پیروز حناچی، شهردار تهران دیروز مقابل خبرنگاران نشست، اما مجازی. با این حال، اصحاب رسانه موضوع‌های مختلفی را با او درمیان گذاشتند، ماجراهایی که شهردار درباره آنها اظهارنظر کرد، کم نبودند، مسائلی ‌مانند ممانعت از حضورش در هیات دولت‌، مدیریت پسماند، افزایش عوارض شهری، رنگ‌آمیزی تهران،‌ سرانجام پرونده‌های فساد، طرح ترافیک، بازسازی ناوگان حمل‌و نقل‌ و‌ بدهی‌های دولت به شهرداری. ما برای بررسی بیشتر این مسائل اظهارنظرهای شهردار را با کارشناسان حوزه شهری نیز در میان گذاشته‌ایم.
 پرونده‌های فساد در حال پیگیری است
پیروز حناچی درباره پیگیری حقوقی مطالبات شهرداری و تخلفات دوره‌های قبلی شهرداری گفت: پرونده‌های فساد و احقاق حقوق شهرداری، بدون سر و صدا در دست پیگیری است، اصراری به جار‌زدن این موضوع نداریم. حق و حقوق شهرداری و پرونده‌های آن از سوی بخش حقوقی شهرداری در حال پیگیری است و بسیاری از موارد احقاق حق شده است.
حضور شهردار در هیات دولت به نفع همه
حواشی ممانعت از حضور شهردار در جلسات هیأت دولت به بهانه ماجرای ملک جماران هم یکی از سوال‌ها از شهردار تهران در این نشست بود. حناچی در این ارتباط گفت: این‌که حضور شهردار تهران در دولت مطابق با قانون و آیین‌نامه‌های اجرایی هیأت‌وزیران نیست و شهردار عضو هیات وزیران نیست، سنتی بوده که از زمان آقایان هاشمی رفسنجانی و کرباسچی آغاز شد. او به تاثیر حضور شهردار در جلسات هیات دولت اشاره کرد و گفت: نه در قانون و نه در آیین‌نامه این موضوع وجود ندارد که شهردار عضو هیات وزیران است و باید دعوت شود، اما اگر این اتفاق رخ دهد به نفع همه است. شهردار تهران عنوان کرد: به نظرم، حضور من در هیات دولت باعث خیر و برکت‌هایی برای شهر تهران بود و از سوی دیگر دولت هم به حضور شهردار تهران به عنوان شهردار پایتخت نیازمند است. حناچی ادامه داد: البته سیل ۹۸ در استان‌های غربی و در خیلی از موارد دیگر نشان داد که حضور شهردار در هیات دولت می‌تواند به نفع دولت هم باشد. بنابراین جمع‌بندی همه این موضوعات به این معناست که هم دولت و هم شهرداری به تعامل با یکدیگر نیاز دارند و به نفع هر دو است.
ابعاد جهانی محله جماران
حناچی در پاسخ به پرسشی درباره محله جماران هم به خاطرات رهبران سیاسی جهان از حضور در این محله اشاره کرد و گفت: جماران یک محله نیست و باید در سه سطح جهانی، ملی و محلی به آن نگاه کنیم. محل زندگی حضرت امام(ره) در جماران جزو میراث فرهنگی ماست و باید حریم داشته باشد. در شورای‌عالی شهرسازی مصوبه‌ای هست که سال ۱۳۸۰ به استناد به ماده ۱۶۶ برنامه سوم در عمل با ملاحظات محلی محدوده طرحی که قبلا وجود داشت کوچک و این طرح تا حدود زیادی اجرا شد و عدول‌هایی که از آن شده محدود است. حناچی افزود: در این محدوده تعدادی پلاک تملک شده و درگیری محلی وجود ندارد. خیلی از آنها بر اساس ضوابط ساخته شده‌اند و معدودی ساخته نشده و مطمئن هستم هر کاری که با نگاه جهانی، ملی و محلی انجام شود، قابل دفاع است و شورای‌عالی شهرسازی هم همین تصمیم را خواهد گرفت.
تهران رنگین می‌شود
شهردار تهران همچنین در پاسخ به سوالی در این‌باره که چه اقداماتی در مورد رنگ‌آمیزی در شهر شده است، گفت: ایده رنگ‌آمیزی شهری به عنوان یک ایده تجربه شده مطرح شد، ضوابط آن از سوی سازمان زیباسازی تهیه شده و در حال پیگیری هستیم. اگر از شما سوال کنند تهران چه رنگی است، می‌گویید خاکستری چون از رنگ در شهر استفاده نشده و شهرهای آلوده دنیا معمولا به همین سمت می‌روند.   به گفته او خیلی از فضاهای شهری می‌توانند رنگی باشند؛ مانند تونل‌ها ، دیوارها و عناصری که دارای ریتم هستند حتی تونل‌های مترو. بخشی از تبلیغات تاثیرگذار در شهرها به سمت تونل‌های مترو رفته و شهرداری تهران هم در حال تعقیب این موضوع است.
