چراغ صنعت لالجین کم‌‌سو شد

چراغ صنعت لالجین کم‌‌سو شد

آنها که به همدان سفری داشته‌اند، حتما سری هم به لالجین زده‌اند. شهری با ۱۷هزار جمعیت که بیش از 8000مدل سفال با لعاب‌ها و سایزهای متفاوت در آن تولید می‌شود.

این مقدار سفال به لطف وجود 1200 کارگاه سفالگری و 300 فروشگاه، تولید و به دست مصرف کننده می‌رسد و توانسته لالجین را به شهر جهانی سفال مشهور کند. وقتی در کوچه و خیابان‌های لالجین قدم بزنید به‌راحتی متوجه می‌شوید که همه ساکنان این منطقه به‌نوعی با خاک رس و سفال عجین هستند. براساس آمارها بیش از ۸۰ درصد مردم این شهر با صنعت سفال و سرامیک اعم از تولید، تکمیل، فروش، صادرات و حمل‌و نقل مرتبط بوده و بخش اعظمی از جمعیت منطقه در کارگاه‌های خانگی به شیوه سنتی به ساخت انواع ظروف سفالین کاربردی و تزئینی مشغول هستند. اگر تا اوایل دهه 90 لالجین نه‌فقط تمام ساکنان خودش بلکه جمعی از هموطنان دیگر مناطق را نیز به کار سفالگری مشغول کرده بود اما حالا به دردی به نام بی‌توجهی دچار شده و کارگاه‌ها و فروشگاه‌هایش یکی یکی چراغ های‌شان را خاموش کرده و عطای ادامه فعالیت در این عرصه را به لقایش می‌بخشند.
از چند سال پیش با گران شدن مواد اولیه و حامل‌های سوخت، مشکلات در لالجین قدرت‌نمایی کرد. به گفته سفالگران؛ بحث گرانی سوخت،  بالا رفتن قیمت مواد اولیه، حضور دلالان و مدیریت نشدن بازار فروش و صادرات، ادامه فعالیت کارگاه‌های تولیدی خرد و کلان را به چالش کشیده و تابلوی تعطیلی را بر در آنها آویزان می‌کند. هم‌اکنون شرایط در لالجین طوری است که بیشتر سفالگران در خانه‌های خود و به‌صورت سنتی به کار و امرار معاش مشغول‌اند اما از چندی پیش اعلام شد، سفالگران باید به شهرکی بروند که برای این کار ساخته شده در حالی که شهرک زمینش را به مزایده گذاشته و پایه خرید، متری سه میلیون تومان و یک قواره زمین ۱۲۰۰متری برای هر سفالگر بالای سه میلیارد تومان هزینه دارد. با فرض این‌که کسی زمین را خریداری کرده و می‌خواهد کارگاه تولید راه‌اندازی کند باید حدود ۲۰میلیارد تومان آورده داشته باشد.
همین اعداد و ارقام اولیه ثابت می‌کند یک سفالگر سنتی نمی‌تواند به شهرک برود، چراکه موجودی و هزینه ساخت ندارد. در عوض جولان دلالان در شهرک کاملا مشهود است و آنها کارگاه‌ها را می‌خرند و با تامین وسایل مورد نیاز به تولید چینی می‌پردازند. این کار هم برای آنها سود خوبی دارد و هم رضایت مسئولان شهرک را جلب می‌کند. براساس یک بررسی میدانی که چندی پیش صورت گرفته بود، مشخص شد مهم‌ترین مشکلات صنعت سفالگری در لالجین به مباحث فنی و تکنولوژیکی، ساختاری و زیربنایی، کوتاهی و کمبودهای مربوط به تبلیغات و اطلاع رسانی، تجهیز منابع و مواد اولیه مورد نیاز، مشکلات حقوقی و قانونی، معضلات اجرایی و مدیریتی، مالی واعتباری، آموزشی، ترویج و تحقیق و مشکلات مربوط به نظام عرضه و بازاریابی برمی‌گردد. دردهایی که نیازمند یک عزم از سوی دولتمردان برای درمان و کمک به هنرمندان این خطه است.

سجاد مرسلی - گروه ایران