شناسنامه کالا قرار است از این هفته اجباری شود؛ اتفاقی که قبلا هم بارها درباره آن صحبت شده است
طرح تکراری برای مبارزه با قاچاق لوازم خانگی
« از این هفته تمامی کالاهای لوازم خانگی باید شناسه کالا داشته باشد.» این اظهارنظر روز گذشته از سوی علی مؤیدیخرمآبادی، رئیس ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز مطرح شد او اتمامِحجت کرد از 28 اردیبهشت هر کالایی در حوزه لوازم خانگی که فاقد شناسه کالا باشد قاچاق محسوب میشود. نگاهی به تاریخچه مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ایران نشان میدهد اینگونه دستورالعملها با اینکه اقدام خوبی بهحساب میآید اما تازگی ندارد. مبارزه با قاچاق کالا مربوط به این دولت و دهه اخیر نیست. لوازم خانگی هم از جمله بازارهایی است که بخش زیادی از آن را کالاهای قاچاق تشکیل میدهد، اما طرحهایی که در سالهای اخیر تدوین شده نتوانسته باعث توقف روند قاچاق به این بازار شود.
مرکز ملی شمارهگذاری کالا و خدمات ایران در سال ۱۳۷۴ توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی تأسیس و به عنوان عضو رسمی سازمان GS1 بینالملل و نماینده این سازمان در ایران پذیرفته شد. این مرکز، خدمات مختلف و گستردهای را سازگار با استانداردها و راهکارهای جهانی در اختیار شرکتها و مؤسسات فعال در کشور قرار میدهد و از سال 1385 با معرفی رسمی ایرانکد، ساختار ملی طبقهبندی کالا و خدمات در ایران را اجرایی کرد.
در دولت قبل برای مبارزه با قاچاق کالا و ارز طرحی تحت عنوان شبنم یا شبکه بازرسی و نظارت مردمی رونمایی شد. در طرح شبنم به تکتک کالاهای کشور (اعم از واردات و تولید داخل) کد یکتا در شبکه توزیع تا مصرفکننده داده شد. طرح شبنم دارای چهار رکن کدگذاری، رهگیری، مشارکت مردمی و بازرسی بود اما در زمان اجرا با مشکلاتی روبهرو شد که باید نسبت به رفع آن اقدام میشد اما در اوایل دولت یازدهم در آذرماه 92 این طرح کنار گذاشته شد.
حالا دوباره بحث شناسه کالا مطرح شده که این طرح هم پس از چند سال به مرحله اجرا رسیده است. اوایل آبان سال 96 مدیرکل دفتر امور بازرگانی وزارت صمت خبر شناسهدار کردن پنج گروه کالایی را رسانهای کرد. وی در آن زمان گفته بود این کد تا پایان آبان ماه سال 96 در مورد لوازم خانگی هم اجباری و عملیاتی میشود؛ هرچند قرار بود کد شناسه کالا در پنج گروه کالایی موبایل و تجهیزات سیمکارتخور، سیگار و محصولات دخانی، پوشاک، کالاهای سلامتمحور دامی و کالاهای سلامتمحور انسانی عملیاتی شود اما هنوز در هیچکدام از این حوزهها اقدام جدی صورت نگرفته است.
مدتی گذشت تا اینکه عباسهاشمی، مدیرکل دفتر صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صمت در 20 خرداد سال 97 اظهار کرد: لوازم خانگی دارای کد رهگیری میشود و بهمنظور حمایت از تولید داخل حقوق ورودی لوازم خانگی از 40 به 55درصد افزایش یافته است.
هاشمی که اکنون دبیرکل انجمن لوازم خانگی ایران شده، مشکل اجرا نشدن این قانون را اصرار بخش توزیعی اصناف عنوان میکند.هاشمی با بیان اینکه اجرای شناسه کالای لوازم خانگی بهدلیل کاهش تنش در بازار با چند ماه تأخیر انجام شد، افزود: بخش خصوصی، فروشندگان صنف و وزارت صمت اصرار داشتند که اجرای این طرح نباید موجب تنش در بازار شود، از اینرو قرار بود قبل از نوروز در ماه پایانی سال به اجرا دربیاید که شیوع ویروس کرونا همه برنامهریزیها را تغییر داد.وی با تاکید بر مبارزه با قاچاق کالا تصریح کرد: گردش مالی لوازم خانگی ایران با احتساب صنعت ظروف، حدود پنج میلیارد دلار است که 70درصد آن توسط تولیدکنندگان داخلی، بخشی از طریق واردات و قاچاق تأمین میشود و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای اینکه گردش مالی لوازم خانگی بسیار بالاست در نظر گرفته به مبارزه با قاچاق کالا در این صنعت بپردازد.
