کلیههای طبیعت!
تالابها سرشار از زندگی هستند. آنها در هر گوشه از این سیاره زیبا وجود دارند و از شریانها و رگهای اصلی حیات محسوب میشوند. تالابها آب را فیلتر، تمیز و ذخیره میکنند. برای امنیت غذایی، ذخیره کربن و ذخیره آب بسیار مهم هستند. آنها خانه، پناهگاه و مکانهای پرورش گونههای ماهی، دوزیستان، خزندگان، پستانداران و گیاهان هستند.
روز جهانی تالابها هر سال در دوم فوریه (13 بهمن) جشن گرفته میشود. این بزرگداشت جهت افزایش آگاهی و افزایش درک مردم از اهمیت حیاتی تالابها گام برمیدارد. در راستای دستیابی به توسعه پایدار موضوع امسال روز جهانی تالابها «زمان احیای تالابها فرا رسیده است» انتخاب شده تا بتوان به یک همکاری همهجانبه در سطح بومی، ملی و بینالمللی دست یافت. تالابها را «کلیههای طبیعت» مینامند، زیرا برای سلامت کلی سیاره ما بسیار حیاتی هستند. تالابها از نظر طبیعی غنی و برای زندگی انسان ضروری هستند. آنها برای کشاورزی و شیلات بسیار مهم هستند و به عنوان منابع آب، تصفیهکننده و محافظت از سواحل ما عمل میکنند. تالابها بزرگترین ذخایر کربن طبیعی سیاره هستند. یکی از تهدیدهایی که حیات وحش با آن مواجه است از دستدادن زیستگاهها از جمله تالابها است که یکی از جدیترین نگرانیها است. احیای تالابها گونههای جانوری و گیاهی که در این محیطها زندگی میکنند را قادر میسازد تا زنده بمانند و رشد کنند و به حفظ تنوع زیستی کمک کند که برای سلامت سیاره و سلامت و رفاه خود ما بسیار مهم است.
تنوع زیستی تالابها
آیا میدانستید که تالابها محل زیست 40 درصد از گونههای گیاهی و جانوری هستند که در آن زندگی یا تولید مثل میکنند. تالابها برای تعداد قابل توجه و متنوعی از گونههای مهاجر اهمیت حیاتی دارند. میلیونها پرنده آبزی مهاجر مانند حواصیل، قاشقی و فلامینگو برای تغذیه، پرورش و استراحت در طول مهاجرت سالانه خود به تالابها متکی هستند. تالابها زیستگاههای ضروری بسیاری از گونههای پستانداران مانند جگوار، خفاشها و فیلها را فراهم میکنند و منبع مهم آب برای سایر پستانداران مهاجر مانند الاغ وحشی مغولی، غزال گواتر و بزکوهی سایگا هستند. بسیاری از گونههای مهاجر ماهی، لاکپشتها و همچنین برخی گونههای دلفین مانند فرانسیسکانا یا دلفین گوژپشت اقیانوس اطلس نیز در تمام یا بخشی از زندگی خود به تالابهای ساحلی وابسته هستند. احیای تالابها در سالها و دهههای آینده به عنوان اولویت اصلی برای حفاظت از پرندگان آبی در سراسر جهان به حساب خواهد آمد.
آمارهای تکاندهنده
تالابها یکی از مولدترین اکوسیستمهای روی زمین هستند که نزدیک به 20 هزار گونه جانوری و گیاهی را در خود جای میدهند. اما تالابها فقط برای گونههای مختلف گیاهی و جانوری مهم نیستند بلکه منبع اصلی امرار معاش بیش از یک میلیارد انسان در سراسر جهان محسوب میشوند. ما با سرعت بیسابقهای در حال از دستدادن تالابها هستیم. متاسفانه تا به امروز، نزدیک به 90 درصد از تالابهای جهان تخریب شده یا کاملا از بین رفتهاند. فقط 35 درصد از تالابها در طول 50 سال گذشته ناپدید شدهاند. جهان سهبرابر سریعتر از جنگلها دارد تالابهایش را از دست میدهد؛ این حقیقتی باورنکردنی و غمانگیز است. ضرورت افزایش آگاهی جهانی در مورد تالابها برای احیا و معکوسکردن از دستدادن سریع آنها و تشویق اقدامات برای بازسازی و حفظ این اکوسیستمهای حیاتی به شدت مورد نیاز است.
راهکارهای حفظ و احیای تالابها
نیاز است برای حفظ و احیای تالابها سرمایهگذاری جهانی انجام گیرد. این امر مستلزم تلاش هماهنگ دولتها، جامعه مدنی و بخش خصوصی است. سرمایهگذاری در علم و فناوری برای نوآوری، زیرساخت برای مدیریت موثر و مکانیسمهای مالی برای حمایت از احیای تالابها از مهمترین راهکارهای مورد نیاز محسوب میشوند. حفاظت و مدیریت تالابها باید به گونهای انجام شود که نیازهای جوامع محلی و حقوق مردم بومی حفظ شود. برای دستیابی به اهداف جهانی احیای تالابها، به تغییرات قابل توجهی در حاکمیت، سیاستها و سرمایهگذاریها نیاز است. بخش خصوصی باید به طور گستردهای به این حوزه ورود کند و سازمانهای غیردولتی باید آن را پذیرفته و فعالانه عمل کنند. همه اینها در صورت تشدید همکاری در سطح محلی و جهانی قابل دستیابی است.
