نیمکت‌های داغ جام‌ ملت‌های آسیا

از هکتور کوپر و مانچینی تا برانکو و قلعه‌نویی

نیمکت‌های داغ جام‌ ملت‌های آسیا

این روزها تمام توجهات در فوتبال آسیا به هجدهمین دوره جام ملت‌هاست که در قطر برگزار می‌شود. حضور ستاره‌های مطرحی که تا چند هفته پیش در لیگ‌های مطرح اروپایی بازی می‌کردند، یکی از جذابیت‌های این بازی‌ها محسوب می‌شود. در این میان یکی دیگر از جذابیت‌ها را می‌توان به حضور مربیان مطرح و سرشناسی دانست که در دنیای فوتبال، برای خودشان اسم و رسمی دارند.

ازمیان 24مربی حاضر در قطر، پنج مربی از لحاظ کارنامه و مطرح بودن، به نسبت دیگران وضعیت بهتری دارند. یورگن کلینزمن روی نیمکت کره‌جنوبی، روبرتو مانچینی روی نیمکت عربستان، هکتور کوپر روی نیمکت سوریه، پائولو بنتو روی نیمکت امارات و فیلیپ تروسیه روی نیمکت ویتنام، این پنج مربی مطرح هستند. اگر کارلوس کی‌روش درفاصله دو ماه مانده به این بازی‌ها از هدایت قطر برکنار نمی‌شد، مطمئنا می‌توانست در این فهرست جا بگیرد. درادامه به کارنامه و افتخارات این پنج مربی، نگاهی کوتاه می‌اندازیم. 

هکتور کوپر
ملیت: آرژانتین
سن: 68 سال 
تیم‌های مطرح دوران مربیگری: 
والنسیا 
اینتر
رئال بتیس 
پارما 
تیم‌ملی مصر 
مهم‌ترین افتخارات دوران مربیگری: 
قهرمانی در سوپرکاپ اسپانیا با تیم والنسیا در سال 1999
دو نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا با تیم والنسیا در دو فصل 2000-1999 و 2001-2000
نایب قهرمانی در جام ملت‌های آفریقا با تیم‌ملی مصر در سال 2017 
مربی سال یوفا در سال 2000

پائولو بنتو 
ملیت: پرتغال 
سن: 54 سال 
تیم‌های مطرح دوران مربیگری: 
اسپورتینگ
تیم‌ملی پرتغال 
تیم‌ملی کره‌جنوبی
مهم‌ترین افتخارات دوران مربیگری: 
قهرمانی در جام حذفی پرتغال با اسپورتینگ در سال‌های 2006 و 2007 
قهرمانی در سوپرکاپ پرتغال با اسپورتینگ در سال‌های 2007 و 2008 

فیلیپت تروسیه 
ملیت: فرانسه 
سن: 68 سال
تیم‌های مطرح دوران مربیگری: 
تیم‌ملی نیجریه 
تیم‌ملی آفریقای جنوبی 
تیم‌ملی ژاپن
مارسی 
مهم‌ترین افتخارات دوران مربیگری: 
قهرمانی در جام ملت‌های آسیا با تیم‌ملی ژاپن در سال 2000

یورگن کلینزمن 
ملت: آلمان
سن: 59 سال 
تیم‌های مطرح دوران مربیگری: 
تیم‌ملی آلمان
بایرن مونیخ
تیم‌ملی آمریکا
مهم‌ترین افتخارات دوران مربیگری: 
مقام سوم جام‌جهانی با تیم‌ملی آلمان در سال 2006 
قهرمانی در مسابقات کونکاکاف با تیم‌ملی آمریکا در سال 2013 

روبرتو مانچینی 
ملیت:ایتالیا
سن: 59 سال 
تیم‌های مطرح دوران مربیگری: 
فیورنتینا
لاتزیو 
اینتر 
منچسترسیتی
گالاتاسرای 
تیم‌ملی ایتالیا
مهم‌ترین افتخارات دوران مربیگری: 
قهرمانی در کوپا ایتالیا با تیم فیورنتینا در سال 2001
قهرمانی در کوپا ایتالیا با تیم لاتزیو در سال 2003
سه قهرمانی در سری A با اینتر در سال‌های 2005، 2006 و 2007 
دو قهرمانی در کوپا ایتالیا با اینتر در سال‌های 2004 و 2005 
دو قهرمانی در سوپرکاپ ایتالیا در سال‌های 2005 و 2006 
قهرمانی در لیگ برتر انگلیس با من‌سیتی در سال 2011
قهرمانی در جام حذفی انگلیس با من‌سیتی در سال 2012 
قهرمانی در جام خیریه انگلیس با من‌سیتی در سال 2012 
قهرمانی در جام حذفی ترکیه با گالاتاسرای در سال 2013 
قهرمانی در یورو 2020 با تیم ملی ایتالیا
بهترین مربی سال جهان در سال 2021 

مربیانی که در لیگ‌برتر ایران حضور داشتند
چهار مربی حاضر درجام ملت‌های آسیا سابقه مربیگری در لیگ‌برتر را دارند.

