صُفیره، روستایی است در حوالی اهواز که با وجود محاصرهشدن در حلقه چاههای نفت مردم آن سالهاست بیکاری و خشکی مزارع و نخلستانهایشان را تحمل میکنند
آفت نفت به جان صفیره
فقط شنیده بودیم که روستا در پنج کیلومتری اهواز قرار دارد و مسیر دقیق آن را نمیدانستیم. ابتدای اولین فرعی، خودرویی پارک کردهاست. به کنار خودرو میرویم و از سرنشینان آن میپرسیم مسیر صفیره از کدام سمت است؟ یکی از آنها پاسخ میدهد که بومی این منطقه نیست و فقط همین حوالی کار میکند. از همین پاسخش میفهمیم که مسیر را بهدرستی آمدهایم و همان فرعی، ابتدای روستای صُفیره است. روستایی نفتخیز از توابع بخش غیزانیه در 15 کیلومتری غرب اهواز که در محاصره 60 حلقه چاه نفت قرار دارد اما شده محل دفن زبالههای اهالی مرکز استان خوزستان و علاوه بر مشکلات ناشی از مجاورت با زبالهها، اهالی صفیره با مسائل دیگری ازجمله بیکاری و خشکی مزارع و نخلستانها نیز دست و پنجه نرم میکنند.
روستا 100 خانوار دارد و در میان خانوارهای آن حداقل 60 نفر بیکارند. رئیس شورای روستای صفیره توضیح میدهد از زمان حفر چاههای نفت در اطراف این روستا، قریب به اتفاق زمینهای کشاورزی آن نیز غیرقابلکشت شدند. آنطور که شهید نواصری میگوید، شرکت نفت نیز بعضی زمینها را تصرف کرده و بعضیها را هم به قیمت بسیار نازل از اهالی صفیره خریدهاست. به گفته او، اگر هم مردم زمینهایشان را برای بهرهبرداری از چاههای نفت به شرکت نفت تحویل ندهند، این شرکت از آنها شکایت میکند و مدعی دریافت خسارت توقف کار میشود. به همین دلیل هم مردم این روستا مجبور میشوند که از خیر زمینهایشان بگذرند.
رئیس شورای روستای صفیره البته از خدماتی که شرکت نفت به اهالی این روستا ارائه کرده هم قدردانی میکند، اما تاکید دارد ساخت یک مدرسه و یک مسجد از سوی این شرکت، بههیچوجه برای روستایی که 60 حلقه چاه نفت احاطهاش کرده، کافی نیست. نواصری معتقد است که شرکت نفت میتواند در پستها غیرتخصصی مورد نیاز پیمانکاران مانند نگهبانی و مشاغل خدماتی از اهالی صفیره استفاده کند.
کشکول دردهای اهالی صفیره
نداشتن زیرساختهای آموزشی مناسب نیز از دیگر مشکلات اهالی صفیره است. در این روستا فقط یک مدرسهابتدایی وجود دارد که یک نوبت آن دخترانه و نوبت دیگرش پسرانه است. به همین دلیل، نوجوانان این روستا ناچارند برای تحصیل در مقطع متوسطهاول یا دوم به اهواز بروند. این در شرایطی است که برخی خانوادهها توانایی مالی فرستادن فرزندانشان به اهواز را ندارند و به همین دلیل بخش زیادی از دانشآموزان صفیره مجبور به ترک تحصیل میشوند. بعضی از دیگر خانوادهها هم ناچارند فرزندانشان را با خودروی شخصیشان برای تحصیل به اهواز ببرند. این در حالی است که براساس صحبتهای رئیس شورای روستای صفیره، اهالی این روستا بارها از شرکت نفت تقاضا کردهاند که یک سرویس برای رفتوآمد دانشآموزان در اختیارشان بگذارد، اما این شرکت هنوز زیر بار این مساله نرفتهاست.
