موج دوم همدلی

در مرحله دوم پویش«ایران همدل»‌ نیازهای دانش‌آموزان محروم نیز مورد توجه قرار می‌گیرد

موج دوم همدلی

میثم اسماعیلی جامعه

 پویش ملی «ایران همدل»  فراتر از پویایی یک جامعه بود و بزرگ‌ترین پویش ملی کشور شد و مرحله اول آن با همراهی بسیاری از مسؤولان، چهره‌های سرشناس، شرکت‌ها و البته مردم شکل گرفت. حالا قرار است مرحله‌ دوم این پویش، فعالیت خود را در روز‌های آینده آغاز کند؛ اتفاقی که با توجه به موفقیت مرحله اول آن، دلخوشی بزرگی برای نیازمندان این سرزمین است. ایران همدل از نیمه شعبان امسال آغاز شد. رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت ا... خامنه‌ای در سخنرانی تلویزیونی به مناسبت نیمه شعبان امسال و با اشاره به مشکلاتی که به خاطر کرونا برای برخی مردم پیش آمده، فرمودند: «ماه رمضان، ماه انفاق است. ماه ایثار است. ماه کمک به مستمندان است. چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا که این اگر اتفاق بیفتد، خاطره‌ خوشی را از امسال، در ذهن‌ها خواهد گذاشت.» 
همین پیام موجب شد پویشی به نام ایران همدل در سراسر ایران با هدف فراگیر شدن مفهوم مواسات در جامعه اسلامی آغاز به کار کند. در بیانات رهبری، مواسات یعنی «همراهی و کمک کردن به برادر مومن در همه امور. انسان وظیفه بداند؛ کمک فکری، کمک مالی، کمک جسمانی، کمک آبرویی» و «یعنی هیچ خانواده‌ای از خانواده‌های مسلمان و هم‌میهن و محروم را با دردها و محرومیت‌ها و مشکلات خود تنها نگذاشتن. به سراغ آنها رفتن و دست کمک‌رسانی به سوی آنها دراز کردن.» به دنبال تاکیدات حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای بر کمک مومنانه به مستضعفان، حساب توییتری پایگاه اطلاع‌رسانی رهبرمعظم انقلاب هم با انتشار پیامی از این پویش رونمایی کرد. کمی نگذشت که شخصیت‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و دانشگاهی هم برای پیوستن به آن اعلام آمادگی کردند. کم‌کم چهره‌های معروف همچون علیرضا بیرانوند دروازه‌بان تیم ملی فوتبال، رامبد جوان مجری، اشکان خطیبی بازیگر و احسان علیخانی، با انتشار پست‌هایی در اینستاگرام‌شان به این پویش پیوستند.
 شگفتانه‌ای به نام مردم 
23 فروردین، اولین روز این رزمایش شد. روزی که بسیاری از نهادها وارد کار شدند و این پویش ملی را آغاز کردند. حضور گسترده مردم اما یکی از شگفتی‌های این پویش ملی بود، آن‌قدر که حتی موجب تعجب بسیاری از همین نهادها شد.
 محمد زهرایی، رئیس بسیج سازندگی کشور و دبیر و سخنگوی رزمایش کمک‌های مومنانه است. با او درباره مرحله اول این پویش و تفاوت‌هایش با مرحله دوم آن صحبت کردیم که روایت او از مرحله اول ایران همدل شنیدنی است. او می‌گوید: مرحله اول نیمه‌شعبان به فرمان رهبر معظم انقلاب آغاز شد. همان روز سازمان بسیج تشکیل جلسه داد و با کار کارشناسی فشرده طرح «نهضت کمک مومنانه» تعریف شد. فردای آن روز همراه فرماندهان سپاه استانی نشستی برگزار و با توجیه معاونت‌های متولی، کار آغاز شد. یکی از ابعاد ایران همدل این بود که نهادها و دستگاه‌ها از موازی‌کاری عبور و هم‌افزایی بیشتری پیدا کنند. به همین دلیل با محوریت فرماندهی کل سپاه سرلشکر سلامی، آستان قدس رضوی، بنیاد مستضعفان، کمیته امداد امام (ره) و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) جلسه‌های متعددی برگزار شد تا برای اجرای چنین طرحی، هماهنگی‌های لازم صورت بگیرد. 
 پویشی که نهضت شد 
پس از این جلسه بود که مرحله اول ایران همدل کلید خورد. ایران همدل در ماه مبارک رمضان آغاز شد و 50 روز طول کشید؛ مدت‌ زمانی که در آن بسته‌های معیشتی به طور همزمان در سراسر کشور توزیع شد. در این مدت، هفت میلیون و 150 هزار بسته توزیع شد که تقریبا یک سوم آن سهم کمک‌های نهادی بود و دو سوم باقیمانده، سهم کمک‌های مردمی‌.
 میزان بالای مشارکت‌های مردمی در پیوستن به این پویش ملی برای خود برگزارکنندگان هم غیرقابل باور بود. محمد زهرایی به جام‌جم می‌گوید: «پیش‌بینی ما بر اساس وضعیت نابسامان معیشتی مردم به واسطه گرفتاری‌های مرتبط با بیماری کرونا بسیار کمتر از لطفی بود که مردم به این پویش داشتند. تازه این کمک‌ها بخشی از مواردی است که ما توانستیم محاسبه کنیم. اغراق نیست اگر بگوییم به اندازه همین کمک‌ها ما کمک‌های مردمی داشتیم که نتوانستیم محاسبه کنیم؛ چرا که خیلی از پایگاه‌ها گزارشی برای ما ارسال نکردند. اما همین کمک‌های محاسبه شده نشان می‌دهد مردم دو برابر نهادها پای کار آمدند. همین شد که رهبرمعظم انقلاب فرمودند: «این اراده خدا بود. این رزمایش نبود و نهضت بود». 
 3 فرصت طلایی برای ایران همدل
پای کار آمدن مردم بود که باعث شکل‌گیری مرحله دوم این پویش شد یا از همان ابتدا قرار بود پویش ایران همدل مرحله دومی هم داشته باشد؟ رئیس بسیج سازندگی کشور می‌گوید: « پیش از آغاز این نهضت، برنامه‌هایی برای ادامه این پویش در نظر گرفته بودیم. استقبال مردم در پیوستن به این پویش و کمک به هموطنان نیازمند، باعث تسریع در راه افتادن مرحله‌دوم این پویش شد. میزان این کمک‌ها باعث شد مرحله دوم را زودتر از پیش‌بینی‌های قبلی آغاز کنیم.» 
آن‌طور که او می‌گوید چند عامل در آغاز مرحله دوم ایران همدل وجود دارد. یکی از آنها اوج‌گیری دوباره بیماری کرونا در کشور است؛ چراکه پیش‌فرض همه‌ این بود که با فروکش کردن این بیماری، رونق دوباره‌ای به کسب و کار مردم داده می‌شود، اما اوج‌گیری دوباره این بیماری در کشور مسؤولان را مجاب کرد در بازه زمانی کوتاه‌تری مرحله دوم این پویش راه بیفتد. دلیل دیگر راه افتادن مرحله دوم این پویش وجود ظرفیت‌های زمانی در تقویم بود. ظرفیت‌هایی مشابه ماه مبارک رمضان که تجربه خوبی برای مشارکت بالای مردمی در آن مشاهده شد. ظرفیت‌هایی که شاید تا پایان سال دیگر به‌راحتی آن را نتوانیم در یک بازه کوتاه داشته باشیم. به همین دلیل مرحله دوم در سه بازه زمانی تعریف شد. اولین بازه زمانی قربان تا غدیر است، دومی دهه اول محرم و سوم هم دهه آخر صفر. محمد زهرایی می‌گوید: « از آنجا که امسال حج تعطیل بود و مراسم اربعین هم هنوز برگزاری‌اش قطعی نشده است و از طرفی تجمعات مذهبی در این ایام بسیار محدودتر خواهد بود، ولی شور و نشاط مردم برای کمک‌ها گرم خواهد بود. به طوری که تعریف ما از اربعین کمک به نیازمندان باشد. یکی دیگر از تفاوت‌های مرحله دوم این پویش، طولانی‌تر بودن زمان آن است، به طوری که با توجه به بازه‌های زمانی اعلام شده این مرحله تا سه ماه به طول می‌کشد. در حین برنامه‌ریزی برای آغاز مرحله دوم، پیام  رهبر معظم انقلاب هم صادر شد که هم به ما برای ادامه این راه روحیه بیشتری بخشید و هم ما را در این راه استوارتر کرد.» 

