دلار در صف فروش

«جام‌جم» دلایل کاهش نرخ ارز در بازار را بررسی می‌کند

دلار در صف فروش

اواخر بهمن‌ماه بود که سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور در دیدار با رهبر معظم انقلاب به ایشان و مردم اظهار کرد دولت بدون تردید وضعیت تورمی و نرخ ارز را کنترل خواهد کرد.

پس از آن، مرکز مبادله ارز و طلا راه‌اندازی شد که در آن زمان قیمت ارز در بازار بر پایه 50هزار تومان قرار داشت اما در این مرکز 41هزار و 500 تومان قیمت خورد. در روزهای بعد اما روند افزایشی در بازار غیررسمی ادامه یافت تا این‌که دیروز از 60هزار تومان نیز عبور کرد و متقاضیان ارز یکباره چندبرابر شدند. به‌طوری‌که خیابان فردوسی، حوالی آن و سبزه‌میدان پشت همه صرافی‌ها برگه‌ای چسبانده شد که فروش ارز نداریم اما از میزان صف‌ها کاسته نشد. ظهر دیروز یکباره بازار ارز تغییر مسیر داد و روند کاهشی را طی کرد. دیروز که به گفته کارشناسان به یکشنبه سیاه دلار معروف شد، دلار 4000 تومان افزایش و 5000 تومان کاهش یافت. جزئیات این گزارش را بخوانید.

دلار که در روزهای گذشته روند افزایشی را پیش گرفته بود دیروز یکباره با کاهش قیمت روبه‌رو شد. نوسانات نرخ دلار دیروز به حدی بود که خریداران ارز صبح در مقابل صرافی‌ها صف کشیده بودند و ظهر دیروز صف‌ها برای فروش تشکیل شد. دیروز از ساعات اولیه معاملات، درحالی‌که دلار توافقی در صرافی‌ها در کانال ۵۲هزار تومان فروخته می‌شد، دلالان و سوداگران ارزی نرخ دلار را در کانال‌های تلگرامی و فضای مجازی تا ۶۰ هزار تومان نیز بالا بردند تا بتوانند دلارهای خود را به بالاترین قیمت به مشتریان ناآگاه بفروشند اما عصر دیروز ترمز افزایش لحظه‌ای قیمت ارز کشیده شد و در کمتر از یک‌ساعت قیمت دلار در بازار غیررسمی 5000 تومان کاهش یافت و در کانال ۵۵ هزار تومانقرار گرفت. این درحالی‌است که دلار در مرکز مبادله طلا و ارز که نیازهای واقعی و فارغ از سفته‌بازی را در قالب ۶۲ سرفصل خدماتی پوشش می‌دهد، به نرخ ۴۲هزار و ۶۸۰ تومان عرضه می‌شود. خرید و فروش ارز با قیمتی حدود ۵۰درصد بالاتر در بازاری که نزدیک به ۱۰درصد حجم کل معاملات ارزی کشور را به خود اختصاص می‌دهد، خود بزرگ‌ترین هشدار درباره دامی استکه دلالان و سوداگران ارزی برای صید ماهیان کوچک بازار پهن کرده‌اند. 
 
کاهش در بازار غیررسمی 
برخی کارشناسان بر این باورند هرچند بازار غیررسمی دلار تاثیری در انجام مبادلات رسمی ندارد اما یکی از دلایلی که باعث شده فشار تقاضا در بازار غیررسمی افزایش پیدا کند، تقاضا از سوی واردکنندگانی است که در صف ثبت سفارش دریافت دلار مرکز مبادله قرار دارند اما همزمان دلار خود را از بازار غیررسمی خریداری می‌کنند با این برآورد که پس از دریافت ارز از بازار مبادله، در صورت نیاز دلار خود را در همان بازار غیررسمی تبدیل به ریال کنند. درواقع برخی واردکنندگان برای جلوگیری از تاخیر ورود کالای خود یا با نیت کسب سود از سوداگری دلار، سبب افزایش تقاضا در بازار غیررسمی می‌شوند که همین امر یکی از دلایل افزایش قیمت دلار در این بازار است. البته جنبه‌های روانی اثرگذار در افزایش قیمت دلار در بازار غیررسمی و همچنین تلاش آمریکا برای ایجاد اختلال در روند ورود دلار از مبادی سنتی را نیز نباید نادیده گرفت. بااین‌حال بانک‌مرکزی به‌منظور کاهش تقاضای کاذب بازار غیررسمی با استناد به دستور رئیس‌جمهور مبنی بر هماهنگی همه دستگاه‌ها با بانک‌مرکزی و همچنین عرضه مناسب ارز پتروشیمی‌ها و تقویت مرکز مبادله ارز، معادل 700میلیون دلار، ارز وارد بازار کرد که بخش اعظمی از آن درهم بوده و توانست علاوه بر عمق‌بخشی به بازار مرکز مبادله، جو افزایشی قیمت دلار در بازار غیررسمی را بشکند. پیگیری‌ها نشان می‌دهد روند مداخله بانک‌مرکزی ادامه خواهد داشت و با توجه به برخی اتفاقات در هفته آتی بانک‌مرکزی در حال آماده‌سازی شرایط برای عمق‌بخشی مناسب‌تر به بازار رسمی و همچینن بازارسازی مناسب در بازار غیررسمی می‌شود.
 
مردم، مراقب دلالان باشند
حمیدرضا جیهانی، کارشناس ارشد بازار‌های مالی در گفت‌وگو با جام‌جم تصریح کرد: نرخ دلار در بازار در حالی با ریزش 5000 تومانی مواجه شده که در چند روز اخیر به‌ویژه تا ظهر دیروز ۷ اسفندماه، کانال‌های تلگرامی و فردایی قیمت دلار را تا ۶۰ هزار تومان هم اعلام کرده بودند و این درحالی‌بود که نرخ دلار در صرافی‌های رسمی بانک‌مرکزی با نرخ میانگین ۵۲هزار تومان معامله و نرخ اسکناس در مرکز مبادله ایران نیز حدود ۴۲هزار و ۶۰۰ تومان قیمت‌گذاری شد.
وی با اشاره به فعالیت مرکز مبادله ارز و طلای ایران نیز گفت: متقاضیان ارز می‌توانند در ۶۳ سرفصل اعلام‌شده از سوی بانک‌مرکزی نیاز‌های ارزی خود را از صرافی‌های رسمی تهیه کنند و محدودیتی در تخصیص و تامین منابع وجود ندارد. تا پایان بهمن‌ماه امسال حدود ۶۳ میلیارد دلار تامین ارز انجام شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۰ درصد رشد داشته و این موضوع حاکی از بهبود وضعیت ارزی و عملکرد بهتر سیاست‌گذار در تامین نیازهاست.
این کارشناس ارشد بازار‌های مالی گفت: دیروز نرخ دلار حواله نیز در مرکز مبادله ۳۷هزار تومان بود و براساس آمار بانک‌مرکزی از میزان ۵۷۶میلیون دلار حواله عرضه‌شده حدود ۴۲۳میلیون دلار فروش رفت. این میزان چند برابر عملکرد عرضه و خرید حواله دلار در سامانه نیما است و نشان از استقبال خوب واردکنندگان و صادرکنندگان از مرکز مبادله ارزی دارد، چراکه کشف قیمت در این مرکز نیز براساس عرضه‌وتقاضاست و این موضوع رغبت عرضه ارز را بیشتر خواهد کرد. از این رو مردم باید مراقب رفتار دلالان باشند و در دام آنها نیفتند. 

محمدحسین علی‌اکبری - گروه اقتصاد