بحران‌سازی در بیروت

توطئه سمیر جعجع و همراهانش در جریان 14 مارس برای راه‌اندازی جنگ داخلی در پایتخت لبنان ناکام ماند

بحران‌سازی در بیروت

روز پنجشنبه، صدها نفر از هواداران گروه‌های مقاومت که سیاه پوشیده‌بودند در برابر کاخ دادگستری لبنان (در منطقه الطیونه) تجمع کردند و خواستار برکناری طارق بیطار، قاضی مسؤول تحقیق در مورد انفجار بیروت شدند. اما تجمع طرفداران جنبش حزب‌ا... لبنان و جنبش امل علیه قاضی بیطار، بازپرس پرونده انفجار مهیب بندر بیروت در چهارم آگوست در اطراف مقر دادگستری بیروت به‌ویژه در منطقه الطیونه به خاک و خون کشیده شد. بر اثر شلیک مستقیم تک‌تیراندازهای وابسته به سمیر جعجع و دیگر مهره‌های آمریکا و اسرائیل به سوی تظاهرکنندگان (که در ساختمان‌های اطراف کاخ دادگستری سازماندهی و مستقر شده‌بودند)، حداقل هفت نفر شهید و 60 نفر زخمی شدند.

بیانیه هوشمندانه امل و حزب‌ا...

رهبران حزب‌ا... و جنبش امل در بیانیه‌ای اعلام کردند: معترضانی که به دلیل تحقیقات بندر در مقابل کاخ دادگستری در بیروت تظاهرات کردند، مورد حمله مسلحانه گروه‌های حزب نیروهای لبنان قرار گرفتند که در محله‌های مجاور و روی پشت‌بام منازل مستقر شده و اقدام به هدف قرار دادن تظاهر‌کنندگان کردند. این شبه‌نظامیان به قتل عمد روی آوردند و علت این شمار از شهیدان و زخمی‌شدگان هم، همین است. امیدواریم نهادهای امنیتی لبنان، این شبه‌نظامیان را بازداشت و به اشد مجازات ممکن برسانند.
ارتش لبنان در پی درگیری‌های روز پنجشنبه بیروت، شماری از عناصر مسلح حزب القوات اللبنانیه وابسته به سمیر جعجع را در حالی که ادوات نظامی و سلاح به همراه داشتند در یکی از مناطق جبل لبنان بازداشت کرد. بر این اساس، سه نفر از رهبران این حزب به همراه بیار جبور، مسؤول امنیت جعجع در طراحی و استقرار تک‌تیراندازان در عین‌الرمایه شرکت داشته‌اند. شبکه خبری المیادین نیز از  دستگیری شماری از عناصر این حزب در ارتباط با درگیری‌های خونین الطیونه در بیروت خبر داد. یک منبع بلندپایه ارتش لبنان به المیادین گفت که هشت نفر از افراد وابسته به حزب القوات اللبنانیه دستگیر شده‌اند. برخی از این افراد اعتراف کرده‌اند که حوادت الطیونه را تدارک دیده‌بودند. ارتش لبنان نیز پیشتر در بیانیه‌ای در توییتر اعلام کرد که ۹ نفر را در پی حوادث خشونت‌بار بیروت بازداشت کرده‌است. ارتش همچنین تاکید کرده که برای تضمین جلوگیری از آغاز مجدد درگیری‌ها، به استقرار نیرو در این منطقه ادامه خواهدداد.



دلیل تظاهرات گروه‌های مقاومت چه بود؟

حزب‌ا... و جنبش امل خواستار برکناری طارق بیطار، قاضی تحقیق پرونده انفجار بندر بیروت هستند. طارق بیطار پیش از این گفته‌بود تصمیم دارد چند نفر از مقامات ارشد حزب‌ا... و جنبش امل را مورد بازجویی قرار دهد. هواداران حزب‌ا... و جنبش امل، دستور طارق بیطار برای بازجویی از دو وزیر سابق لبنانی را که وابسته به این گروه‌ها هستند، غیرعادلانه می‌خوانند. این دو وزیر ازجمله پنج سیاستمدار لبنانی هستند که طارق بیطار برای بازجویی به ظن سهل‌انگاری احضار کرده‌است. این در حالی است که طارق بیطار (که خود از وابستگان به جریان 14 مارس محسوب می‌شود)، از دریافت مستندات محکمی که دلالت بر عاملیت جریان متبوع خود و رژیم صهیونیستی در ماجرای انفجار بندر بیروت حکایت دارد، اجتناب می‌کند. به عبارت بهتر، طارق بیطار قصد دارد پرونده را به گونه‌ای هدایت کند که از مسیر طبیعی و حقوقی خود خارج شود.
شماری از وزرای دولت‌های پیشین لبنان با ثبت شکایت‌هایی از دیوان‌عالی کشور خواسته‌بودند طارق بیطار را از ریاست تحقیق در پرونده انفجار بندر بیروت برکنار کند. تظاهرات پنجشنبه پس از آن صورت گرفت که دادگاه تجدیدنظر لبنان، شکایات شماری از وزیران پیشین علیه طارق بیطار را رد کرد و به وی اجازه داد به مسیر خود ادامه دهد.