مشکلات ملکی بخشی از منازل مسکونی اهالی صفیره که در مجاورت لولههای نفت قرار دارد نیز از دیگر مسائلی است که مردم این روستا با آن دستوپنجه نرم میکنند. نواصری در این زمینه توضیح میدهد که در این روستا 16منزل مسکونی وجود دارد که شرکت نفت اعلام کردهاست در حریم لولههای نفت قرار دارد. اما اهالی صفیره تاکید دارند که این خانهها پیش از احداث لولهها ساخته شده و شرکت نفت ملزم است که آنها را از مردم خریداری کند که تا امروز هیچ چارهای برای رفع این مشکلات اندیشیده نشدهاست. رئیس شورای روستای صفیره، در ادامه باز کردن کشکول دردهای مردم صفیره این را هم میگوید که هیچ شبکهبهداشتی در این روستا وجود ندارد و اهالی آن برای دریافت خدمات بهداشتی مجبورند به روستای پایینی یعنی بُرومی مراجعه کنند.
بوی بد زباله، سوغات شهر همسایه
سایت زباله کلانشهر اهواز که در حوالی روستای صفیره قرار دارد، سوغات اهالی شهر همسایه برای مردمان دردمند این روستاست. سایتی که البته نهفقط بوی بد آن آفت همیشه زندگی مردم صفیره است، بلکه آتشسوزیهای گاهوبیگاهش نیز ساکنان این روستا را با مشکلات تنفسی فراوانی روبهرو کردهاست.
از سوی دیگر، آنطور که رئیس شورای روستای صفیره توضیح میدهد، سازمان مدیریت پسماند شهرداری اهواز نیز مطالبات مربوط به سالهای گذشته روستای صفیره را هنوز پرداخت نکردهاست. به گفته نواصری، این سازمان حتی به تعهدات و صورتجلسههایی که به تایید فرمانداری شهرستان اهواز رسیده نیز پایبند نبودهاست. مسالهای که در توضیح بیشتر آن میگوید: براساس صورتجلسه دهمین جلسه شورای سلامت شهرستان اهواز در سال 93، سازمان پسماند موظف میشود هفتهای یکبار زبالهها را از مخازن روستای صفیره جمعآوری کند و به سایت محل دفن پسماند انتقال دهد. پس از طرح این موضوع در هیاتمدیره سازمان پسماند نیز تصمیم گرفته میشود این کار توسط شورای اسلامی روستای صفیره انجام شود و این سازمان بابت واگذاری مسؤولیت خود، ماهانه دومیلیون تومان به حساب شورای روستا واریز کند. اما براساس صورتجلسات شورای اسلامی روستای صفیره، این روستا هنوز به اندازه 12 ماه از سالهای 94 و 96 از سازمان پسماند اهواز طلبکار است.
وقتی ما صحبتهای رئیس شورای روستای صفیره را با محمدرضا ایزدی، عضو شورای شهر اهواز در میان میگذاریم، او تاکید میکند اگر صنایع جانبی در مجاورت سایت دفن زباله صفیره وجود داشت، دیگر مسائلی مثل آتشسوزیها نیز گریبانگیر این سایت نمیشد. بااینحال، وقتی از ایزدی میخواهیم توضیح دهد که با وجود همه این مشکلات، اکنون شهرداری اهواز چه مسؤولیتی در قبال مردم صفیره برعهده دارد، او با این ادعا که محدوده فعالیت شهرداری، سازمان پسماند و شورای شهر تنها مختص به شهر اهواز است، تاکید میکند روستای صفیره خودش یک شورایاری دارد که باید به وظایف قانونی خود در قبال این روستا عمل کند.
زمینهای خشکیده نفتی
رئیس شورای روستای صفیره که دل پری از دردهای اهالی روستایش دارد، بعد از گفتن از این دردها، دستآخر کاغذهایش را جمع میکند و سر جایش بازمیگرداند. بعد هم با یکدیگر به زمین پشت خانهاش سر میزنیم. زمینی که ابتدا تا انتهای آن را لولههای نفت مانند چند خطکش بلند نشانهگذاری کردهاند و در کنارش با فاصله چند متری نهالهای کوچک نخل نیز کاشتهاست. نواصری میگوید پیش از کشیدن این لولههای نفت، اینجا زمین کشاورزی بوده و حالا به زمینی نسبتا خشک تبدیل شدهاست.
به همراه نواصری، روستا را دور میزنیم تا سراغ یکی دیگر از اهالی آن برویم. به منزل ابوخزعل میرسیم، خانهای که چند متر بیشتر با لولههای نفت فاصله ندارد و در همسایگی با ثروتی عظیم واقع شدهاست. صاحب این خانه تعریف میکند که روزگاری 40 هکتار زمین کشاورزی داشت، اما امروز هیچ خبری از آنها نیست.
