باران نامرئی پلاستیک‌ها

باران نامرئی پلاستیک‌ها

هر روز نوعی غبار پلاستیکی از آسمان فرود می‌آید که نه آن را می‌بینیم و نه می‌توانیم احساسش کنیم. حتی هیچ بو و مزه‌ای ندارد اما محققان معتقدند نباید خطر این باران نامرئی دست‌کم گرفته شود.

برآوردهای جدید تیمی از دانشمندان دانشگاه اوکلند در نیوزیلند نشان می‌دهد که هر روز به‌طور متوسط نزدیک به 5000 ذره میکروپلاستیک در هر مترمربع بر پشت‌بام‌های شهری مانند اوکلند می‌نشیند. 
این گردوغبار هر سال حدود 74 تن پلاستیک به انباشت پلاستیک‌ها اضافه می‌کند که معادل حدود سه‌میلیون بطری پلاستیکی است.
این مقدار هولناک پلاستیک‌ها بسیار بسیار بیشتر از آنچه است که اخیرا در نشست‌های اقلیمی در لندن، هامبورگ یا پاریس محاسبه شده بود. مطالعه‌ای در سال 1399 تخمین زده بود که به‌طور متوسط 771 ذره میکروپلاستیک روی پشت‌بامی با همان ابعاد در لندن فرود می‌آید اما این لزوما به این معنی نیست که لندن شش‌برابر کمتر از اوکلند با پلاستیک‌های موجود در هوا آلوده است. احتمال بیشتری وجود دارد که تخمین‌های قبلی کیفیت‌هوا، مانند آنچه در لندن انجام شد، کوچک‌ترین میکروپلاستیک‌های موجود در گردش را اندازه‌گیری نکرده باشند.
هنوز هیچ روش استاندارد یا پروتکلی برای شناسایی میکروپلاستیک‌ها وجود ندارد. این یعنی هر مطالعه به روش تا حدی متفاوت ممکن است اندازه‌گیری را انجام دهد. از آنجا که توانایی برای اندازه‌گیری کوچک‌ترین میکروپلاستیک‌ها همچنان در حال بهبود است، کارشناسان بیش از هر زمان دیگری از حضور این خطرسازان نامرئی در هوا هشدار می‌دهند.
تحقیقات اولیه روی ریه انسان نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها حتی در سیستم تنفسی ما در گردش هستند، البته هنوز نمی‌دانیم که چه اثراتی ممکن است بر سلامت ما داشته باشند. 
یافته‌های نیوزیلند بر اساس یک مطالعه 9هفته‌ای روی دو مکان در اوکلند است. بیشتر ذرات به‌دست‌آمده در طول آزمایش بین 10 تا 50 میکرومتر بودند و تنها 3درصد آنها بزرگ‌تر از 100میکرومتر بودند. محققان در هر مکان، بقایای هشت نوع مختلف پلاستیک در هوا را شناسایی کردند. بیشترین مقادیر مربوط به پلی‌اتیلن (PE)، مورد استفاده در کیسه‌های مواد غذایی و بطری‌های فشرده، پلی‌کربنات (PC) مورد استفاده در تجهیزات محافظ و تجهیزات پزشکی و پلی‌اتیلن‌ترفتالات (PET) بود که در بسته‌بندی مواد غذایی و نوشیدنی استفاده می‌شود.
هنگامی که بادهای ساحلی بسیار قوی می‌وزیدند، تعداد میکروپلاستیک‌های مشاهده‌شده در شهر بیشتر می‌شد. نتایج نشان می‌دهد که تا حدی پلاستیک‌های هوابردی که در اطراف اوکلند شناور هستند، از باد و امواج خط ساحلی خارج می‌شوند و این می‌تواند به توضیح چگونگی ورود برخی میکروپلاستیک‌ها به جو و حمل آن به مکان‌های دورافتاده مانند اینجا در نیوزیلند کمک کند.
همچنین می‌تواند دلیل بالقوه دیگری باشد که چرا به نظر می‌رسد تعداد پلاستیک‌های موجود در هوا در آلمان و انگلیس کمتر است. در سال 1400، دانشمندان هشدار دادند که میکروپلاستیک‌های موجود در هوا درحال‌حاضر به حدی رسیده است که ممکن است بر آب‌وهوای زمین تأثیر بگذارند. در آینده، اگر میزان این ذرات به افزایش ادامه دهند، ریزپلاستیک‌ها می‌توانند با جذب و پراکنده‌کردن نور و گرما، اثر گلخانه‌ای را تشدید کنند.
هنوز هیچ‌کس نمی‌داند که آیا ریزپلاستیک‌های موجود در هوا تأثیراتی بر سلامت انسان دارند یا خیر اما هرچه قطعه یا ذره کوچک‌تر باشد، احتمال بیشتری وجود دارد که هنگام تنفس به سلول‌های ما وارد شود.

منبع: IFL Science
فراز سهیلی‌آزاد - گروه دانش و سلامت