جزئیاتی از رزمایش «فاتحان خیبر» در ساحل رود ارس که با هدف نمایش اقتدار در مرزهای شمالغربی و پاسخ به توطئههای رژیم صهیونیستی، آذربایجان و ترکیه در حال برگزاری است
هشدار به اسرائیل از ساحل ارس
رزمایش فاتحان خیبر نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران دیروز در منطقه شمال غرب کشور برگزار شد. در این رزمایش تیپهای 216زرهی، 316زرهی، تیپ 25، گروه 11توپخانه، گروه پهپاد، گروه 433 مهندسی رزمی همراه پشتیبانی بالگردهای هوانیروز در این مانور نظامی حضور داشتند. در این رزمایش ابتدا یگان پهپاد نزاجا به شناسایی کلی منطقه پرداخت و پس از ارسال تصاویر به قرارگاه فرماندهی، تیپ 25 واکنش سریع با هلیبرن نیروها در منطقه رزمایش عملیات تاخت و تازش را به نمایش گذاشتهاند. در ادامه رزمایش یگان توپخانه با اجرای آتشتهیه بر مواضع و اهداف از پیش تعیین شده اقدام به آتشتهیه انبوه کرده است. همزمان با آتشتهیه یگانهای توپخانه، یگانهای زرهی عملیات قدرت ضربت زرهی را اجرا کردهاند. در تمامی مراحل رزمایش، بالگردهای کبرای هوانیروز با اجرای آتش، یگانهای عملکننده را پشتیبانی کردند.
به رژیمصهیونیستی
امیر سرتیپ کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش در گفتوگو با رسانهها، درباره برگزاری رزمایش فاتحان خیبر خاطرنشان کرد این رزمایش حساسیت ویژهای نیز دارد و آن حضور پیدا و پنهان عناصر رژیمصهیونیستی و همچنین تعداد قابلتوجهی از تروریستهای داعشی در کشورهای منطقه است. داعشیها به دعوت یکی از کشورهای منطقه و وقتی بین ارمنستان و آذربایجان درگیری بود، وارد منطقه شدند. چون ما اطمینان نداریم آنها از منطقه خارج شده باشند، با برگزاری این رزمایش پیامی به آنان مخابره خواهد شد. آنها و صهیونیستها باید بدانند جایی در منطقه ندارند و نیروهای مسلح نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به آنها حساسیت ویژهای دارند و در هرکجا که آنها را ببینند، برخورد خواهند کرد.
اهداف مانورهای نظامی
تردیدی نیست که نیروی مسلح هر کشور در راستای ایجاد آمادگی و توانمندسازی نظامیان اقدام به برگزاری رزمایش در ابعاد داخلی و خارجی میکند. در حوزه داخلی، این مانورهای نظامی بعضا با حضور یکی از نیروهای سهگانه و در برخی اوقات هم با همکاری مشترک کلیه نیروهای مسلح صورت میگیرد. به طور معمول وقتی نیروهای نظامی در پایان هر دوره آزمایشی به دستاوردهای ویژهای دست یابند با برگزاری رزمایشها نسبت به توانمندسازی نیروی مسلح برای بهرهبرداری از این دستاوردها و همچنین بهرهگیری از تجهیزات و تسلیحات ساختهشده اقدام میکنند.
بنا بر آنچه امیر حیدری اعلام کرده قرار است در رزمایش اخیر چهار دستاورد جدید آزمایش میدانی شود که شامل پهپاد دورزن و نقطهزن با برد بسیار بلند بوده که نیروی زمینی ارتش طراحی و ساخته است؛ همچنین سامانههای جنگالی که میتوانند در عرصه دفاع و جنگ بسیار موثر باشند و دو نوع سلاح ضدزره که توسط دانشمندان نیروی زمینی و وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است، برد و دقیقزنی آنها اندازهگیری خواهد شد. همچنین بخشی از کالیبرهای گلولههای توپخانهها را که هوشمند شدهاند در این رزمایش، هوشمندی آنها مورد سنجش قرار خواهد گرفت.
