آب تهران آب رفت

کاهش 80میلیون مترمکعبی حجم مخازن سدهای تامین‌کننده

آب تهران آب رفت

«تهران آب ندارد»، این مسأله‌ای است که بسیاری از شهروندان و مسئولان آن را جدی نمی‌گیرند اما کاهش بارش‌ها و مدیریت نامناسب منابع آب شرایطی ایجاد کرده که وضعیت سدهای تامین‌کننده آب تهران نگران‌کننده است. برای نمونه رئیس گروه نیروگاه‌های برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران از کاهش 81میلیون مترمکعبی حجم مخازن سدهای تهران نسبت به سال گذشته خبر داده این درحالی‌است که حجم بارش‌های پاییزی نیز تاکنون امیدوارکننده نبوده است.

شرایط سدها همواره به وضعیت بارش‌ها‌ گره خورده‌است. در سه سال اخیر نیز شرایط بارش‌های کشور مناسب نبوده است. به‌همین‌دلیل بسیاری از سدهای کشور شرایط مناسبی ندارند.
برای نمونه مهدی فتوکیان، رئیس گروه نیروگاه‌های برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران درباره حجم سدهای تهران می‌گوید:‌ حجم مخازن سدهای تامین‌کننده آب تهران حدود ۳۲۹میلیون مترمکعب برآورد می‌شود. این درحالی‌است که این رقم در سال گذشته ۴۱۰میلیون مترمکعب  بوده است.
با توجه به گفته‌های رئیس گروه نیروگاه‌های برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران می‌توان گفت حجم مخازن سدهای تهران نسبت به سال گذشته حدود‌ ۸۱میلیون مترمکعب کاهش پیدا کرده است.
‌‌بهزاد پارسا، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران نیز معتقد است ‌شرایط سدهای تامین‌کننده آب تهران مناسب نیست. آن‌طور که او توضیح داده در ابتدای پاییز حجم ذخیره آبی در مخازن سدهای امیرکبیر و طالقان ‌حدود ۲۸۱میلیون مترمکعب برآورد شد که در مقایسه با شرایط مخزن نرمال انتهای شهریور کمبود ۱۸۳میلیون مترمکعبی را نشان می‌دهد.به گفته پارسا‌، شرایط سدهای لتیان، لار و ماملو نیز با حجم ذخیره ۱۳۳میلیون مترمکعبی از کاهش ۲۷۵میلیون مترمکعبی نسبت به مخزن نرمال انتهای شهریور حکایت دارد.
در واقع کاهش حجم آب مخازن سدهای تامین‌کننده آب از شرایط شکننده آب در تهران حکایت دارد. اتفاقی که باید توجه ویژه‌ای به آن داشت و راهکارهای مناسبی را برای کنترل آن به کار گرفت، چراکه میزان هدررفت آب در شبکه آبرسانی قابل توجه است و بسیاری از شهروندان نیز الگوی مصرف آب را رعایت نمی‌کنند.

خطر مشترکان پرمصرف
کارشناسان معتقدند بیشتر منابع آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و برای بهبود شرایط آبی کشور لازم است بهره‌وری آب در کشاورزی افزایش پیدا کند. بااین‌حال نمی‌توان هدررفت آب در شبکه آبرسانی و مصرف بی‌رویه آب در شهرها را نیز نادیده گرفت، چراکه در کلانشهری مانند تهران مصرف آب حدود‌ ۶۳درصد شهروندان ‌بیش از الگوی مصرف است. ‌
تورج فتحی، کارشناس محیط‌زیست و منابع آب درباره مشترکان پرمصرف آب به «جام‌جم‌آنلاین» می‌گوید: بررسی‌ها نشان می‌دهد که به شکل میانگین شهروندان در یک شبانه‌روز حدود 240 لیتر آب مصرف می‌کنند. این درحالی‌است که در بیشتر کشورهای دنیا شهروندان کمتر از نصف این مقدار آب را مصرف می‌کنند. برای نمونه در ژاپن که میزان بارش‌های آن قابل توجه است شهروندان در شبانه‌روز حدود 90 لیتر آب مصرف می‌کنند.‌
حسین سرایی، مدیر مرکز کنترل آب تهران نیز دراین‌باره می‌گوید که سرانه مصرف آب‌شرب در شهر تهران ۲۴۰لیتر بر ثانیه در شبانه‌روز به ازای هر نفر است که ۷۰ لیتر بیش از سرانه مصرف آب‌شرب کشوری است.
آن‌طور که او توضیح داده است:‌ سرانه مصرف شهر تهران در تابستان تا ۳۱۰ لیتر بر ثانیه در شبانه‌روز نیز می‌رسد. تورج فتحی، کارشناس محیط‌زیست و منابع آب نیز دراین‌باره می‌گوید: در کشورهای جهان برای افراد پرمصرف جریمه‌های بازدارنده‌ای در نظر می‌گیرند و حتی در برخی کشورها آب به شکل کارتی است و شهروندان بیشتر از یک حد مشخص نمی‌توانند مصرف کنند.

هدررفت در شبکه آب
البته لازم به یادآوری است که در بحران آب نمی‌توان انگشت اتهام را فقط به سمت شهروندان گرفت، زیرا سوء‌مدیریت منابع آب و‌ هدررفت آن در شبکه آبرسانی نیز در این میان قابل توجه است و شهروندان نیز از کیفیت و کمیت آبرسانی گلایه‌هایی دارند.
فتحی دراین‌باره توضیح می‌دهد: البته برخی مواقع نیز هدررفت آب در شبکه‌ آبرسانی را به پای 
شهروندان می‌نویسند. او توضیح می‌دهد: مصرف آب کلانشهر تهران حدود 1.2 تا 1.4میلیارد مترمکعب در سال برآورد می‌شود، این درحالی‌است که بیش از 200میلیون مترمکعب آب در شبکه آبرسانی هدر می‌رود، چراکه این شبکه فرسوده است و برای بهبود آن اقدامات قابل‌توجهی انجام نمی‌شود.
‌فتحی ادامه می‌دهد: از هر 100 لیتر آبی که به شبکه تزریق می‌شود به‌طور میانگین حدود 35 تا 40 لیتر آب به‌دلیل فرسودگی شبکه آبرسانی هدر می‌رود.
به گفته او، هدررفت آب در مناطقی که شبکه آبرسانی قدیمی‌تر است بیشتر و به 50 لیتر نیز می‌رسد. ‌این درحالی‌است که کارشناسان معتقدند میزان هدررفت آب باید در هر 100 لیتر کمتر از 10 لیتر باشد.‌با توجه به گفته‌های مسئولان و کارشناسان باید تاکید کرد شرایط منابع آب در کلانشهر تهران نگران‌کننده است و اگر برای کاهش هدررفت و مصرف بی‌رویه آن چاره‌ای اندیشیده نشود، این نگرانی به بحران بدل می‌شود، بحرانی که گریبان همه شهروندان را خواهد گرفت و زندگی در کلانشهر تهران را برای شهروندان دشوارتر خواهد کرد.