صدای اذان مغرب از بلندگوی مسجد کنار روزنامه پخش می‌شود، با صدای گوش‌نواز و دلنشین مرحوم موذن‌زاده. می‌رسد به آنجایی که موذن‌زاده صدایش را بالا می‌برد و می‌گوید:«حی‌علی‌خیرالعمل...» چند قرن است که موذن‌ها با خوش‌ترین نواها و صداها این جمله را روزی چند بار می‌گویند، می‌شنویم مثل یک ملودی زیبا اما چند نفرمان شتافته‌ایم برای کار خوب که اگر این جمله را عملی می‌کردیم، الان باید در بهشتی زندگی می‌کردیم که وعده‌اش را به همه آدم‌های خوب داده‌اند. همکارانم می‌گویند«حی‌علی‌خیرالعمل» یعنی بشتابید به سوی نماز که خوب‌ترین کارهاست... می‌گویم خب این‌که بهتر است، مگر نه این‌که کارهای خوب در ذیل بهترین کارها قرار می‌گیرد، مگر نه این است آدمی که با باور و ایمان به نماز می‌ایستد، بقیه کارهایش هم نیک و خوب می‌شود. قرن‌هاست ما را به شتاب در کار خوب و خوب‌تر توصیه می‌کنند و در گوشمان می‌خوانند حی علی خیرالعمل... اگر هر کداممان روزی فقط یکبار روی کار خوب تمرکز می‌کردیم، الان در بهشت زندگی می‌کردیم.با علی‌اکبر اشعری هم‌صحبت شدم، او که سالیان زیادی است در حوزه فرهنگ و هنر متمرکز بوده و چندین سال ریاست کتابخانه ملی را به عهده داشته.مطالعات زیادی در حوزده دین و رفتار و اخلاق دینی دارد تا برایمان از کار خوب و رفتن به سوی کار خوب بگوید.
توجه به جمع‌گرایی در اسلام
اشعری درباره کار خوب و حسی که پس از انجام آن به دست می‌آید، می‌گوید: برداشتم پس از سال‌ها مطالعه در حوزه‌های قرآن و حدیث و شرکت در جلسات معرفتی از کار خوب این است: کاری که بیشترین منفعت را برای مردم داشته‌باشد. این روش هم خود فرد را خرسند می‌کند، هم جمعی را شاد. این کار خوب معمولا گره از کار مردم باز می‌کند و باعث گشایش می‌شود. دین اسلام به‌شدت به کار جمعی تاکید دارد و این‌که همیشه منافع جمعی به فردی ترجیح دارد. به اشعری می‌گویم چه شد الان فردگرایی و منفعت‌های شخصی بیشتر دیده می‌شود و به نظر می‌رسد بر جامعه حاکم شده‌است؟ می‌گوید: در آموزه‌های قرآنی و احادیث پیامبر و نهج‌البلاغه همیشه تاکید بر جمع است؛ این جمع از خانواده شروع می‌شود و در جامعه ادامه پیدا می‌کند. تاکید بر جمع‌گرایی است؛ اما زمانی که توازن در جامعه به هم می‌خورد، چالش‌هایی به وجود می‌آید که یکی از آنها همین فردگرایی و اصالت یافتن منفعت‌های فردی است. وقتی فساد در جامعه باعث ناامنی روانی افراد می‌شود، فردگرایی بیشتر می‌شود. الان توازن جامعه ما به هم ریخته‌است، مردم متمرکز شده‌اند روی عده قلیلی که فساد کرده‌اند و به گفته مردم برده و خورده‌اند. اما واقعیت این است که تعداد این آدم‌ها از آدم‌های خوب و درستکار خیلی کمتر است. الان شرایط اقتصادی خوب نیست اما آدم‌های خیر زیادی در جامعه مشغول کارهای بزرگ هستند. آنها تمام سرمایه یا بیشتر دارایی خود را صرف مثلا مدرسه‌سازی می‌کنند و آنقدر همت دارند که گروه همفکران خود را هم تشکیل داده و مثلا مجمع خیرین مدرسه ساز را تشکیل می‌دهند. جالب اینجاست مردم چند آدم فاسد را می‌بینند و او را زیر‌ذره‌بین می‌گذارند؛ اما آدم‌هایی را که کارهای خوب و پسندیده انجام می‌دهند، نادیده می‌گیرند.