مانور خیبر از واکنش رسانهای تا تلاشهای دیپلماتیک
مانورهای نظامی، موضوعی داخلی و در حیطه امور حاکمیتی است و هر کشوری حق دارد برای آمادهسازی نیروهای رزمی خود به تمرینهای نظامی اقدام کند. همانطور که چندی پیش آذربایجان، همسایه شمالغربی ایران هم در یک مقطع با حضور ترکیه اقدام به برگزاری یک رزمایش مشترک در منطقه نخجوان و نزدیک مرزهای ایران کرد و در مقطع دیگری هم یک مانور نظامی 9 روزه با حضور پاکستان، آذربایجان و ترکیه با عنوان «سه برادر 2021 » برگزار شد. بنابراین انجام این تمرینهای نظامی به عنوان اقدامی پذیرفتهشده در حوزه دفاعی و امنیتی است. با این وصف، بعد از اظهارنظر دور از انتظار الهام علیاف در گفتوگو با خبرگزاری آناتولی، موضوع برگزاری رزمایش ایران در حوالی ارس به عنوان یکی از خبرهای داغ رسانهای مطرح شد. رئیسجمهور آذربایجان در این مصاحبه برگزاری یک مانور نظامی ایران در نزدیکی مرزهای جمهوری آذربایجان را بسیار تعجببرانگیز توصیف کرده است. او گفته بود: «هر کشوری میتواند در قلمروی خودش رزمایش انجام دهد. این حق مسلم آنهاست. اما چرا حالا و چرا در مرز ما؟» البته این گفتوگو در حوزه روابط ایران و آذربایجان صرفا به موضوع برگزاری رزمایش نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نبود. علیاف در ادامه به موضوع دستگیری رانندگان ایرانی که در مسیر ترانزیتی ایران و ارمنستان در حال تردد بودند هم اشاره کرد. ماجرا از این قرار بود که بعد از آرام شدن نزاع نظامی میان آذربایجان و ارمنستان و برقراری آتشبس، بخشی از مناطق حسب ادعاهای ارضی آذربایجان به تصرف این کشور درآمد. یکی از این مناطق محور گوریس - قاپان بود که 21کیلومتر آن در تصرف آذربایجان قرار گرفت و نیروهای نظامی این کشور در مسیر تردد رانندگان ایرانی محور ایران - ایروان اقدام به اخذ تعرفههای 130دلاری کردند و در ادامه آزار و اذیتهای خود دو راننده ایرانی را دستگیر کردند. متعاقب آن آذربایجانیها اعلام کردند ایران حق حاکمیتی آنها را نادیده گرفته است. این در حالی است که تردد رانندگان آذربایجانی از مسیر نخجوان به سمت ایران بهسهولت صورت میگیرد و جا داشت این رویه از سوی آذربایجان دنبال شود اما با اقدام نیروی مرزی آذربایجان و متعاقب آن بیان اظهارات گستاخانهای از سوی برخی نمایندگان مجلس آذربایجان مبنی بر تهدید جمهوری اسلامی ایران و در پی آن مواضع رسمی الهام علیاف در مصاحبه با خبرگزاری آناتولی حکایت از آن داشت که گویی این ماجرا سر دراز دارد و قصد و غرض همسایه شمالغربی ما چیزی جز قدرتنمایی نیست. در نقطه مقابل اما ایران از یکسو مسیر دپپلماتیک را طی کرد.
مواضع قاطع جمهوری اسلامی ایران
مقامات وزارت خارجه کشورمان در واکنشهایی ضمن طرح مطالبه صریح مبنی بر ضرورت تسریع در آزادسازی رانندگان ایرانی، روابط میان دو کشور ایران و آذربایجان را برادرانه خواندند. در حوزه دیپلماسی عمومی هم برخی ائمه جمعه استانهای شمال غرب کشور و همچنین برخی کارشناسان سیاسی هم به مقامات آذربایجان موضع رسمی جمهوری اسلامی را مبنی بر حمایت مقامات کشورمان از تمامیت ارضی آذربایجان در ماجرای جنگ با ارمنستان را یادآور شدند.
گذشته از این، رویه دیپلماتیک و بهرهگیری از ابزار دیپلماسی عمومی، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی هم آمادگی کامل خود را برای حفظ تمامیت ارضی کشورمان نشان دادند. این مسائل البته همراه شد با برگزاری رزمایش فاتحان خیبر در حوالی ارس، در همین زمینه عباس موسوی، سفیر ایران در باکو گفت رزمایشی که اخیرا در نزدیکی مرزهای دو کشور برپا شد، تهدیدی برای جمهوری آذربایجان نیست. برابر با مواضع رسمی مقامات جمهوری اسلامی برگزاری رزمایش ضمن اینکه اقدامی حاکمیتی است، تهدیدی برای تمامیت ارضی کشورهای همسایه نیست. اما با این وصف، بیان این مساله به آن معنا نیست که جمهوری اسلامی ایران نسبت به تغییر مرزهای سیاسی خود بیاعتنا باشد.