میزان قاچاق لوازم خانگی
آن طور که حمیدرضا دهقانینیا، سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالاوارز عنوان کرده میزان کشفیاتی که در حوزه لوازمخانگی صورت گرفته بیش از دو میلیارد دلار در سال است. با توجه به اینکه گردش مالی لوازمخانگی ایران کمتر از 4 میلیارد دلار است درنتیجه 50درصد لوازم خانگی موردنیاز کشور از طریق قاچاق وارد خانههای ایرانی میشود که این موضوع با شعار جهش و رونق تولید منافات دارد. دو شرکت الجی و سامسونگ سال گذشته به طور رسمی بازار ایران را ترک کردند و برند سام و جیپلاس جایگزین این دو برند کرهای شدند. در همان زمان بود که طرح شناسه کالا با جدیت بیشتری دنبال شد، اما اگر سری به بازار بزنید متوجه خواهید شد هنوز این دو برند کرهای محصولاتشان در ایران آن هم به صورت قاچاق و بدون گارانتی عرضه میشود.
خریداران توجه کنند
خریداران میتوانند شناسه کالای لوازمخانگی خود را به شماره #۷۷۷*۴* ارسال کنند تا از اصالت کالای خریداری شده خود مطلع شوند. همچنین خریداران لوازمخانگی این امکان را دارند که به کمک همین سرشماره به سامانه گارانتی تهیه شده در ستاد مبارزه با قاچاق کالاوارز هم متصل شوند و از گارانتی کالای خود و خدمات فروش، پس از خرید آن کالا هم بهرهمند شوند. این سامانه فعلا برای لوازمخانگی اجرا شده، اما بهزودی برای سایر کالاها هم سامانه شناسه کالا و گارانتی فعال خواهد شد.
کشورهای دیگر برای مبارزه با قاچاق چه اقداماتی انجام دادند؟
ترکیه روی دارو حساسیت زیادی دارد و سیستمی طراحی کرده تا همه اقلام دارویی قابل رهگیری و رصد باشد. از این طریق ترکیه مکان نهایی هر دارو را شناسایی میکند و اطمینان دارد که این کالای مهم تنها به دست بیماران میرسد. در ایالاتمتحده بیشترین تلاشها برای بهکارگیری سیستمهای رهگیری محصول در چند سطح انجام شده است. به عنوان مثال در سطح فدرال، سیستم ملی شناسایی دام طراحی شده که بر این اساس تولیدکنندگان دام و متولیان سلامتدام این امکان را دارند نسبت به بیماریهای دام در ایالاتمتحده بهطور سریع و اثربخش واکنش نشان دهند. حتی برای جابهجایی دام نیز نیاز به مجوز است که این کار از طریق سامانه انجام میشود. سطح دیگر سطح بنگاهی است که شرکتها متعهد میشوند در صورت تولید و واردات، کد شناسه روی کالا نصب کنند تا میزان تقاضای واقعی هر کالا با استفاده از این سیستم به دست بیاید. این طرح شباهت زیادی به طرح شبنم ایران دارد، با این تفاوت که سطح بنگاهی امتحان خود را طی سالهای طولانی پس از چند بار شکست پاس کرد، اما طرح شبنم با تغییر دولت کنار
گذاشته شد. در کانادا هم که در کشاورزی دستی بر آتش دارد برای رهگیری محصولات غذایی و کشاورزی به صورتی که از مزرعه تا مصرف رصد شود، سیستمهایی درنظر گرفته شده است.
-
ایستگاه موقت
-
نگاه كن كه ببینی شكسته بالی ما را
-
جبهه انقلاب را گسترش دهید یارگیری کنید، حذف نکنید
-
حراج هویت
-
طرح تکراری برای مبارزه با قاچاق لوازم خانگی
-
اگر وقت داشتیم، بهتر میساختیم
-
من نبودم، دستم بود!
-
رمزگشایی اذان به افق علم نجوم
-
تشکلهای دانشجویی؛ ثروتی عظیم در اختیار دانشگاهها و دانشجویان
-
سرش را در دامان حضرت زینب(س) گذاشت و برگشت