ذوالفقار یزدان‌مهر، معاون مشاركت‌های مردمی، موسسات غیردولتی، توانمندسازی و امور مجلس سازمان بهزیستی كشور می‌گوید این كمك‌ها در قالب پویش‌های متفاوتی صورت گرفته است. او می‌افزاید: «همچنین پویشی با عنوان «حلقه وصل باشیم» در سال ۹۸ اجرا شد كه میزان كمك‌های جمع‌آوری شده در این پویش مبلغ ۱۱۶ میلیارد ریال بود و با این مبلغ ۲۲۰ جهیزیه برای نوعروسان تحت پوشش بهزیستی، تهیه شد.» مهدی كاظمی، رئیس دبیرخانه مشاركت‌های مردمی سازمان بهزیستی در رابطه با مقایسه این آمار به نسبت مشابه سال گذشته به جام‌جم می‌گوید: «در ماه رمضان امسال نسبت به سال گذشته میزان كمك‌های مردمی تا 121 درصد رشد داشته است.» از او در رابطه با چرایی این افزایش می‌پرسیم و این‌كه این افزایش نتیجه چه عاملی می‌تواند باشد؟ او به جام‌جم می‌گوید: «حس همدلی شهروندان نسبت به یكدیگر دلیل اصلی این افزایش بوده، اما در كنار این همدلی باید به نكته مهم دیگری هم دقت كرد و آن هم‌افزایی دستگاه‌ها و پرهیز از موازی‌كاری نهادها در این حوزه بوده است. در كمك‌های مردمی عید قربان هم بالای 50 درصد افزایش به چشم می‌خورد. این‌كه مجموعه‌های مختلف تحت عنوان یك اسم یعنی ایران همدل، با یك شماره حساب و رویه قرار گرفتند، تاثیر مهمی در افزایش كمك‌های مردمی داشته است.» 

400 درصد رشد در سایه تورم
آمارهای شگفت‌انگیز افزایش کمک‌های مردمی تنها محدود به کمیته‌امداد امام‌خمینی(ره) نیست، رئیس مجمع خیرین استان تهران هم به جام‌جم از افزایش چشمگیر این کمک‌ها می‌گوید. محسن ولیئی معتقد است کرونا در کنار همه تهدیدهایش فرصتی برای فراهم‌کردن بستری برای دست‌گیری ساخته‌است.
 او می‌افزاید:‌ «این روحیه از همان ابتدا با تشکیل گروه‌های مردمی در ضدعفونی‌کردن معابر خودش را نشان داد. این ماجرا با بیانات رهبر معظم انقلاب در نیمه‌شعبان هم سرعت بیشتری گرفت و افزایش چشمگیری داشت.
 کرونا به‌رغم تهدیدهایش فرصتی برای همدلی بین مردم پدید آورد. این روحیه تعاون میان مردم تنها محدود به کمک‌های نقدی نمی‌شد و در بسیاری از موارد دیگر هم خودش را نشان داد، از بخشیدن اجاره‌بهای مغازه‌ها و طرح همسایه خوب گرفته تا بخششی که بسیاری از صاحبخانه‌ها نسبت به مستاجرین خود داشتند.»
 آن طور که رئیس مجمع خیرین استان تهران می‌گوید امسال نسبت به سال گذشته بخش کمک‌های مردمی 400 درصد رشد داشته‌است و این افزایش شگفت کمک‌های مردمی در شرایطی بوده‌است که تورم افزایش بسیاری داشته و معیشت شهروندان سخت‌تر شده‌است.