مهارت خوب دیدن
اشعری می‌گوید: خوب دیدن و خوب‌ها را پیدا کردن جزو تاکیدات دین اسلام است. این که خوشبین باشیم، هم به توانایی‌های خودمان، هم به مسؤولان و از همه مهم‌تر به خدا.توکل به خدا همه دردها را التیام می‌بخشد و همه درهای بسته را باز می‌کند.اما واقعیت این است که در نظام آموزشی ما این نکات به صورت کاربردی و عملی به بچه‌ها آموزش داده نمی‌شود تا به نظام باور آنها تبدیل شود.در دین ما تاکید شده که آدم اگر رابطه‌اش را با خدا خوب کند، همه زندگی‌اش خوب می‌شود. این تاکید برای مسؤولان حکومت اسلامی جدی‌تر است. پیامبر و ائمه تاکید دارند که مسؤولان خداترس باشند و نماز‌شب بخوانند و به کار و کردار خود توجه کنند.مسؤولی که رابطه‌اش با خدا خوب باشد با مردم هم رابطه خوبی خواهد داشت. امام راحل تاکید داشتند مسؤولان خدمتگزار مردم هستند. این بهترین دستورالعمل برای مسؤولان است که نقشه راه خود برای ایجاد زندگی و جامعه بهتر را فراهم کنند. اما متاسفانه برخی مسؤولان از این راهبرد فاصله گرفته و باعث بدبینی در مردم شده‌اند. باز هم تاکید می‌کنم تعداد این گونه افراد زیاد نیست اما مردم آنها را می‌بینند و برایشان سوالات زیادی پیش می‌آید. قوه قضاییه مدتی است که روی این افراد فاسد متمرکز شده، با آنها برخورد کرده و آنان را به مردم نشان می‌دهد اما جای تعجب دارد که با این همه سختگیری باز هم تعدادی هستند که احساس می‌کنند می‌توانند به بیت‌المال دست‌درازی کرده و مردم را بدبین نگه دارند.
معرفی آدم‌های خودساخته
اشعری معتقد است رسانه‌ها در ایجاد حال خوب و انگیزه کار خوب در جامعه نقش موثری دارند. این فعال فرهنگی می‌گوید: اخبار رسانه‌ها پر شده از اخبار بد. انگار همه فعالان رسانه‌ها دست به یکی کرده‌اند که شبانه‌روز بگردند و اخبار بد دنیا را پیدا کرده و به خوراک رسانه‌ای مردم تبدیل کنند. دور و بر ما کلی اتفاق خوب در جریان است. باید بگردیم و آنها را به مردم نشان بدهیم. در همین شرایط دشوار اجتماعی و اقتصادی آدم‌های خودساخته‌ای هم هستند که راه موفقیت را طی می‌کنند بدون این‌که نق بزنند و از همه گلایه کنند. اینها را باید به مردم نشان داد. این کار را نمی‌توان غلط‌انداز دانست و گفت که می‌خواهند مردم را از مسیر مطالبه‌گری دور کنند! نه؛ خوبی و بدی در همه جوامع وجود دارد. ما باید همگرایی و تفکر جمعی را یاد بگیریم و عملی کرده تا بتوانیم جامعه را درست کنیم. اگر تفکر کار جمعی و کار خوب بر جامعه حاکم شود، آن تعداد محدود فرصت‌طلب هم دیگر نمی‌توانند به فساد خود ادامه دهند.

زیاده‌خواهی مرزی ندارد
راستش را بخواهید حالمان خوب نیست و همه چیز را تیره و تار می‌بینیم، چون زیاده‌خواه شده‌ایم. هر چه بیشتر به دست می‌آوریم بیشتر می‌خواهیم.به نظرم این زیاده‌خواهی و توقع زیاد از دولت از دوره سازندگی در کشور شکل گرفت و به مرور قوی و قوی‌تر شد تا به امروز رسیدیم. زیرساخت‌های باور و رشد شخصی مهیا نشد و افراد جامعه آموزش‌های لازم را فرا نگرفتند. قبل از انقلاب شرایط جامعه و رفاه فردی و اجتماعی خیلی پایین بود، انقلاب که پیروز شد حتی با بروز جنگ همه مسؤولان تلاش می‌کردند که مردم از نظر معیشتی آسیب نبینند، بعد از جنگ اما ساختار دولت به سمت ایجاد توقع از دولت رفت و همه چیز به دولت سپرده شد و دولت چون کارآمد نبود، برج و ریخت و پاش‌اش بیشتر از خرج و درآمدش شد. می‌گویند کار دولتی گران است چون خوب مدیریت نشده، کارایی خود را از دست داده. آنهایی که به کار دولت وصل شده‌اند انگار به آب کر وصلند که تمامی ندارد. تصور این است که پول دولت که تمامی ندارد پس ولخرجی ایرادی ندارد. ایراد در نوع نگاه است. در دین اسلام تاکید شده که برای فراگیری علم و دانش به آدم بالاتر از خودت نگاه کن و در امور رفاهی زندگی به آدم‌های پایین‌تر از خودت تا بدانی چه مواهب و نعمت‌هایی داری. برای رسیدن به آرامش باید قانع باشیم که اگر نباشیم هر چه به دست بیاوریم باز هم کم است. فرقی نمی‌کند جزو عموم مردم باشیم یا مسؤول.