اولین مربی که خیلی هم خوب او را می‌شناسیم کسی نیست جز امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم‌ملی فوتبال ایران. او دومین و آخرین جام ملت‌های خود را تجربه می‌کند. قلعه‌نویی یکی ازپرافتخارترین مربیان لیگ‌برتر ایران است که دراستقلال، سپاهان، گل‌‌گهر، مس کرمان و تراکتور مربیگری کرده است. رکورد تعداد قهرمانی درلیگ برترهنوز در دستان این مربی است. او پنج بار قهرمانی در لیگ‌برتر را تجربه کرده است. 

دومین مربی نام آشنای لیگ‌برتر برانکو ایوانکوویچ است. برانکو احتمالا بعد از پایان جام ملت‎های آسیا سرمربی پرسپولیس خواهد شد هر چند هنوز حرف و حدیث در رابطه با بازگشت او به جمع سرخپوشان زیاد است. او نیز همچنان عنوان پرافتخارترین مربی خارجی تاریخ فوتبال ایران یدک می‌کشد. سلسله قهرمانی‌های پرسپولیس در لیگ‌برتر با این مربی در دهه 90 آغاز شد و تا امسال نیز با مربیان دیگر ادامه پیدا کرده است. او هم اکنون هدایت تیم‌ملی عمان را بر عهده دارد و گفته که تمام تمرکزش را به جای پرسپولیس بر روی موفقیت این تیم در جام ملت‌های آسیا گذاشته است. 

سومین مربی هم ایگور استیماچ است. هواداران فوتبال به خصوص طرفداران سپاهان به خوبی او را می‌شناسند. این مربی کروات یک فصل (1395-1394) هدایت سپاهان را بر عهده داشت و به گواه آمار عملکرد ضعیفی را هم از خود بر جای گذاشت. او اکنون در جام ملت‌های آسیا با تیم‌ملی هند حضور دارد. 

چهارمین مربی حاضر در جام ملت‌ها که در لیگ‌برتر ایران مربیگری کرده سرمربی تیم‌ملی فوتبال لبنان است. او میودراگ رادولوویچ نام دارد و اهل مونته نگروست. رادولوویچ دو فصل پیش هدایت تیم ذوب‌آهن را بر عهده داشت و البته ماندگاری زیادی در لیگ‌برتر ایران ثبت نکرد. این مربی مونته‌نگرویی به بهانه کرونا از ایران رفت و دیگر برنگشت. البته مشکل اصلی او بندهای مالی قراردادش بود. لبنان در بازی افتتاحیه با رادولوویچ به قطر باخت. 

جام ملت‌های آسیا با تفکرات اروپایی 
جام ملت‌های آسیا درهجدهمین دوره خود فقط از آمریکای شمالی و حوزه دریای کارائیب مربی ندارد؛ امسال برای اولین بار 14 مربی اروپایی روی نیمکت‌ تیم‌ها در جام ملت‌ها نشسته‌اند که در نوع خودش بی‌سابقه است. از قاره آسیا پنج مربی سکان هدایت تیم‌های آسیایی را برعهده دارند و آمریکای جنوبی و آفریقا هم هرکدام دو نماینده در این جام دارند. مربی بیست و چهارم هم از قاره اقیانوسیه است. در این میان کروات‌ها با سه مربی رکورددارهستند؛ برانکو ایوانکوویچ، ایگور استیماچ و پیتر شگرت سه مربی اهل کرواسی هستند که در این تورنمنت هدایت تیم‌های عمان، هند و تاجیکستان را برعهده دارند. بعد از کرواسی، اسپانیا، آرژانتین، ژاپن و کره جنوبی هم هرکدام دو سرمربی روی نیمکت‌های جام ملت‌ها دارند.

حسین خلیلی - گروه ورزش