اتاق شاعر
هم افزایی شر
قدیم‌تر‌ها اگر کسی می‌خواست شر بازی در بیاورد، باید یال و کوپالی می‌داشت و جگرآوری و دلیری‌ای، چنان که بتواند خودش را در محله‌ای مطرح کند و برای خودش شری بشود و بتواند گاهی شری به پا کند. شبه‌مدرنیسم اما مثل بسیاری از پدیده‌ها شر بودن را هم مبتذل کرد و حالا هر کس و ناکسی می‌تواند ادعای شرارت کند.
شبکه‌های اجتماعی زمینه عجیب و حیرت‌آور پدیده‌ای را فراهم کردند که من آن را «هم‌افزایی شر» می‌نامم. فرض کنید در گذشته می‌خواستید به کسی اهانت کنید، این امکان به سادگی برای شما مهیا نبود. یا باید می‌رفتید و جلوی او سینه سپر می‌کردید و دشنامش می‌دادید و به او اهانت می‌کردید یا حداقل باید زغالی برمی‌داشتید و خطر می‌کردید و روی دیواری که محل تردد اوست، فحشی می‌نوشتید. شبکه اجتماعی با ایجاد امکان حرف زدن بی‌ضابطه برای همه، حتی شر را هم مبتذل کرد.
حالا هر بچه‌ای می‌تواند یک حساب جعلی با نامی دروغین درست کند و به هر کسی که می‌خواهد بد و بیراه بگوید و توهین کند. حتی در مورد حسابهای واقعی هم ایجاد زمینه گفتن، بدون رویارویی و چشم در چشم شدن اتفاقی بود که به هر کسی جرات داد تا حرف بزند.
طبعا بخشی از این سخنگویان جدید، بی‌مایه‌تر از آن بودند که حرفی داشته‌باشند و صرفا روایتگر بغض‌ها و حسدها بودند. اصل تریبون یافتن همه پدیده‌ای است که متفکران باید درباره آن بسیار ریزبینی به خرج بدهند. اهل اندیشه ما اما درباره این جهان جدید بسیار کم‌کار هستند. در هر حال پیام‌ها و متن‌هایی که در صفحات شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند، از حیث محتوای تنفرآمیز و شرورانه بسیار شگفت‌انگیزند.
هر کسی که با کسی دشمنی‌ای دارد یا عقده‌ای از او در دل دارد، به راحتی با حساب جعلی می‌تواند به او تهمت بزند یا توهین کند. سال‌ها قبل یکی از همکاران من صفحه‌ای درست کرده بود و با ایما و اشاره و اجمال و تفصیل علیه نامزد خودش مطلب می‌گذاشت.
بگذریم اما واقعیت این است که مجازیست‌ها همه چیز را حتی شرارت را هم مبتذل کرده‌اند.
پدیده هم‌افزایی شر در شبکه‌های اجتماعی با نمایش حقارت‌ها و عقده‌ها در همین پیام‌ها و متن‌هایی که همین حسابهای جعلی منتشر می‌کنند، مدام بر توان شر می‌افزاید و شرارت‌های مختصر و حقیر درون ما را تمرین می‌دهد و بزرگ می‌کند.
به مرور ما مسخ می‌شویم و آن چیزی می‌شویم که در وهم خود ما هم نمی‌آید. این‌که عابری ساده بتواند در یک دعوا که به او ربطی هم ندارد، ناگهان وارد شود و رذیلانه‌ترین شرارت‌ها را مرتکب شود، در طول تاریخ بشر به اصطلاح امروزی‌ها قفل بوده است. شبکه‌های اجتماعی نهان‌های ما را به هم نزدیک کردند و طبیعتا در جایی که در نهان ما خیر و برکتی بود، این خیر و برکت را رشد دادند؛ اما در جایی هم که شرارت و حقد و حسدی در درون ما بود، آن را هم شعله‌ورتر کردند. وارد کردن فناوری‌های جدید ارتباطی بدون مطالعه‌های درخوری که بتواند جلوی بحران‌های طبیعی شیوع این پدیده‌ها را بگیرد، بخشی از خطاهای کسانی است که در سال‌های اخیر در این حوزه مسئولیت داشته‌اند.
علی محمد مودب - شاعر
حالا هر بچه‌ای می‌تواند یک حساب جعلی با نامی دروغین درست کند و به هر کسی که می‌خواهد بد و بیراه بگوید و توهین کند. حتی در مورد حسابهای واقعی هم ایجاد زمینه گفتن، بدون رویارویی و چشم در چشم شدن اتفاقی بود که به هر کسی جرات داد تا حرف بزند.
طبعا بخشی از این سخنگویان جدید، بی‌مایه‌تر از آن بودند که حرفی داشته‌باشند و صرفا روایتگر بغض‌ها و حسدها بودند. اصل تریبون یافتن همه پدیده‌ای است که متفکران باید درباره آن بسیار ریزبینی به خرج بدهند. اهل اندیشه ما اما درباره این جهان جدید بسیار کم‌کار هستند. در هر حال پیام‌ها و متن‌هایی که در صفحات شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند، از حیث محتوای تنفرآمیز و شرورانه بسیار شگفت‌انگیزند.
هر کسی که با کسی دشمنی‌ای دارد یا عقده‌ای از او در دل دارد، به راحتی با حساب جعلی می‌تواند به او تهمت بزند یا توهین کند. سال‌ها قبل یکی از همکاران من صفحه‌ای درست کرده بود و با ایما و اشاره و اجمال و تفصیل علیه نامزد خودش مطلب می‌گذاشت.
بگذریم اما واقعیت این است که مجازیست‌ها همه چیز را حتی شرارت را هم مبتذل کرده‌اند.
پدیده هم‌افزایی شر در شبکه‌های اجتماعی با نمایش حقارت‌ها و عقده‌ها در همین پیام‌ها و متن‌هایی که همین حسابهای جعلی منتشر می‌کنند، مدام بر توان شر می‌افزاید و شرارت‌های مختصر و حقیر درون ما را تمرین می‌دهد و بزرگ می‌کند.
به مرور ما مسخ می‌شویم و آن چیزی می‌شویم که در وهم خود ما هم نمی‌آید. این‌که عابری ساده بتواند در یک دعوا که به او ربطی هم ندارد، ناگهان وارد شود و رذیلانه‌ترین شرارت‌ها را مرتکب شود، در طول تاریخ بشر به اصطلاح امروزی‌ها قفل بوده است. شبکه‌های اجتماعی نهان‌های ما را به هم نزدیک کردند و طبیعتا در جایی که در نهان ما خیر و برکتی بود، این خیر و برکت را رشد دادند؛ اما در جایی هم که شرارت و حقد و حسدی در درون ما بود، آن را هم شعله‌ورتر کردند. وارد کردن فناوری‌های جدید ارتباطی بدون مطالعه‌های درخوری که بتواند جلوی بحران‌های طبیعی شیوع این پدیده‌ها را بگیرد، بخشی از خطاهای کسانی است که در سال‌های اخیر در این حوزه مسئولیت داشته‌اند.
علی محمد مودب - شاعر
