شگفتی در شهر
پیدایش شهرها دومین انقلاب مهم در فرهنگ انسانی است که پدیده‌ای ارزشمند در نظام اجتماعی محسوب می‌شود و سبب تاثیرات بسیار در روابط انسان‌ها شده است.
از زمانی که قبایل چادرنشین اقدام به یکجانشینی و استقرار در یک مکان نمودند و پس از عبور از جامعه روستایی به تاسیس شهرها پرداختند، این پدیده مهم تمدن بشری رویدادهای بسیاری را پشت سر گذاشته است. با گذشت دهه‌ها، قرن‌ها و هزاره‌ها عواملی چون بلایای طبیعی، جنگ، تغییرات آب و هوایی، مهاجرت انسان‌ها و بسیاری عوامل دیگر سبب دگرگونی و سقوط بسیاری از شهرها شده است. تعداد نسبتا اندکی از شهرهای باستانی توانسته‌اند از تمامی این مخاطرات جان سالم به در برده و از آزمون زمان پیروز گذر کنند. شاید باورش سخت باشد اما برخی از این شهرهای باستانی نه تنها در دنیای امروز زنده و پویا هستند بلکه هنوز هم به سبب موقعیت استراتژیک‌شان از مراکز مهم سیاسی و جمعیتی جهان محسوب می‌شوند و حتی به عنوان پایتخت برگزیده شده‌اند. به عنوان مثال، شهر آتن با قدمتی در حدود 3400سال پایتخت یونان و لیسبون با قدمتی مشابه، پایتخت پرتغال است. در اینجا به چهار شهر باستانی جهان که همچنان پویا، زنده و مسکون به حیات خویش ادامه می‌دهند، پرداخته می‌شود:
شوش - ایران
یکی از کهن‌ترین شهرهای پویای جهان در ایران است. دشت خوزستان به سبب ورود سه رود کارون، کرخه و دز به آن، یکی از مناطق حاصلخیز به شمار می‌رود و از دوران باستان یکی از مراکز جمعیتی مهم در منطقه محسوب می‌شده است. شهر باستانی شوش در استان خوزستان قدمتی بیش از 8000 سال پیش از میلاد دارد و آثار ارزشمندی از دوره‌های مهم عیلامی، بابلی، هخامنشی، یونانی، اشکانی و ساسانی را در خود جای داده است. مهم‌ترین اثر اکتشافی از این شهر لوح قانون حمورابی است که سال 1901 کشف گردید و در حال حاضر در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود. مقبره دانیال نبی از پیامبران مورد احترام سه دین اسلام، مسیحیت و یهودیت در این شهر قرار دارد.
صور - لبنان
شهر باستانی صور با داشتن خانه‌هایی با سنگ‌هایی به رنگ بنفش، یکی از شگفتی‌های جهان باستان محسوب می‌شده است. این شهر که متعلق به تمدن فینیقیه بوده است، امروزه با جمعیتی بیش از 120هزار نفر چهارمین شهر بزرگ لبنان به شمار می‌رود. این شهر که در جنوب لبنان قرار دارد نامش به معنی صخره است. قدمت صور به بیش از 6000 سال می‌رسد. گفته می‌شود این شهر در جزیره‌ای محصور در سواحل لبنان قرار داشته است و تا پیش از حمله اسکندر قادر به مقاومت در برابر متجاوزان بوده است. اسکندر مقدونی برای تصرف صور اقدام به ساخت مسیری خاکی جهت گذر سربازانش می‌کند. با گذشت زمان و تغییرات جغرافیایی این جزیره به سرزمین اصلی متصل شده است.
بنارس - هند
شهر بنارس که در میان هندوها به واراناسی شناخته می‌شود، یکی از مراکز مهم مذهبی و فرهنگی در هند است که قدمتی 3000 ساله دارد. هر ساله بیش از یک میلیون زائر هندو از سراسر جهان جهت شرکت در مراسم مذهبی و شنا در رودخانه مقدس گنگ به این شهر سفر می‌کنند. شهر واراناسی به «شهر زندگی» مشهور است، چرا که در آن هر ذره‌ای از فضای شهری مورد استفاده قرار گرفته است، ساختمان‌های قدیمی با کاربری جدید دوباره مورد بهره‌برداری قرار گرفته و هیچ گوشه‌ای از این شهر را نمی‌توان بدون استفاده و متروک یافت. ساکنان شهر بنارس بر اساس اعتقادات خویش توانسته‌اند با گذشت قرن‌ها و پس از جنگ‌ها و خرابی‌های بسیار، شهری که برای‌شان مقدس محسوب می‌شود را پابرجا نگه دارند.