مغازله سیاسی آذربایجان با اسرائیل و داعش
آذربایجان در طول سالهای بعد از استقلال روابط دوستانهای را با رژیمصهیونیستی برقرار کرده و از سویی دیگر، اسرائیل یکی از مشتریهای دائم نفت جمهوریآذربایجان است. این مساله گرچه واکنش جمهوری اسلامی را در پی داشته اما در این عرصه هشدارهای لازم را هم به آذربایجان داده است. اما شواهد نشان میدهد این همسایه شمالغربی کشورمان صرفا در فکر بسط مناسبات اقتصادی با رژیمصهیونیستی نیست و حسب برخی گزارشها، این رژیم در پی مقدمات بسط حضور نظامی و امنیتی خود در منطقه است. این البته موضوعی نیست که جمهوری اسلامی بهراحتی از کنار آن بگذرد. نکته دیگر اینکه، گروههای تروریستی از مدتها پیش برای عضوگیری در منطقه قفقاز و داغستان سرمایهگذاری کردهاند و باز هم حسب برخی گزارشها در جریان جنگ 44روزه میان آذربایجان و ارمنستان، گروهی از شبهنظامیان مخالف بشاراسد هم به بهانه جانبداری از آذربایجان در این جنگ حضور داشتند. از سوی دیگر، آذریجان همواره مامن و پناهگاهی برای برخی عناصر تجزیهطلب و تفرقهافکنان قومیتی بود که سودای جدایی برخی مناطق شمالی ایران را در ذهن میپرورانند و حتی از امکانات آذربایجان برای راهاندازی رسانههای دیداری و شنیداری خود به منظور تشدید اختلاف قومیتی در ایران
استفاده میکنند.
رعایت حسن همجواری در کنار حفظ تمامیت ارضی
در چنین شرایطی طبیعی است جمهوری اسلامی ایران در کنار اعلام مواضع رسمی در قبال احترام به تمامیت ارضی آذربایجان، نسبت به حقوق خود برای حفاظت از مرزهای زمینی، هوایی و دریایی خود در قبال هرگونه تهدیدی هوشیار باشد و از مبانی ملی و میهنی جمهوری اسلامی دفاع کند. ایران همواره نشان داده نسبت به همسایگان خود رویه تفاهمآمیزی را در پیش میگیرد. دولت سیزدهم هم در ابتدای روی کارآمدن خود از برقراری سیاست متوازن و بسط روابط حسنه با همسایگان حمایت کرده است. اتخاذ این رویه اساسا به آن معنا نیست که نسبت به تحرکات و اقدامات تحریکآمیز برخی مقامات سیاسی برخی کشورها و تلاش برای نادیده گرفتن تمامیت ارضی کشورمان بیاعتنا باشد. نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در طول چهار دهه گذشته ثابت کرده این آمادگی را دارد که هرگونه فعل و انفعالی را که باعث خدشهدار شدن تمامیت ارضی شود به صورت کوبنده پاسخ دهد. بنابراین به نظر میرسد مقامات سیاسی برخی کشورهای منطقه با درک این سیاست قاطع دست از تحرکات و تنشهای مقطعی بردارند و سیاست رعایت حسن همجواری را رعایت کنند.
نامی با مسما
فاتحان خیبر نامی بامسما برای این رزمایش است. در جنگ خیبر ارتش اسلام بهواسطه تحرکات فتنهانگیزانه گروهی از مشرکان یهودی دست به اقدامی نظامی زد. رزمایش فاتحان خیبر هشداری است به حضور تحریکآمیز صهیونیستها در خاک جمهوری آذربایجان. سابقه نشان داده که رژیمصهیونیستی از هرگونه اقدام فتنه انگیزانهای علیه جمهوری اسلامی ایران خودداری نمیکند و با برگزاری این رزمایش این پیام واضح و روشن به اسرائیل و برخی کشورهای منطقه داده که جمهوری اسلامی هیچگونه تهدید و اقدامات تحریکآمیز را نمی پذیرد.