در هفته‌ای که گذشت، پردیس سینمایی ملت به عنوان خانه جشنواره در این دوره، پاتوق اهالی و علاقه‌مندان سینمای مستند بود و روزها و شب‌های پرشوری را در این حوزه به وجود آورد که نشان از پویایی سینمای مستند دارد. به‌جز حضور فیزیکی، به سیاق دو دوره گذشته، امکان تماشای آنلاین برای مخاطبان فراهم بود و آنها درصد قابل توجهی از آثار را از طریق سامانه هاشور تماشا کردند. فارغ از نمایش و رقابت فیلم‌ها به عنوان بخش اصلی سینماحقیقت، برگزاری نشست‌ها و کارگاه‌ها و جلسات متعدد در این جشنواره با حضور سینماگران مستند که با طرح مسائل و موضوعات مختلف همراه بود، یکی از مهم‌ترین دوره‌های این رویداد سینمایی را رقم زد که موید روند رو به رشد سینماحقیقت است.
   
 دسترسی به اهداف
این دوره جشنواره سینماحقیقت همسو با گام دوم انقلاب اسلامی، در دولت سیزدهم و با هدف ایجاد بسترهای مناسب برای تقویت حضور جریان‌ساز سینمای مستند در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی و نمایش آثار متنوع و ارزشمند این عرصه با محور اخلاق، امید و آگاهی برگزار شد. تلاش برای نمایش تاریخ و فرهنگ جامعه ایرانی- اسلامی، پاسداشت هویت ملی و ترسیم وضعیت امروز و چشم‌انداز آینده ایران و جهان با نگاه عدالت‌محور به فرصت‌های قرن جدید، حمایت از آفرینش‎های هنری در سینمای مستند ایران و آشنایی فیلمسازان کشور با تحولات نوین سینمای مستند جهان از اهداف شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت بود. 
تنوع مضمونی و محتوایی آثار این دوره به‌ویژه درعرصه سینمای ملی، نشان از تقویت حضور جریان‌ساز سینمای مستند در عرصه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی داشت. اگر از ضعف ساختاری و روایی برخی آثار حاضر در این دوره جشنواره بگذریم که شاید انتخاب و حضورشان در بخش مسابقه، چندان موردانتظار نبود و حتی در قیاس با برخی دوره‌های موفق این رویداد، فیلمسازان مطرح و نام آشنای سینمای مستند مشارکت نداشتند، اما جشنواره با همین ظرفیت هم گام‌های مثبت و موثری درباره جریان‌سازی مستند برداشت و شاهد آثاری متنوع با محورهای اخلاق، امید و آگاهی بودیم. یعنی اگر هم فیلم‌ها طرح مسأله می‌کردند و دست روی نقاط منفی و معضلات جامعه، محیط‌زیست، میراث فرهنگی و حوزه‌های دیگر می‌زدند، از سر تعهد، دغدغه‌مندی، دلسوزی هنرمندانه و از باب هشدار، آسیب‌شناسی و اصلاح بود. 
به عنوان مثال، فیلمی مثل خونه مامان شکوه که در بخش مسابقه مستند بلند ملی و بین‌الملل حضور داشت، سراغ موضوعی اجتماعی و معضل زنان مبتلا به اعتیاد در یک کمپ می‌رود، مطلقا از منظر سیاه‌نمایی نیست و مسئولان اجرایی باید آن را به عنوان یک تلنگر و هشدار درنظر بگیرند. یا فیلم‌هایی مثل شهر گمشده و بلوار اتحاد که به ترتیب به بررسی مشکلات آبادان و بحث معضلات آب یک محله می‌پردازد، باوجود اشاره به مسائل جامعه نگاهی مبتنی بر امید و آگاهی و منطبق با اهداف جشنواره دارد. 
