«جامجم» از تغییر در تیم اقتصادی دولت گزارش میدهد
5وعده رئیسجدید بانکمرکزی
پنجشنبه هفته گذشته مصطفی قمریوفا، سخنگوی بانک مرکزی ایران اعلام کرد: علی صالحآبادی در جلسه اضطراری هیاتدولت از سمت خود استعفا کرد و محمدرضا فرزین وارد ساختمان شیشهای میرداماد شد. یکی از وظایف رئیسکل بانک مرکزی صیانت از ارزش پول ملی است.
شواهد نشان میدهد وجود تورم در کشور باعث شده بهترین عملکرد روسای کل بانک مرکزی به این خلاصه شود که ارزش پول ملی کمتر کاهش یافته و تقویت ریال در برابر ارزهای دیگر تقریبا به فراموشی سپرده شده است. فرزین در حالی مهمان تازه ساختمان شیشهای میرداماد میشود که از او انتظار ساماندهی نظام پولی و ارزی میرود. از چند منظر رئیسکل بانک مرکزی در شرایط فعلی ماموریت بسیار سختی دارد. از یکسو تحریمها و از سوی دیگر کسری بودجه و کاهش سرمایهگذاری در کشور نظام پولی و ارزی کشور را با چالش مواجه کرده است. همچنین نظارت بر بانکها انتظار دیگری است که از رئیسکل جدید بانک مرکزی میرود. حالا باید دید سیاست بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت در این زمینه تغییر خواهد کرد یا خیر.
چندی پیش علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت از تغییر تیم دولت در بخشهای مختلف اطلاع داد. اولین تغییر در شورای اطلاعرسانی دولت اتفاق افتاد و پس از آن مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی شد. تغییر بعدی به خیابان میرداماد رسید و محمدرضا فرزین جایگزین علی صالحآبادی در بانک مرکزی شد. هرچند تغییرات نرخ ارز پیش از اینکه رئیسکل را تغییر دهد معاون ارزی بانک مرکزی را تغییر داد و در آبان ماه افشین خانی برکنار و محمد آرام بر این صندلی تکیه زد. البته بانک مرکزی پیشنهاد افزایش نرخ بهره بانکی را پیشنهاد داد و شورای پول و اعتبار با آن موافقت کرد و نرخ اوراق گواهی سپرده از 18درصد به 23درصد رسید. بررسی وضعیت بازار نشان میدهد از زمان انتصاب فرزین بهعنوان رئیسکل بانک مرکزی نرخ دلار از پایه 44هزار تومان در بازار غیررسمی وارد کانال 41هزار تومان شد. این در حالی است که در بازار نیما نرخ کمتر از 30هزار تومان است و مازاد تقاضا وجود دارد اما در بازار غیررسمی قیمتها روند نوسانی را طی میکرد. علی صالحآبادی از 14مهر سال گذشته تا 8دی1401 رئیسکل بانک مرکزی بود در این مدت ارزش پول ملی 55درصد کاهش یافت. به طوریکه ارزش ریال در برابر دلار در زمان تحویل 28هزار و 317تومان بود و در زمان تحویل به 43هزار و 900تومان رسید. فرزین، رئیسکل بانک مرکزی در اولین اظهارنظر خود در این سمت نرخ دلار در سامانه نیما را 28هزار و 500تومان اعلام کرد. هرچند برخی تحلیلگران بر این باورند به منظور مدیریت بازار این اقدام انجام شده و برای یکسال و شاید کمتر مورد استفاده قرار بگیرد اما در بلندمدت سیاستها تغییر خواهد کرد.
همفکری با کارشناسان
حجتالاسلام ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور در جلسه هیاتدولت به رئیسکل جدید بانک مرکزی تاکید کرد: برای تثبیت و مدیریت نرخ ارز از همفکری و مشورت همه افراد صاحبنظر استفاده شود و علاوه بر آن تیم اقتصادی باید با هم هماهنگ باشند و نسبت به اجرای دقیق سیاستهای اقتصادی جهت ثبات نرخ ارز، کاهش تورم و نظارت جدی بر عملکرد بانکها حساسیت داشته باشند.
سوابق و وعدههای مستاجر جدید میرداماد
در کارنامه علمی محمدرضا فرزین که دکتری اقتصاد و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با رتبه دانشیاری دارد، مقالات و سوابق علمی پرشماری به چشم میخورد اما آنچه به نظر میرسد دولت را برای انتخاب او در این مقطع مجاب کرده، مسئولیتهای متعدد در حوزه پولی و بانکی است. فرزین از سال گذشته مدیرعامل بانک ملی است. پیش از بانک ملی نیز فرزین از سال ۱۳۹۲ رئیس هیأتمدیره بانک کارآفرین و در سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ مدیرعامل آن بانک بود. عضو حقیقی شورای پول و اعتبار بهعنوان نماینده رئیسجمهور، عضو هیأتمدیره بانک کشاورزی، دبیر کارگروه طرح تحول نظام بانکی و دبیر کارگروه ارزشگذاری پول ملی از دیگر سوابق فرزین در حوزه پولی و بانکی در سالهای گذشته است. ریاست هیأت عامل صندوق توسعه ملی، معاونت اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارایی و دبیری ستاد هدفمند کردن یارانهها در دولت دهم بهعنوان یک پروژه ملی نیز از مسئولیتهای دیگر فرزین بوده است. تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما، کنترل تورم ، کوچکسازی بازار غیررسمی ارز و تامین ارز مورد نیاز واردات برای ماشینآلات و بخش تولید از مهمترین وعدههای فرزین در مسند رئیس کل بانک مرکزی است.
