وقت زنگ تفریح نیست

وقت زنگ تفریح نیست

دکتر شریف مطوف کارشناس مدیریت بحران


مهم‌ترین اصلی که مسوولان در مدیریت هر بحرانی باید آن را رعایت کنند، پیش‌بینی و پیشگیری است. یعنی سیاستگذران هر کشور باید نخست بتوانند وقوع یک فاجعه در منطقه تحت مدیریت خود را به‌درستی پیش‌بینی و سپس از وقوع آن فاجعه جلوگیری کنند یا تا حد امکان از ابعاد آن بکاهند. اگر این کار به موقع انجام شود، از ایجاد خسارت‌های ناشی از بحران خواهد کاست و اگر مسوولان در پیش‌بینی و پیشگیری از وقوع یک فاجعه تعلل کنند، قطعا کشور با خسارت‌های جبران‌ناپذیری مواجه خواهد شد.
اما درباره همه‌گیری ویروس کرونا در کشورمان باید گفت ما در هفته‌های ابتدایی شیوع این ویروس نتوانستیم به‌خوبی از وقوع بحران در کشورمان جلوگیری کنیم؛ چراکه ما ابتدای شکل‌گیری این همه‌گیری از ایجاد ممنوعیت‌های شدید برای پیشگیری از گسترش این ویروس در نقاط مختلف کشور طفره رفتیم و بعد از آن هم فرصت طلایی تعطیلات نوروزی را برای توقف این همه‌گیری از دست دادیم و اصل فاصله‌گذاری اجتماعی را نیز خیلی دیر اجرا کردیم. البته در دو هفته بعد از تعطیلات، شاهد کاهش شیب مبتلایان به کرونا بودیم که علت این مساله نیز بیشتر به رعایت کردن خود مردم بازمی‌گردد و برنامه‌ریزی‌های مسوولان چندان در این کاهش موثر نبوده است.
بنابراین ما اکنون فرصت ابتدایی لازم برای جلوگیری از وقوع بحران کرونا در کشورمان را از دست داده‌ایم و حتی از فرصت طلایی تعطیلات نوروزی نیز نتوانستیم به‌خوبی بهره ببریم. بعد از عید نیز دولت می‌خواست هرچه زودتر کسب‌وکارها به روال عادی خود بازگردند و حتی خیلی از مردم نیز به دلیل مشکلات معیشتی و حمایت ناکافی دولت در ایام تعطیلی اجباری به دنبال پایان این تعطیلات بودند. این در حالی است که بحران کرونا در دو ماه گذشته همه کشور را فراگرفته است و وقتی ما نتوانستیم به‌خوبی از وقوع آن جلوگیری کنیم، امروز چاره‌ای نداریم جز این که راهکارهایی برای حل این مساله پیدا کنیم. زمانی هم که کشور در شرایط کنونی حتما به گردش چرخ اقتصاد نیاز دارد، راه‌حل مساله در آن است که اولا فقط مشاغلی که نیاز ضروری مردم را رفع می‌کنند یا در رشد اقتصادی کشور تاثیر به‌سزایی دارند، فعالیت کنند و ثانیا در همه محیط‌های عمومی، صنعتی و اداری ضوابط بهداشتی به سختگیرانه‌ترین شکل ممکن اجرا شود.
اما در شرایط امروز و حتی در ماه‌های آینده که همچنان قرار است کرونا در نقاط مختلف کشور جولان بدهد، بازگشایی اماکنی مثل بوستان‌ها، سینماها و مراکز فرهنگی و تفریحی هیچ توجیهی ندارد؛ زیرا فعالیت این مراکز در درجه اول تاثیر مهمی در رشد اقتصادی کشور ندارد و در درجه دوم رعایت ضوابط بهداشتی در این مراکز بسیار دشوار است. از همه مهم‌تر این که در شرایط کنونی فعالیت مراکز فرهنگی و تفریحی جزو ضروریات زندگی مردم نیست و نباید با بازگشایی این مراکز بستر را برای شیوع بیشتر کرونا فراهم کرد.
در مجموع در شرایط فعلی که ما ناچاریم با کرونا کنار بیاییم، باید هر کاری که می‌توانیم برای کاهش احتمال شیوع این ویروس انجام دهیم. از جمله این که ما باید تا چند ماه آینده با رعایت حداکثری ضوابط اصل فاصله‌گذاری اجتماعی تا می‌توانیم با شکل‌گیری تجمعات انسانی مقابله کنیم و در این شرایط اصلا لازم نیست مراکزی که این تجمعات در آن انجام می‌شود، مثل بوستان و سینما‌ها بازگشایی شود، چراکه وقت زنگ تفریح نیست.