همه آثاری که در قالب مستند، نوری به تاریخ و فرهنگ ایرانی و اسلامی انداختند و سهمی در بازنمایی هویت ملی داشتند، نقشی در استمرار روند موثر سینمای مستند ایفا کردند. به‌جز این پیشرفت تاثیرگذار و جریان‌ساز که نشان از رشد مستندسازان ایرانی و مسیر درست و هویت‌مند آنها دارد، در مواجهه با آثار برتر مستند سینمای جهان که تعدادی از آنها در این دوره جشنواره هم در قالب بخش بین‌الملل و فیلم‌های بلند، نیمه‌بلند، کوتاه و نمایش‌های ویژه رخ داد و آشنایی با تغییر و تحولات نوین سینمای مستند هم اتفاق مثبتی برای سینمای مستند ایران افتاد و نگاه جهانی را در آنها تقویت کرد.
 ایجاد فرصت برای اشتراک‌گذاری تجارب مستندسازان هم به بهترین شکل در نشست‌ها و جلسات و کارگاه‌های آموزشی شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت صورت گرفت و ضمن تقویت بنیه علمی و تکنیکی مستندسازان جوان، به سهم خود نقش مهمی در شناسایی، رشد و توسعه سینمای مستند خواهد داشت. درعین حال این انتقال تجربه، فارغ از نتایج مثبت در حوزه سینمای مستند در میان‌مدت و درازمدت، ثمرات مثبتی هم در بخش‌های مختلف کشور و حوزه‌های اجرایی و مدیریتی دارد، چرا که هرکدام از این آثار مستند دست روی مسأله، مشکل و دغدغه‌ای گذاشتند و بعد از این برعهده سیاستگذاران و مدیران کشور است که قدر این طرح مسأله هنرمندانه توسط مستندسازان را بدانند و برای حل مشکلات آستین بالا بزنند. بنابراین از این جهت هم شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت با طرح کلی مسأله و روایت موضوعات مختلف، یاری‌رسان مدیران بوده و هدفمند عمل کرده است. 
   
دریچه‌ای به جهان مستند 
به‌جز اینها قرار بود این دوره جشنواره، محلی برای ملاقات مستندسازان جهان به منظور تبادل تجربه‌ها باشد. اگرچه شاید این اتفاق در دوره شانزدهم آن‌طور که باید رخ نداد و به لحاظ تعداد و چه بسا حضور چهره‌های مستند جهان به اندازه دوره‌های گذشته نبود، اما با این حال این گردهمایی و گعده مستند با حضور و مشارکت برخی فعالان مستند دنیا اتفاق افتاد، از جمله با کارگاه انتقال تجربه سوپریو سن، فیلمساز هندی که در نشستی با عنوان توسعه طرح و متن مستند، کاراکتر را مهم‌ترین بخش مستند دانست و جاوید رعنا، فعال رسانه و مستندساز پاکستانی کارشناس تلویزیون‌های بین‌المللی و لئونید ساوین مدرس دانشگاه از روسیه، کارشناس رسانه و مسائل ژئوپلیتیک که در قالب یکی از نشست‌های میز حقیقت از مستندسازی و استراتژی‌های رسانه‌ای با نگاهی به تقابل هیبریدی در عصر حاضر گفتند. نستیا کورکیا هم از جمله مستندسازان خارجی بود که در یکی از روزهای برگزاری جشنواره اخیر به‌صورت آنلاین و در یک کارگاه انتقال تجربه، از مواجهه با موضوعات ذهنی در مستند گفت.
 عماد حمرونی، کارشناس رسانه و روزنامه‌نگار فرانسوی هم از جمله چهره‌های خارجی بود که در نشست تخصصی مستندسازان و جهان امروز و با نگاهی به آینده غرب آسیا، نظم نوین جهانی و روابط بین کشورها بحث‌های مفیدی را برای مستندسازان مطرح کرد.