محمدحسین علیاکبری - گروه اقتصاد
چندی پیش علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت از تغییر تیم دولت در بخشهای مختلف اطلاع داد. اولین تغییر در شورای اطلاعرسانی دولت اتفاق افتاد و پس از آن مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی شد. تغییر بعدی به خیابان میرداماد رسید و محمدرضا فرزین جایگزین علی صالحآبادی در بانک مرکزی شد. هرچند تغییرات نرخ ارز پیش از اینکه رئیسکل را تغییر دهد معاون ارزی بانک مرکزی را تغییر داد و در آبان ماه افشین خانی برکنار و محمد آرام بر این صندلی تکیه زد. البته بانک مرکزی پیشنهاد افزایش نرخ بهره بانکی را پیشنهاد داد و شورای پول و اعتبار با آن موافقت کرد و نرخ اوراق گواهی سپرده از 18درصد به 23درصد رسید. بررسی وضعیت بازار نشان میدهد از زمان انتصاب فرزین بهعنوان رئیسکل بانک مرکزی نرخ دلار از پایه 44هزار تومان در بازار غیررسمی وارد کانال 41هزار تومان شد. این در حالی است که در بازار نیما نرخ کمتر از 30هزار تومان است و مازاد تقاضا وجود دارد اما در بازار غیررسمی قیمتها روند نوسانی را طی میکرد. علی صالحآبادی از 14مهر سال گذشته تا 8دی1401 رئیسکل بانک مرکزی بود در این مدت ارزش پول ملی 55درصد کاهش یافت. به طوریکه ارزش ریال در برابر دلار در زمان تحویل 28هزار و 317تومان بود و در زمان تحویل به 43هزار و 900تومان رسید. فرزین، رئیسکل بانک مرکزی در اولین اظهارنظر خود در این سمت نرخ دلار در سامانه نیما را 28هزار و 500تومان اعلام کرد. هرچند برخی تحلیلگران بر این باورند به منظور مدیریت بازار این اقدام انجام شده و برای یکسال و شاید کمتر مورد استفاده قرار بگیرد اما در بلندمدت سیاستها تغییر خواهد کرد.
همفکری با کارشناسان
حجتالاسلام ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور در جلسه هیاتدولت به رئیسکل جدید بانک مرکزی تاکید کرد: برای تثبیت و مدیریت نرخ ارز از همفکری و مشورت همه افراد صاحبنظر استفاده شود و علاوه بر آن تیم اقتصادی باید با هم هماهنگ باشند و نسبت به اجرای دقیق سیاستهای اقتصادی جهت ثبات نرخ ارز، کاهش تورم و نظارت جدی بر عملکرد بانکها حساسیت داشته باشند.
سوابق و وعدههای مستاجر جدید میرداماد
در کارنامه علمی محمدرضا فرزین که دکتری اقتصاد و عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با رتبه دانشیاری دارد، مقالات و سوابق علمی پرشماری به چشم میخورد اما آنچه به نظر میرسد دولت را برای انتخاب او در این مقطع مجاب کرده، مسئولیتهای متعدد در حوزه پولی و بانکی است. فرزین از سال گذشته مدیرعامل بانک ملی است. پیش از بانک ملی نیز فرزین از سال ۱۳۹۲ رئیس هیأتمدیره بانک کارآفرین و در سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ مدیرعامل آن بانک بود. عضو حقیقی شورای پول و اعتبار بهعنوان نماینده رئیسجمهور، عضو هیأتمدیره بانک کشاورزی، دبیر کارگروه طرح تحول نظام بانکی و دبیر کارگروه ارزشگذاری پول ملی از دیگر سوابق فرزین در حوزه پولی و بانکی در سالهای گذشته است. ریاست هیأت عامل صندوق توسعه ملی، معاونت اقتصادی وزیر امور اقتصاد و دارایی و دبیری ستاد هدفمند کردن یارانهها در دولت دهم بهعنوان یک پروژه ملی نیز از مسئولیتهای دیگر فرزین بوده است. تثبیت نرخ ارز در سامانه نیما، کنترل تورم ، کوچکسازی بازار غیررسمی ارز و تامین ارز مورد نیاز واردات برای ماشینآلات و بخش تولید از مهمترین وعدههای فرزین در مسند رئیس کل بانک مرکزی است.
محمدحسین علیاکبری - گروه اقتصاد