حزب‌ا... چگونه بازی فالانژها را خنثی كرد؟

با وجود خشمی كه امروز در میان طرفداران مقاومت از فالانژها و سمیر جعجع وجود دارد، سران گروه‌های مقاومت كه بازی جعجع و همراهانش را به خوبی رصد كرده‌اند، فعلا تاكید دارند اقدامی در مسیر انتقام از عاملان شهادت هفت‌نفر از تظاهركنندگان در مقابل كاخ دادگستری لبنان صورت نگیرد تا این پرونده رویه قضایی-امنیتی خود را طی كند. این درحالی بود كه صهیونیست‌ها تصور می‌كردند پس از وقوع حوادث روز پنچشنبه، گروه‌های مقاومت، جنگ داخلی در لبنان را با محوریت امل و حزب‌ا... آغاز خواهند كرد. بیانیه صریح رهبران مقاومت مبنی بر خویشتنداری در برابر جنایت اخیر فالانژها، این توطئه بزرگ را خنثی کرده و از سوی دیگر، حق انتقام را برای مقاومت در آینده‌ای نزدیك محفوظ نگه داشته‌است. انتقامی كه برخلاف خواسته صهیونیست‌ها، در قالب جنگ داخلی صورت نخواهدگرفت.
سوال دیگر این است كه اساسا چرا دشمنان مقاومت در برهه كنونی به دنبال راه‌اندازی جنگ داخلی در لبنان هستند؟ مخالفان خارجی مقاومت كه پس از شكست خود در تحریم اقتصادی و ایجاد بن‌بست سیاسی در بیروت شدیدا از حزب‌ا... و امل كینه به دل گرفته‌اند، به جعجع ماموریت داده‌اند با ایجاد بحران داخلی در لبنان، زمینه را برای پررنگ کردن دوباره تهدیدات خارجی علیه موجودیت این كشور فراهم کند. به عبارت بهتر، پس از تشكیل دولت لبنان و فراتر از آن، شكست محاصره اقتصادی لبنان با ارسال سوخت ( از سوی جمهوری اسلامی ایران ) به این كشور، غرب و رژیم اشغالگر قدس خود را در مصاف با مقاومت ناتوان‌تر از هر زمان دیگری مشاهده كرده‌اند. در چنین شرایطی آنها روی مولفه‌های جنگ داخلی و ناآرام‌سازی درونی لبنان تمركز كرده‌اند. انجام این بازی از سوی سمیرجعجع و همراهانش مسبوق به سابقه بوده‌است. با این حال، واكنش هوشمندانه حزب‌ا... و امل در قبال جنایت اخیر تك تیراندازهای وابسته به جعجع، معادله را بار دیگر به ضرر دشمنان مقاومت بر هم ریخته‌است.




