نظم آمریکایی‌در پایان‌راه

نظم آمریکایی‌در پایان‌راه

عقلای آمریکا به‌خوبی می‌دانستند شعار اول آمریکا چه گسل مهمی را در نظم بین‌المللی جهانی ایجاد کرده است. شعاری واقعی و به‌رغم میل غرب، پروژه فروپاشی هویت‌گرایی غربی و طرفداری از جبهه لیبرالیسم را کلید زد.

معنی شعار این بود که آمریکا نتیجه گرفته نظم آمریکایی به پایان رسیده و وقت نجات دادن آمریکاست.  اما معنی راهبردی‌اش این است که دیگر جهان آمریکایی و نظم برساخته آن به پایان رسیده است. بعد از این، کشور‌های شرق همپیمان و تحت‌الحمایه آمریکا، خود را دربرابر چین تنها و بی‌کس یافتند. در این سوی دنیا، کشورهای جداشده از شوروی سابق، سایه استیلای روسیه بر سرشان سنگینی می‌کرد. از همه نگران‌تر کشورهای دیکتاتور عرب خاورمیانه بودند که میان امواج سهمگین فشارهای مردمی زیر پس‌لرزه‌های بیداری اسلامی خود را تنها یافتند.  عقلا و دیوان‌سالاری سنتی آمریکا به‌سرعت فهمیدند عرصه بین‌المللی محل قمار سیاستمدار ناشی نیست و باید تا قافله را نباختند، فکری کنند. حالا مزدورانه، سیاستمدار کهنه‌کار و حیله‌گرشان را به صحنه آوردند. بایدن میراث‌دار سیاستمدار ناشی قمار‌باز و بازرگان مسلک بود که در هیبت مستی و راستی قمار را در اشل سیاست بین‌الملل به تجربه نشست و باخت سنگین در سبد آمریکا  گذاشت. حالا بایدن به عنوان آخرین تیر دیوان‌سالاری آمریکا دست به کار شده است. 
آنها ناجوانمردانه در طرحی حساب شده اوکراین را تحریک کردند تا انرژی روسیه را تخلیه و وجهه بین‌المللی آن را خدشه‌دار کنند و از طرفی اروپا را بترسانند. چین را قبلا به عنوان کشور تولیدکننده کووید-۱۹ بدنام کرده بودند حالا تایوان را همانند اوکراین پیشمرگ‌شان کرده‌اند. برای جمهوری اسلامی ایران نسخه داخلی با تهاجم ترکیبی پیچیده است تا مهم‌ترین چالش‌کنندگان اصلی نظم آمریکایی را به عقب برانند یا خسته کنند. 
اینها آخرین گلوله‌های مشقی کابوی آمریکایی است که فعلا گاوچران‌ها برای راضی نگه داشتن گاوهای شیرده‌شان خوش‌رقصی می‌کنند. همه به‌روشنی می‌دانند ضعف‌های داخلی آمریکا در شاخص‌های مختلف جهانی نمایان است فقط ترامپ زودتر و علنی‌تر از آنها  رونمایی کرد. بدهی‌های سرسام‌آور خارجی، ورشکستگی بیمه‌ها، از دست رفتن مشاغل کوچک، بحران‌های اجتماعی، شکاف‌های عمیق سیاسی همه چهره پوشالی آمریکا را کنار زده است و متحدان‌شان به‌شدت در نیت، توانایی و اراده این کشور در حمایت از آنها به تردید افتاده‌اند. سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان و تفاهم با کشورهای عربی و دیدارهای قبلی مقامات روسیه با چین و  ترس مقامات عربی شاهد مثال این تردیدهاست. همه این تلاش‌ها برای نجات نظم آمریکایی است که به‌زودی صدای آوار فروپاشی آن به گوش خواهد رسید. باید برای آن روز آماده بود. 

اصغر زبرجدی - نویسنده و تحلیلگر