شگفتانه پویش‌های مردمی
در کنار کمک‌های مردمی به نهادها پویش‌های بسیاری هم در این میان شکل گرفت، یکی از آنها پویش «ایران همدل» بود که در فاصله‌ای کوتاه بدل به بزرگ‌ترین پویش ملی کشور شد. ایران همدل از نیمه‌شعبان امسال آغاز شد. رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای در سخنرانی تلویزیونی به‌مناسبت نیمه‌شعبان امسال و با اشاره به مشکلاتی که به خاطر کرونا برای برخی مردم پیش‌آمده، فرمودند: «ماه رمضان، ماه انفاق است. ماه ایثار است. ماه کمک به مستمندان است.
 چه خوب است که یک رزمایش گسترده‌ای در کشور به وجود بیاید برای مواسات و همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا که این اگر اتفاق بیفتد، خاطره خوشی را از امسال، در ذهن‌ها خواهد گذاشت.»
همین پیام موجب شد پویشی به نام ایران همدل در سراسر ایران با هدف فراگیرشدن مفهوم مواسات در جامعه‌اسلامی آغاز به کار کند. محمد زهرایی، رئیس بسیج سازندگی کشور و دبیر و سخنگوی رزمایش کمک‌های مومنانه میزان بالای مشارکت‌های مردمی در پیوستن به این پویش ملی را برای خود برگزارکنندگان هم «غیرقابل باور» خواند. او به جام‌جم گفت: «پیش‌بینی ما بر اساس وضعیت نابسامان معیشتی مردم به‌واسطه گرفتاری‌های مرتبط با بیماری کرونا بسیار کمتر از لطفی بود که مردم به این پویش داشتند.
تازه این کمک‌ها بخشی از مواردی است که ما توانستیم محاسبه کنیم.» به باور او هفت‌میلیون و ۱۵۰هزار بسته معیشتی و سه‌میلیون نفری که این بسته‌ها شامل آنها شده‌است می‌تواند به‌عنوان رکوردی از میزان کمک‌های مردمی ثبت شود.
وحید قبادی‌دانا، رئیس سازمان بهزیستی هم اعلام کرد: «مجموعا ۳۰میلیارد تومان کمک‌های مردمی در مرحله‌اول پویش ایران همدل به دست مددجویان بهزیستی رسید.»



نگاه جامعه‌شناس
افزایش چشمگیر كمك‌های مردمی به نهادهای یاری‌رسان بسیاری از این نهادها را هم غافلگیر كرده است.
 این درحالی است كه كرونا معیشت شهروندان را سخت‌تر كرده و تورم و نابسامانی‌های اقتصادی در سایه تحریم‌های ظالمانه هم سفره آنها را كوچك‌تر كرده است، اما آیا می‌توان یك نظام جامعه‌شناسانه از این رفتار به دست آورد؟ می‌توان از تغییر رفتار جامعه ایرانی در دوره بحران حرف زد؟ برخی جامعه‌شناسان معتقدند در كنار حس خوبی كه افزایش كمك‌های مردمی به نیازمندان به همراه دارد پیام روشنی هم می‌توان از آن دریافت و آن هم كاهش سرمایه اجتماعی است.
به این مفهوم كه مردم از واكنش دولت در شرایط بحرانی ناامید شده‌اند و خودشان آستین بالا زده‌اند تا به كمك هموطنان خودشان بشتابند. عده دیگری هم آن را نه نتیجه تغییر رفتار جامعه ایرانی و به نوعی به فطرت و غریزه بشری مرتبط می‌دانند.
آنها معتقدند مقایسه شرایط بحرانی كرونا با سیل یا زلزله در یك منطقه تفاوت‌های آشكاری دارد، چرا كه تاثیر كرونا نه در یك منطقه كه در تمام كشور جاری است.
در واقع مردم می‌دانند شرایط بحرانی بسیار بیشتر از گذشته نزدیك به زندگی خود آنهاست و همین باعث شده است این كمك‌ها محدود به یك دوره زمانی نباشد و در تمام این مدت تداوم داشته باشد.
سالار اجتهد، جامعه‌شناس نیز به جام‌جم می‌گوید: «همیشه مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد در شرایط بحران از دولت‌ها پیش بوده‌اند و شرایط كنونی هم از این ماجرا مستثنا نیست، بنابراین نمی‌توان آن را منفك از بقیه رفتارها تحلیل كرد.» او ادامه می‌دهد: «اتفاقا در شرایط بحرانی همچون كرونا باید به دنبال مدیریت اجتماع محور بود، به این مفهوم كه نیروهای بومی و محلی را در برنامه‌ریزی، كنترل و هدایت دخیل‌كرد.»