او درباره دلیل ازبینرفتن زمینهایش اینگونه توضیح میدهد: ادارهکل منابع طبیعی استان خوزستان، طرحی برای تثبیت ریزگردها و ماسهها اجرا کرده و در راستای اجرای این طرح در 40 هکتار زمین کشاورزی درخت بیثمر کاشتهاست. این درحالیاست که من با به زیر کشت بردن این 40 هکتار از طریق کشت دیم، هرچند اندک اما کسب روزی میکردم. پس از آن نیز هر چقدر اصرار کردم که اجازه دهند من هم در زمین نخلی بکارم تا هم بتوانم محصولی به فروش برسانم و هم درختانم به تثبیت خاک کمک کند، فایدهای نداشت.
حرفهایمان که با ابوخزعل تمام میشود، از صفیره خارج میشویم. هنوز به جاده اهواز نرسیدهایم که بهطور اتفاقی نگاهمان به آتشی که در بالای تاسیسات نفتی نزدیک به صفیره در حال سوختن است، دوخته میشود و همزمان به کودکی گمشده کودکان صفیره و زمینهای تشنه این روستا میاندیشیم. بعد هم به یاد حرف پایانی ابوخزعل میافتیم که میگفت: «کاش در این لولهها آب جریان داشت. لااقل آب آبادی میآورد، اما حالا نفت زندگی را از ما گرفتهاست.»
بیآبی، علت اصلی کاشت نهالهای بیثمر
با وجود اینکه اهالی روستای صفیره در سالهای اخیر بسیاری از مزارع و نخلستانهایشان را از دست دادهاند، اما ادارهکل منابع طبیعی استان خوزستان بهجای صدور مجوز بهرهبرداری از زمینهای اطراف روستا برای کاشت نخل، در راستای تثبیت خاک این منطقه در این زمینها نهالهای بیثمر کاشتهاست. موضوعی که همواره مورد انتقاد مردم این روستا قرار گرفته و حواشی زیادی را به همراه داشتهاست. عبدالرضا دانایی، معاون فنی ادارهکل منابع طبیعی خوزستان درباره حواشی پیرامون این ماجرا به جامجم توضیح میدهد: چند وقت پیش، ساکنان صفیره برای حل این مساله به دفتر نماینده ولی فقیه در استان خوزستان مراجعه کردند. حجت الاسلام موسویفرد نیز نمایندهای را به نام آقای رشنویی برای پیگیری موضوع تعیین کردند و همراه ایشان به روستای صفیره مراجعه کردیم و در نهایت مشخص شد منابع طبیعی در زمینهای به زیر کشت رفته اراضی ملی هم کشت نکردهاست، چه برسد به این که بخواهیم زمینهای کشاورزی اهالی را زیر کشت نهالهای غیرمثمر ببریم.
دانایی همچنین تاکید دارد که نهالکاریهای انجامشده در صفیره، براساس تحقیقات سازمان جنگلها و مراتع کشور است. او معتقد است این منطقه، کانون شماره 3 گردوغبار با منشأ داخلی است و کارهایی که در آن صورت گرفته نیز صرفا در اراضی منابع ملی است. معاون فنی ادارهکل منابع طبیعی خوزستان درباره امکان کشت نهال مثمر در این زمینها نیز میگوید: در آن منطقه به طور کلی مشکل تامین آب وجود دارد. اگرچه در سیاست سازمان جنگلها نیز کاشت نهال مثمر تعریف نشده اما برخی اهالی بومی برای تثبیت کانون گرد و غبار در آن زمینها نخل کاشتهاند. این در حالی است که این نخلها نیاز به آبیاری دائم دارد و اکنون این منابع آبی در دسترس نیست.
-
ما مدیر میخواهیم نه پول!
-
شگفتانه شهریور برای دانشآموزان
-
از بازیگری خسته نمیشوم
-
دنیایی که به کام آمریکا نشد!
-
لرزههای ناتمام بازار ارز
-
فرشاد آقایگل 8میلیون تومان !
-
حذف و اضافه کرونا در دانشگاه
-
دشمن پشت دیوار بزرگ
-
آفت نفت به جان صفیره
-
نیروهای بیگانه جایی در منطقه ندارند
-
اجازه ندهیم بیتالمال بیش از این هدر برود
-
ملاقات با کرونا در صف دلار