رکوردی که باید ثبت شود
7 میلیون و 150 هزار بسته معیشتی و سه میلیون نفری که این بسته‌ها شامل آنها شده است می‌تواند به‌عنوان رکوردی از میزان کمک‌های مردمی ثبت شود. با در نظر گرفتن این که مردم در اوج تنگناهای معیشتی قرار دارند می‌توان از آن به عنوان حماسه یاد کرد؛ هر چند باید به مشکلات و ضعف‌های احتمالی این راه هم اشاره کرد. از رئیس بسیج سازندگی کشور درباره موانع پیش رو می‌پرسیم. او می‌گوید: «یکی از مشکلات مربوط به بسته‌های معیشتی می‌شد که تاریخ مصرف محدودی داشت و زمان رسیدن به دست نیازمندان باید کوتاه‌تر می‌شد که با برنامه‌هایی این مشکل در مرحله دوم حل شد. ضمن این‌که در مرحله دوم به واسطه نزدیکی به سال تحصیلی جدید و تنوع خدماتی که نهادها می‌دادند، گستره این بسته‌ها را متنوع‌تر دیدیم. به عنوان مثال لوازم‌تحریر،‌ کیف و کفش برای دانش‌آموزان هم به این بسته‌ها اضافه شد. اقتضای برخی مناطق هم ایجاب می‌کرد کرامت انسانی نیازمندان حفظ شود و از ارسال بسته‌های معیشتی به در منزل آنها خودداری کردیم و به جایش کارت هدیه دادیم. »