گام دوم برای حشدالشعبی

نخست‌وزیر عراق حكم ادغام حشدالشعبی را در نیروهای ارتش صادر كرد

گام دوم برای حشدالشعبی

نیروهای حشدالشعبی یا همان بسیج مردمی عراق همواره خار چشم دشمنان عراق و محور مقاومت این كشور بوده است. این گروه كه از روی بسیج مقاومت ایران الگوبرداری و تشكیل شد، توانست در دوران مبارزه با تروریست‌های تكفیری حماسه‌ها بیافریند. با اتمام مبارزه با داعش در عراق، دولت آمریكا در كنار حامیان منطقه‌ای خود بارها بر دولت عراق فشار آوردند تا این نیروها را از اساس منحل كند. با این حال دولت عراق كه خود از حامیان محور مقاومت است از این امر امتناع ورزیده و در یك اقدام دیپلماتیك جدید مقرر كرد نیروهای حشدالشعبی در ارتش ادغام شوند؛ تدبیری كه به اعتقاد برخی برای پیشگیری از انحلال كلی این تشكل بوده است.

به گزارش بی.بی.سی، عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر و فرمانده كل نیروهای مسلح عراق فرمان ادغام گروه شبه‌نظامی حشدالشعبی در ارتش این كشور را صادر كرد. طبق این فرمان از این پس تمامی فعالیت‌های حشدالشعبی زیر نظارت و فرماندهی ارتش عراق قرار گرفته و نام یگان‌ها و درجات نظامی آن با نام‌های رسمی ارتشی جایگزین خواهد شد. بر پایه این دستور، آن دسته از یگان‌های نظامی حشدالشعبی كه به ارتش نمی‌پیوندند اجازه فعالیت نظامی نخواهند داشت و تنها می‌توانند در قالب گروه سیاسی در ساختار حكومتی و پارلمانی شركت داشته باشند.
نیروهای حشدالشعبی در بحبوحه یكه‌تازی‌های داعش در عراق با فتوای مستقیم مرجعیت این كشور تاسیس شد و توانست به عنوان یك بازوی نظامی و مردمی در كنار نیروهای ارتش و پلیس عراق نقش‌آفرینی كند. این گروه از همان ابتدا مورد خشم و غضب آمریكا و متحدان منطقه‌ای واشنگتن بوده است. به نحوی كه برای نمونه، ثامر السهبان، سفیر عربستان سعودی در عراق به محض ورود به این كشور خواستار انحلال این تشكیلات شد و همین مساله خشم عراقی را برانگیخت. دخالت‌های بعدی السبهان كار را به آنجا رساند كه در نهایت دولت حیدر العبادی عذر او را خواست و مقرر شد عربستان فرد دیگری را به عنوان سفیر به بغداد اعزام كند.
فرمان عادل عبدالمهدی به‌خصوص در شرایط كنونی بازتاب‌ گسترده‌ای در رسانه‌های جهانی داشت. به طوری كه شبكه‌های معاند با جمهوری اسلامی ایران این فرمان را تمكین دولت عراق در برابر فشارهای دولت آمریكا توصیف كردند. از همین رو آنها در رسانه‌های خود تیتر زدند «پایان حشدالشعبی در عراق». در همین زمینه شبكه یورونیوز در این باره نوشت: «با این فرمان احتمال هدف قرار گرفتن این نیروهای شبه‌نظامی به وسیله آمریكا كاهش می‌یابد و از سوی دیگر امكان استفاده سیاسی از آنها در جهت منافع ایران نیز كاهش خواهد یافت». شبكه العربیه نیز در گزارشی ابراز خرسندی كرده و از « پایان حشدالشعبی درعراق » نوشت.
 استقبال گروه‌های سیاسی عراق
با این حال فرمان نخست‌وزیر عراق مورد استقبال گروه‌های مختلف سیاسی این كشور قرار گرفت. قیس الخزعلی، دبیركل عصائب اهل الحق عراق از فرمان عبدالمهدی استقبال كرد و گفت: فرمان ده ماده‌ای عبدالمهدی درباره حشدالشعبی گام درستی است. وی در ادامه گفت: عبدالمهدی با این اقدام خود، تلاش‌ها برای انحلال حشدالشعبی را ناكام گذاشت. از سوی دیگر مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق با انتشار پیامی در توییتر ضمن استقبال از فرمان عبدالمهدی دستور تعطیلی نیروهای
«سرایا السلام» را داد. وی با بیان این كه تصمیمات اتخاذ شده از سوی نخست‌وزیر در ارتباط با حشدالشعبی حائز‌اهمیت و گام اول در مسیر تأسیس دولت قدرتمندی است، تصریح كرد، نیروهای شبه‌نظامی باید دستورهای نظامی دولت را رعایت كنند. همچنین عمار حكیم، رهبر جریان حكمت ملی عراق و رهبر مخالفان این كشور نیز از تصمیم نخست‌وزیر عراق استقبال كرد و گفت: منتظر اجرای جدی و آشكار این فرمان است. در همین حال برخی از شخصیت‌های سیاسی عراق با ایراد گرفتن به فرمان عبدالمهدی می‌گویند از آنجا كه تشكیل حشدالشعبی در پارلمان عراق به تصویب رسیده، باید ادغام این گروه نیز در پارلمان مورد بررسی قرار گیرد.
 گامی در مسیر تكامل
در همین رابطه حسن دانایی‌فر، سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در بغداد گفت: دستور نخست وزیر عراق درباره سازماندهی حشدالشعبی در مسیر تكاملی این نیرو قرار دارد. به گزارش تسنیم، دانایی‌فر در پاسخ به این سؤال كه دستور عادل عبدالمهدی درخصوص حشدالشعبی چه پیامدهای مثبتی به‌دنبال دارد و با چه چالش‌هایی روبه‌روست،  گفت: عبدالمهدی به‌عنوان نخست‌وزیر در تصمیمی كه اتخاذ كرده به نقطه مثبتی در جمع‌بندی‌هایش رسیده و براساس آن دستور خود را صادر كرده است. به نظر می‌رسد این اقدام نخست‌وزیر عراق، هماهنگی‌ها را بیشتر خواهد كرد و اگر ناهماهنگی وجود داشته باشد، آن را برطرف خواهد ساخت و یك نظارت بیشتری را فراهم می‌كند.
دانایی‌فر در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر این كه آیا دستور عبدالمهدی به این معناست كه برخی گروه‌های سیاسی عراق كه شاخه نظامی دارند، باید این شاخه از آنها منفك شود تا بتوانند به فعالیت سیاسی خود ادامه دهند، اظهار كرد: شما می‌دانید كه برخی احزاب می‌توانند تجلی اراده مردم باشند.
طبیعی است كه حشدالشعبی به منزله شاخه نظامی احزاب نیست. حال ممكن است حزبی یك مجموعه مسلحی داشته باشد. خب، آیا قانون اجازه چنین كاری را به آن می‌دهد یا خیر؟ تا آنجا كه بنده اطلاع دارم، ظاهرا این موضوع خیلی روشن نیست. به هرحال آنچه كه
مسلم است حشدالشعبی تابع احزاب عراق
نیست.