سمیر جعجع كیست؟

سمیر جعجع كه از او به عنوان رهبر فالانژهای لبنان یاد می‌شود، اصلی‌ترین سیاستمدار هم‌پیمان تل‌آویو در بیروت محسوب می‌شود. تاكنون اتهامات زیادی علیه او به اثبات رسیده‌است. كشتار دسته جمعی در صبرا و شتیلا با همكاری صهیونیست‌ها و ترور رشید كرامی نخست‌وزیر اسبق لبنان و ربودن چهار دیپلمات ایرانی در لبنان ( از جمله حاج احمد متوسلیان) و انتقال آنها به لیبی و... از جمله این موارد هستند.
سمیر جعجع سال ۱۹۸۹ موافقت خود را با پیمان طائف اعلام كرد و ۲۴ آوریل ۱۹۹۴ به اتهام دست داشتن در انفجار كلیسای سیده نجات كه در اثر آن ۱۱ نفر كشته و تعدادی مجروح به جا ماند، به زندان افتاد. جعجع در آن زمان به اعدام محكوم شد اما برخی سیاستمداران لبنانی با حمایت پشت پرده موساد، وی را از اعدام و حتی مجازات زندان رها کردند. سمیر جعجع و همراهانش هرگز نخواسته‌اند چشمان خود را بر واقعیات بیروت و منطقه باز کنند. در جریان جنگ 33روزه اعضاى حزب 14 مارس از هیچ تلاشى جهت سرنگونى حزب‌ا... فروگذار نكردند. اما سید حسن نصر‌ا... و رزمندگان مقاومت اسلامى لبنان پاسخ كوبنده‌اى به آنها و تل‌آویو دادند. پس از پیروزى حزب‌ا... در جنگ 33روزه سنیوره و هوادارانش با حمایت علنى سیا و موساد فعالیت‌هاى خود بر ضد سیدحسن نصر‌ا... و میشل‌عون را شدت دادند، تا جایی كه با استقرار تك‌تیراندازهای خود در خیابان‌های بیروت، قصد داشتند جنگ داخلی را در این كشور احیا كنند. این اتفاق سال 2007 میلادی رخ داد اما شیعیان و مسیحیان مارونى نسبت به توطئه‌هاى نخست‌وزیر خودفروخته لبنان آگاه شده و با حضور گسترده خود در خیابان‌هاى منتهى به دفتر سنیوره مخالفت علنى خود را با دخالت واشنگتن و تل‌آویو در امورداخلى بیروت اعلام كردند. هرچند اعضاى گروه
14 مارس سعى کردند تجمع هواداران جریان 8 مارس را به خشونت بكشانند اما در این راه موفقیتى به دست نیاوردند.اكنون جعجع بار دیگر در سال 2021 این بازی خونین را تكرار كرده‌است.




فالانژهای لبنان در یك نگاه

حزب كتائب با نام قبلی حزب فالانژ لبنان، یكی از حزب‌های محافظه‌كار تندرو در كشور لبنان است. گر‌چه حزب فالانژ لبنان به‌طور رسمی یك حزب سكولار است اما به كلیسای مارونی منتسب است. حزب فالانژ لبنان یكی از بازیگران اصلی در جنگ داخلی لبنان بود كه از سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ میلادی جریان داشت.
فروردین ۱۹۷۵ میلادی (۱۳ آوریل ۱۹۷۵) وقتی پی‌یر جمیل مؤسس و رهبر حزب كتائب (حزب فالانژ لبنان) در حال بازدید از مراحل ساخت كلیسایی در عین‌الرُمّانة بود هدف حمله سرنشینان مسلح خودرویی ناشناس قرار گرفت. این سوء قصد به سازمان آزادیبخش فلسطین نسبت داده شد، گرچه صحت آن ثابت نشد. پی‌یر جمیل از سوءقصد جان سالم به در برد ولی این رویداد بهانه‌ای برای اقدامات متقابل و در نهایت جنگ داخلی ۱۵ساله در لبنان شد.
  در طول جنگ داخلی لبنان، حزب فالانژ با همراهی دیگر احزاب ملی‌گرای لبنانی با سازمان آزادیبخش فلسطین و نهضت ملی لبنان به جنگ خیابانی می‌پرداخت و متحد استراتژیك اسرائیل به‌شمار می‌رفت. سال ۱۹۸۲ آریل شارون با محاصره بیروت راه را برای به قدرت رسیدن فالانژها هموار كرد. در همین هنگام مجلس لبنان، بشیر جمیل، فرزند پی‌یر جمیل را به عنوان رئیس‌جمهور برگزید. ۱۴ سپتامبر ۱۹۸۲ میلادی، وی 9روز پس از تحویل گرفتن مقام ریاست‌جمهوری لبنان و قبل از ادای سوگند رسمی، همراه ۲۵نفر از همراهانش، در مقر حزب فالانژ لبنان در منطقه اشرفیه، بیروت به وسیله انفجار بمب، به قتل رسید. قتل بشیر جمیل ضربه بزرگی بر حزب فالانژ بود. پس از دو روز از قتل رئیس‌جمهور لبنان، نیروهای حزب فالانژ به دو اردوگاه صبرا و شتیلا در جنوب لبنان وارد شدند و هزاران نفر از فلسطینیان از جمله صدها زن و كودك را به بدترین نحو ممكن قتل‌عام كردند.