نقش ما مردم
درست است که تصمیمات و راهکارهای بزرگ برعهده سیاستگذاران و مجریان قانونی است. اما ما هم به عنوان شهروندان سیاره زمین با هم میتوانیم تغییر ایجاد کنیم. پس جسور باشید و از قدرت خود برای ایجاد تغییر و حمایت از احیای تالابها در سطح محلی، ملی و جهانی استفاده کنید. به عنوان مثال از رسانههای اجتماعی خود برای برجستهکردن اهمیت تالابها استفاده کنید. آگاهانه رفتار کنید و انتخابهایی داشته باشید که از بینرفتن و تخریب تالابها را به حداقل برسانند. از تهدیدات اصلی این اکوسیستم ارزشمند مانند زهکشی، آلودگی ناشی از زبالهها و مواد شیمیایی و گونههای مهاجم آگاه شوید. تصمیمات سازگار با آب و اکوسیستم آن بگیرید. از آب به اندازه استفاده کنید. یک رژیم غذایی با اثرات زیستمحیطی کمتر اتخاذ کنید. از استفاده از محصولات سمی که میتوانند به تالابها سرازیر شوند خودداری کنید و زبالهها را به تالابها نریزید.
تنوع زیستی تالابها
آیا میدانستید که تالابها محل زیست 40 درصد از گونههای گیاهی و جانوری هستند که در آن زندگی یا تولید مثل میکنند. تالابها برای تعداد قابل توجه و متنوعی از گونههای مهاجر اهمیت حیاتی دارند. میلیونها پرنده آبزی مهاجر مانند حواصیل، قاشقی و فلامینگو برای تغذیه، پرورش و استراحت در طول مهاجرت سالانه خود به تالابها متکی هستند. تالابها زیستگاههای ضروری بسیاری از گونههای پستانداران مانند جگوار، خفاشها و فیلها را فراهم میکنند و منبع مهم آب برای سایر پستانداران مهاجر مانند الاغ وحشی مغولی، غزال گواتر و بزکوهی سایگا هستند. بسیاری از گونههای مهاجر ماهی، لاکپشتها و همچنین برخی گونههای دلفین مانند فرانسیسکانا یا دلفین گوژپشت اقیانوس اطلس نیز در تمام یا بخشی از زندگی خود به تالابهای ساحلی وابسته هستند. احیای تالابها در سالها و دهههای آینده به عنوان اولویت اصلی برای حفاظت از پرندگان آبی در سراسر جهان به حساب خواهد آمد.
آمارهای تکاندهنده
تالابها یکی از مولدترین اکوسیستمهای روی زمین هستند که نزدیک به 20 هزار گونه جانوری و گیاهی را در خود جای میدهند. اما تالابها فقط برای گونههای مختلف گیاهی و جانوری مهم نیستند بلکه منبع اصلی امرار معاش بیش از یک میلیارد انسان در سراسر جهان محسوب میشوند. ما با سرعت بیسابقهای در حال از دستدادن تالابها هستیم. متاسفانه تا به امروز، نزدیک به 90 درصد از تالابهای جهان تخریب شده یا کاملا از بین رفتهاند. فقط 35 درصد از تالابها در طول 50 سال گذشته ناپدید شدهاند. جهان سهبرابر سریعتر از جنگلها دارد تالابهایش را از دست میدهد؛ این حقیقتی باورنکردنی و غمانگیز است. ضرورت افزایش آگاهی جهانی در مورد تالابها برای احیا و معکوسکردن از دستدادن سریع آنها و تشویق اقدامات برای بازسازی و حفظ این اکوسیستمهای حیاتی به شدت مورد نیاز است.
راهکارهای حفظ و احیای تالابها
نیاز است برای حفظ و احیای تالابها سرمایهگذاری جهانی انجام گیرد. این امر مستلزم تلاش هماهنگ دولتها، جامعه مدنی و بخش خصوصی است. سرمایهگذاری در علم و فناوری برای نوآوری، زیرساخت برای مدیریت موثر و مکانیسمهای مالی برای حمایت از احیای تالابها از مهمترین راهکارهای مورد نیاز محسوب میشوند. حفاظت و مدیریت تالابها باید به گونهای انجام شود که نیازهای جوامع محلی و حقوق مردم بومی حفظ شود. برای دستیابی به اهداف جهانی احیای تالابها، به تغییرات قابل توجهی در حاکمیت، سیاستها و سرمایهگذاریها نیاز است. بخش خصوصی باید به طور گستردهای به این حوزه ورود کند و سازمانهای غیردولتی باید آن را پذیرفته و فعالانه عمل کنند. همه اینها در صورت تشدید همکاری در سطح محلی و جهانی قابل دستیابی است.
نقش ما مردم
درست است که تصمیمات و راهکارهای بزرگ برعهده سیاستگذاران و مجریان قانونی است. اما ما هم به عنوان شهروندان سیاره زمین با هم میتوانیم تغییر ایجاد کنیم. پس جسور باشید و از قدرت خود برای ایجاد تغییر و حمایت از احیای تالابها در سطح محلی، ملی و جهانی استفاده کنید. به عنوان مثال از رسانههای اجتماعی خود برای برجستهکردن اهمیت تالابها استفاده کنید. آگاهانه رفتار کنید و انتخابهایی داشته باشید که از بینرفتن و تخریب تالابها را به حداقل برسانند. از تهدیدات اصلی این اکوسیستم ارزشمند مانند زهکشی، آلودگی ناشی از زبالهها و مواد شیمیایی و گونههای مهاجم آگاه شوید. تصمیمات سازگار با آب و اکوسیستم آن بگیرید. از آب به اندازه استفاده کنید. یک رژیم غذایی با اثرات زیستمحیطی کمتر اتخاذ کنید. از استفاده از محصولات سمی که میتوانند به تالابها سرازیر شوند خودداری کنید و زبالهها را به تالابها نریزید.