عوارض، حق شهر است
شهردار تهران در پاسخ به سوالی درباره افزایش 30 درصدی عوارض ساختمان گفت: شورای شهر هر سال عوارض ساخت و ساز را بازبینی می‌کند و با نرخ تورم آن را افزایش می‌دهد؛ عوارضی که شهرداری تهران می‌گیرد در قیمت تمام شده مسکن 2 درصد است. سوال این است قیمت مسکن به چه میزان افزایش یافته و عوارض چقدر است؟ عوارض ساختمانی حداکثر سالی 30 درصد افزایش یافته که با همه هزینه‌ها زیر 2 درصد قیمت تمام شده ساخت است و به جهت روانی تلاش می‌کنیم با تخفیف‌هایی تاثیر آن را کنترل کنیم. اگر این عوارض گرفته نشود به معنی آن است که حق شهر را از سازندگان نگرفته‌ایم و کسانی که در شهر با انگیزه اقتصادی فعالیت می‌کنند و من هم موافق فعالیت آنها هستم باید حق شهر را بدهند.  



دست‌های خالی تهران در برابر بحران
 مهرداد مال‌عزیزی / كارشناس مسائل شهری
شهر همیشه باید سیستم پدافند غیرعامل آماده‌ای داشته باشد و خود را برای حوادث غیرمترقبه آماده كند. این سیستم پدافندی نیز باید به حدی آماده باشد كه بتواند در هر شرایطی شهروندان را یاری دهد. اما اكنون نه فقط تهران، بلكه بسیاری از شهرهای ایران از آمادگی لازم برای رویارویی با حوادث پیش‌بینی‌ناپذیر از جمله شیوع یك بیماری واگیر همچون كرونا برخوردار نیستند. زیرا اگر این سیستم آماده بود، باید زیرساخت‌هایی می‌داشت كه بتواند در شرایط بحرانی به‌درستی عمل كند. این زیرساخت‌ها نیز به شبكه‌های دسترسی و شبكه‌های خدماتی و تاسیساتی بازمی‌گردد. ولی عموما زیرساخت‌های هیچ‌یك از شهرهای ایران مجهز به امكانات لازم برای مواجهه با شرایط بحرانی نیست. در این شرایط هم نه فقط شهردار فعلی، بلكه مدیران شهری آینده نیز نمی‌توانند این آمادگی را با روال مدیریت فعلی در پایتخت ایجاد كنند و باز هم وقوع پدیده‌های غیرمنتظره‌ای مانند شیوع كرونا تهران را با مشكلات اقتصادی و اجتماعی زیادی مواجه خواهد كرد. نكته دیگری كه درباره شرایط این روزهای پایتخت باید به آن توجه داشت، این است كه هیچ تردیدی وجود ندارد این شهر باید به شهری رنگی تبدیل شود. مقصود از رنگی بودن نیز صرفا این نیست كه ما در و دیوار شهر را رنگ‌آمیزی كنیم، بلكه مقررات طرح‌های تفصیلی شهرداری تهران باید سازندگان بناهای عمومی و خصوصی را وادار كند كه سازه‌هایشان را رنگی بسازند. این رنگی بودن نیز از زیبا و متناسب بودن عمق، ارتفاع و شیب بام ساختمان‌ها شروع می‌شود و به زیبا بودن خیابان‌ها، مبلمان شهری و انجام كارهای گرافیكی در فضاهای عمومی ختم می‌شود.  نكته دیگری كه درباره اختلافات این روزهای دولت و شهرداری بر سر یك ملك در محله جماران باید به آن توجه داشت، این است كه عموما طرح‌های تفصیلی بالادستی كه ملاك صدور پروانه‌های ساختمانی در تمام نقاط ایران قرار می‌گیرند، جای فرار و اعمال جریمه كمیسیون ماده100 را برای سازندگان متخلف ساختمان‌ها به‌شدت باز گذاشته‌ تا بتوانند با استفاده از رانت‌های پرقدرت سیاسی، طبق نظرات خودشان طرح‌های مربوط به پروانه‌های ساختمانی را تغییر دهند. البته قوه قضاییه در یكی دو سال اخیر تلاش كرده  با این روال مفسده‌آمیز مقابله كند، اما راه درازی در این زمینه پیش روی این قوه باقی مانده و دستگاه قضایی باید با قدرت بیشتری در این عرصه وارد عمل شود و جلوی رانت‌های شكل‌گرفته در روال صدور پروانه‌های ساختمانی بایستد. این مساله‌ای است كه انجام آن از توان شهردار تهران خارج است و فقط دستگاه پرقدرتی مثل قوه‌قضاییه می‌تواند آن را به نتیجه برساند.