اسرائیل قدرت بازی سازی در لبنان را ندارد

غالب قندیل، تحلیلگر سیاسی لبنان و رئیس مركز شرق جدید در گفت‌وگو با جام‌جم با تكیه بر حوادث اخیر در بیروت تاكید كرده‌است:«صهیونیست‌ها سال‌هاست دیگر قدرت بازی سازی در بیروت را ندارند. آنها علیه جبهه مقاومت بیش از هر زمان دیگری احساس استیصال می‌كنند. از سوی دیگر، ناكامی‌های دیگر صهیونیست‌ها در منطقه این روند را تشدید كرده‌است. همه شاخص‌ها در داخل فلسطین اشغالی و مناطق دیگر از آغاز دوره‌ای جدید با محوریت احیای اراده مقاومت و اندیشه آزادی، پس از شكست توهم سازش خبر می‌دهد. شكست توهم سازش با تل‌آویو، موضوعی نیست كه هضم آن برای صهیونیست‌ها آسان باشد.»
وی افزود:« تل‌آویو متوجه شده‌است كه تحولات بیروت و منطقه به سود آن پیش نمی‌رود. بنابراین تلاش می‌كند به هر نحو ممكن این معادله را بر هم بریزد، حتی از طریق بحران‌سازی‌های آشكار در لبنان. مسلما این اقدامات منجر به نجات رژیم صهیونیستی از شرایط موجود نخواهدشد. مقاومت، دشمن صهیونیستی را غافلگیر كرده‌است. »




تجربه دادگاه حریری

در جریان بررسی پرونده ترور رفیق حریری، محافل قضایی لبنان که اکثرا از جریان غربگرای بیروت متاثر هستند، نهایت تلاش خود را به کار بستند تا مانع از دریافت مستندات حزب‌ا... درخصوص دست داشتن رژیم صهیونیستی در این ترور شوند. فراتر از آن، مقامات قضایی و سیاسی مخالف مقاومت در لبنان با کشاندن پرونده ترور رفیق حریری به دادگاه لاهه نیز تلاش کردند تلاش‌های خود علیه جریان مقاومت را در لاهه تکمیل کنند.
صدور حکم سیاسی و غیرحقوقی دادگاه لاهه درخصوص این پرونده (ترور حریری) نیز به‌وضوح از هم پیمانی این دادگاه ظاهرا بین‌المللی و دشمنان مقاومت پرده برداشت. در بخشی از حکم دادگاه لاهه آمده‌بود:«ممکن است حزب‌ا... و سوریه از ترور رفیق حریری سود برده‌باشند اما هیچ دلیلی مبنی بر دخالت مستقیم سوریه و دست‌داشتن رهبری حزب‌ا... در این ترور وجود ندارد.»

 كسانی كه با مبانی علم حقوق آشنا هستند، به‌خوبی آگاهند كه «محكمه» جایی برای «نیت‌خوانی» و «سنجش انگیزه افراد و گروه‌ها» نیست. در دادگاه، باید طبق شواهد و مدارك سخن بگویند، نه لابی‌هایی كه قضات را در بیرون از دادگاه تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. به‌راستی چگونه دادگاه لاهه در صدور حكم نهایی خود، چنین اصل بدیهی كه در یك دادگاه محلی و ساده نیز مورد استناد قرار می‌گیرد را زیر پا گذاشته و مدعی سود بردن گروه‌های مقاومت از ترور حریری شده‌است؟ قضات دادگاه لاهه آن‌چنان مقهور لابی‌های غیرحقوقی پشت پرده و مزورانه بوده‌اند كه حتی فرصت رصد تحولات بیروت پس از ترور رفیق حریری را پیدا نكرده‌اند. همگان به یاد دارند افرادی مانند سمیر جعجع و فواد سنیوره چگونه از خون رفیق حریری برای شكاف در جامعه لبنان و تكرار متناوب درخواست نامعقول خلع سلاح مقاومت استفاده كردند.
این در حالی بود كه اساسا سندی در خصوص دست داشتن حزب‌ا... در جریان حادثه ترور رفیق حریری نداشتند. نكته مهم‌تر این‌كه همان بازی دوباره در پروسه بررسی حقوقی ماجرای انفجار بیروت در حال تكرار است. بازپرس پرونده انفجار بندر بیروت به صورت عامدانه قصد دارد دشمنان مقاومت كه مظنونان اصلی این پرونده هستند را در مسند مدعی و گروه‌های مقاومت رادر جایگاه متهم بنشاند. بدیهی است كه مقاومت و دیگر گروه‌های 8 مارس در بیروت تسلیم این بازی هدفمند و خطرناك نخواهند شد.