چلولا - مکزیک
چلولا به طور قطع قدیمی‌ترین شهر نیمکره غربی است. این شهر با قدمتی در حدود 2000 سال پیش از میلاد، یکی از مراکز جمعیتی مهم عصر باستان بوده است. چلولا در دوره آزتک‌ها جمعیتی معادل صد هزار نفر داشته است. در حفاری‌های باستان‌شناسان ساختمان‌های عظیم و باشکوهی از تمدن‌های باستانی در چلولا کشف شده است. مهم‌ترین این آثار هرم بزرگ چلولا است که بزرگ‌ترین هرم انسان‌ساخت جهان محسوب می‌شود. پایه این هرم 25هکتار است و حجم کل آن در حدود 4.3میلیون یارد مکعب تخمین زده می‌شود. چلولا یک بار در نیمه اول قرن شانزدهم با حمله اسپانیایی‌ها سقوط کرد اما توانست دوباره احیا شود. این شهر در حال حاضر بیش از 90هزار نفر جمعیت دارد.
شوش - ایران
یکی از کهن‌ترین شهرهای پویای جهان در ایران است. دشت خوزستان به سبب ورود سه رود کارون، کرخه و دز به آن، یکی از مناطق حاصلخیز به شمار می‌رود و از دوران باستان یکی از مراکز جمعیتی مهم در منطقه محسوب می‌شده است. شهر باستانی شوش در استان خوزستان قدمتی بیش از 8000 سال پیش از میلاد دارد و آثار ارزشمندی از دوره‌های مهم عیلامی، بابلی، هخامنشی، یونانی، اشکانی و ساسانی را در خود جای داده است. مهم‌ترین اثر اکتشافی از این شهر لوح قانون حمورابی است که سال 1901 کشف گردید و در حال حاضر در موزه لوور پاریس نگهداری می‌شود. مقبره دانیال نبی از پیامبران مورد احترام سه دین اسلام، مسیحیت و یهودیت در این شهر قرار دارد.
صور - لبنان
شهر باستانی صور با داشتن خانه‌هایی با سنگ‌هایی به رنگ بنفش، یکی از شگفتی‌های جهان باستان محسوب می‌شده است. این شهر که متعلق به تمدن فینیقیه بوده است، امروزه با جمعیتی بیش از 120هزار نفر چهارمین شهر بزرگ لبنان به شمار می‌رود. این شهر که در جنوب لبنان قرار دارد نامش به معنی صخره است. قدمت صور به بیش از 6000 سال می‌رسد. گفته می‌شود این شهر در جزیره‌ای محصور در سواحل لبنان قرار داشته است و تا پیش از حمله اسکندر قادر به مقاومت در برابر متجاوزان بوده است. اسکندر مقدونی برای تصرف صور اقدام به ساخت مسیری خاکی جهت گذر سربازانش می‌کند. با گذشت زمان و تغییرات جغرافیایی این جزیره به سرزمین اصلی متصل شده است.
بنارس - هند
شهر بنارس که در میان هندوها به واراناسی شناخته می‌شود، یکی از مراکز مهم مذهبی و فرهنگی در هند است که قدمتی 3000 ساله دارد. هر ساله بیش از یک میلیون زائر هندو از سراسر جهان جهت شرکت در مراسم مذهبی و شنا در رودخانه مقدس گنگ به این شهر سفر می‌کنند. شهر واراناسی به «شهر زندگی» مشهور است، چرا که در آن هر ذره‌ای از فضای شهری مورد استفاده قرار گرفته است، ساختمان‌های قدیمی با کاربری جدید دوباره مورد بهره‌برداری قرار گرفته و هیچ گوشه‌ای از این شهر را نمی‌توان بدون استفاده و متروک یافت. ساکنان شهر بنارس بر اساس اعتقادات خویش توانسته‌اند با گذشت قرن‌ها و پس از جنگ‌ها و خرابی‌های بسیار، شهری که برای‌شان مقدس محسوب می‌شود را پابرجا نگه دارند.
چلولا - مکزیک
چلولا به طور قطع قدیمی‌ترین شهر نیمکره غربی است. این شهر با قدمتی در حدود 2000 سال پیش از میلاد، یکی از مراکز جمعیتی مهم عصر باستان بوده است. چلولا در دوره آزتک‌ها جمعیتی معادل صد هزار نفر داشته است. در حفاری‌های باستان‌شناسان ساختمان‌های عظیم و باشکوهی از تمدن‌های باستانی در چلولا کشف شده است. مهم‌ترین این آثار هرم بزرگ چلولا است که بزرگ‌ترین هرم انسان‌ساخت جهان محسوب می‌شود. پایه این هرم 25هکتار است و حجم کل آن در حدود 4.3میلیون یارد مکعب تخمین زده می‌شود. چلولا یک بار در نیمه اول قرن شانزدهم با حمله اسپانیایی‌ها سقوط کرد اما توانست دوباره احیا شود. این شهر در حال حاضر بیش از 90هزار نفر جمعیت دارد.
ضمیمه نوجوانه
تیتر خبرها