از این منظر حضور در پردیس سینمایی ملت به عنوان خانه جشنواره شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت و مواجهه با مستندسازان جهانی در نشست‌های تخصصی و البته دیدار و گفت‌وگو با مستندسازان جوان و پیشکسوت ایرانی و تماشای آثار برتر و برگزیده حوزه مستند ایران و جهان، ضمن ایجاد تبادل تجربه‌ها و بهره‌مندی از دیدگاه‌های ارزشمند و سازنده، درمجموع مثبت ارزیابی می‌شود. 
ضمن امیدواری برای برگزاری هرچه بهتر و پربارتر دوره و دوره‌های بعدی این جشنواره و مشارکت بیشتر و موثرتر چهره‌ها و فعالان سینمای مستند، تلاش برای حقیقت‌طلبی، اخلاق‌مداری، عدالت‌محوری و نگاه هنرمندانه در آثار این دوره مشهود و نویدبخش آینده‌ای بهتر بود؛ تنوعی که البته انتظار می‌رود ابعاد گسترده‌تر، هنرمندانه‌تر و خلاقانه‌تری داشته باشد و تنها محدود به شعار نشود و حقیقت از هر نوعش راهش را به جشنواره فیلم‌های مستند باز کند و فتح بابی برای گفت‌وگوی همه طیف‌های جامعه باشد. 

«سینماحقیقت» رنگ و بویی از ایران بزرگ
محمد حمیدی‌مقدم، دبیر شانزدهمین جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت یکی از سخنرانان مراسم اختتامیه این رویداد بود. بخشی از صحبت‌های او از این قرار است: حضور پرشور مستندسازان استانی، برگزاری نشست‌های صمیمانه و رودرروی مستندسازان با وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس محترم سازمان سینمایی و برپایی کارگا‌ه‌های انتقال تجربه و همراهی سینماگران و کارشناسان داخلی و بین‌المللی با جشنواره نشان می‌دهد که پس از 16دوره پرفراز و نشیب، نهال تنومند سینماحقیقت، بخشی انکار‌نشدنی از سینمای مستند ایران است.
شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران سینماحقیقت، رنگ و بوی ایران بزرگ را داشت. این، شعار نیست. دغدغه خروج از پایتخت، تمرکززدایی و تحقق عدالت فرهنگی برای همه ایران، در این دوره تجلی یافت. سینماحقیقت برای آینده، پیشنهادی تازه دارد. سینمای مستند از محفل‌های کوچک و جشنواره‌ها می‌گذرد تا به مخاطبان بیشتری برسد و تصویرگر ایرانی وسیع باشد؛ ایرانی که نماد همدلی و یکپارچگی است، ایرانی که در قلب همه ما زنده است و نامش، پیوند‌دهنده همه سلایق، قومیت‌ها و فرهنگ‌هاست. مادری مهربان که ما را در آغوش خود گرفته و  به همراهی فرا می‌خواند.
پیش از شروع جشنواره، گروهی از انکار حقیقت گفتند، اما حقیقت انکار‌شدنی نیست. سینماحقیقت تنها یک جشنواره نیست، محلی برای گفت‌وگوست. فضایی برای تبادل‌نظر و شنیدن صداهای مختلف. جهانی رنگارنگ و پرشور که از «زندگی و هنر» سخن می‌گوید و مگر می‌شود این دو را تحریم و انکار کرد؟
 سالن‌های مملو از تماشاگر و صف‌هایی که مقابل این سالن‌ها شکل گرفت، یکی از پرشورترین ادوار جشنواره را رقم زد. شما که با ما همراه بودید، این فضا را به یاد دارید. شما که بدون قضاوت، پا به این ضیافت گذاشتید و به جمعی پیوستید که از تعامل و فرصت بحث و تبادل‌نظر استقبال می‌کنند. دوستان و همراهان گرامی، از شانزدهمین جشنواره سینماحقیقت به فردا سلام می‌کنیم. 
امید که همراهی و نگاه مهربان‌تان را برای برگزاری هفدهمین جشنواره، در کنارمان داشته باشیم. قصه حقیقت، تمام‌شدنی نیست.