تجلیل به‌عمل آمد.
فصل جدید فعالیت‌های فرهنگی
علیرضا مختارپور، دبیركل نهاد كتابخانه‌های عمومی كشور از سخنرانان آیین روز «كتاب، كتابخوانی و كتابدار» بود. او در این مراسم گفت: «علی‌رغم وضعیت كرونا، بسیاری از كتابداران و همكاران با ابتكار و خلاقیت به فعالیت‌های متنوع و متعدد در فضای حقیقی یا مجازی پرداختند كه فصل جدیدی از خدمات ارزشمند این عزیزان را برای جامعه فرهنگی ایران نمایان كرد. از مشاركت در تولید ماسك در ماه‌های اول در برخی كتابخانه‌ها، ارسال كتاب به منزل اعضا تا كمك به ضدعفونی كردن معابر عمومی و مسابقات و جلسات و محافل در فضای مجازی و معرفی كتاب و انواع پویش‌ها و فعالیت‌ها، ازجمله مشاركت در مواسات و همدلی اجتماعی كه موجب افتخار نهاد است.» مختارپور در ادامه به فعالیت‌های كتابداران در فضای مجازی طی حدود یك‌سال گذشته اشاره كرد و گفت: «این حس فعالیت و خلاقیت و ابتكار موجب شد تا برخی از فعالیت‌های نهاد كه احتمال متوقف بودن آنها به دلیل وضع بیماری در كشور بسیار زیاد بود به صورت مجازی و بدون كمترین آسیبی انجام و حتی در مواردی با رشد و ارتقای سطح كیفی و كمی مواجه شود. پویش‌های «هر خانه یك كتابخانه»، برگزاری دوره «مشاوره كتابدار»، برگزاری «جشنواره كتابخوانی رضوی» و «پویش اقتراح ماسك» و بسیاری از فعالیت‌های كتابخانه‌ای، نمونه‌هایی از این برنامه‌ها بوده‌اند. اجرای همین برنامه بزرگداشت «روز كتاب، كتابخوانی و كتابدار» كه در سراسر كشور از طریق فضای مجازی صورت می‌گیرد نیز مصداقی از تلاش مجدانه همكاران ستادی و استانی است كه جا دارد از زحمات تمامی آنان و نیز همكارانی كه در برنامه‌ریزی و انجام امور انتخاب كتابخانه‌ها و كتابداران برگزیده سال جاری كشیدند، تشكر كنم.»
متن پیام وزیر فرهنگ و ارشاد
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین ملی بزرگداشت روز کتاب و کتابخوانی حضور نداشت اما به صورت مجازی در این جلسه سخنرانی کرد. صالحی همچنین پیامی به مناسبت آغاز هفته کتاب صادر کرده که متن این پیام به این شرح است:
«به‌نام خداوند مهر و دانایی کتاب پدیده شگفت‌انگیز و اعجازگر همه دوران است؛ بشر دانش خود را با کتاب ثبت و منتقل کرده و کتاب در هر تمدنی چراغ راهنما و حافظ میراث معنوی و فرهنگی آن بوده است. به گواهی تاریخ تمدن‌هایی که در آنها رابطه بین کتاب و انسان‌ها گسسته شد به بوته فراموشی سپرده شدند و جوامعی که کتاب به‌عنوان نقشه‌راه در آن ارج نهاده شد، رشد و تعالی یافتند. در جهان امروز نیز بر این باوریم که کتاب، محور نوآوری‌های شروع سده جدید بوده و محتوای مورد نیاز همه آنها با ذهن خلاق نویسندگان پدید آمده است. به بیان دیگر کتاب هم محتوا را تامین می‌کند و هم چرخه‌های اقتصادی صنایع فرهنگی را به گردش در می‌آورد. نقش کتاب در ارتباطات میان نسلی و میان فرهنگی نیز بسیار برجسته است؛ به‌گونه‌ای که در گستره سرزمینی ایران و جهان ایرانی هر آنچه به مفاهیم دینی، هویتی و فرهنگی توجه شده، جملگی به مدد کتاب از نسلی به نسل دیگر انتقال یافته و زمانی که به نام پدیدآوران این محتوای غنی ملی نظر می‌افکنیم، درمی‌یابیم از اقوام گوناگون و جای‌جای این خاک پهناور در انتقال و تعالی این مهم، کوشش‌های کم‌نظیری انجام شده است. اکنون که به برکت خون شهیدان این سرزمین و انفاس قدسی امام راحل و هدایت‌های رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) گام دوم انقلاب اسلامی را مستحکم‌تر و با عزمی راسخ‌تر برمی‌داریم، نیک می‌دانیم برای خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی، بی‌حضور کتاب پیشرفتی حاصل نخواهد شد و برای ایجاد آینده‌ای روشن برای نسل‌های بعدی، کتاب‌های خوب، آگاهی و توانایی جوانان آینده‌ساز این ملک را افزایش داده و جامعه را به کمال و سعادت خواهد رساند. به‌رغم همه مشکلاتی که کشور عزیزمان در سه سال اخیر با آنها مواجه شده، از تحریم‌های ناجوانمردانه آمریکا تا بیماری فراگیر کرونا و اثرات سوء آن بر اقتصاد کشور که فرهنگ و کتاب و پدیدآوران ارجمند آن نیز از این آسیب برکنار نبوده‌اند، هرچند آهسته‌تر اما مستحکم‌تر به راه خود ادامه می‌دهیم؛ چراکه روح فرهنگ‌پرور ایرانی هیچ‌گاه در بحران‌ها متوقف نشده و همچنان فرهنگ و کتاب پویا، زنده و پایدار است.
در بیست‌وهشتمین سال از برگزاری هفته کتاب، تمام تلاش‌های خالصانه‌ای را که از سوی نهادهای انجمن‌ها و صنوف و نیز پدیدآوران کتاب در این سال‌ها شکل گرفته ارج می‌نهیم و خود را وامدار کتاب، این انیس و دوست بی‌صدا، اما پرمحتوا می‌دانیم. پس برای تكریم قلم و اندیشه گردهم می‌آییم، هم‌اندیشی می‌كنیم و نسبت به رفع مشكلات، با تلاش مضاعف به یاری فرهنگ و اندیشه می‌شتابیم.» مهدی رمضانی از دیگر سخنرانان این برنامه بود.
