روابط ایران و فرانسه
در آبان1362 ایران در پی تجهیز عراق به هواپیماهای پیشرفته سوپراتاندارد با تهدیدی بیسابقه علیه صادرات نفت خود روبهرو بود و از سوی دیگر با اقدام احتمالی به انسداد تنگه هرمز در صورت عملیشدن تهدید عراق، میبایست با شرایط پیشبینیناپذیری در منطقه خلیج فارس مواجه میشد. در واقع فرانسه با تحویل هواپیماهای سوپر اتاندارد به عراق عامل قرار گرفتن ایران در چنین وضعیتی شناخته میشد.
بر این اساس، روابط سیاسی ایران و فرانسه در این مقطع زمانی با وخامت بیسابقهای روبهرو شد. مقامات ایران، فرانسه را مهمترین حامی عراق در میان کشورهای غربی میخواندند که با اصرار به تحویل جنگندههای سوپراتاندارد آشکارا در کنار عراق قرار گرفته و زمینه دخالت ابرقدرتها را در خلیج فارس فراهم آورده است.
حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی روز سوم آبان 1362در سخنانی تأکید کرد: «تحقیقا فرانسه حامی عراق است و این مطلب را هم اعلام کرده است.» آیتا... خامنهای رئیس جمهور نیز ششم آبان با اشاره به قطعنامه پیشنهادی فرانسه در سازمان ملل اظهار کرد: «فرانسه میخواهد از عراق حمایت کند. رژیم عراق بماند تا فرانسه بتواند طلبهایی که از عراق دارد را بگیرد تا بازپرداخت دیونش در عراق به خطر نیفتد.»
موضوع دیگری که در این دوره به طور مستقیم و غیرمستقیم به افزایش تنش در روابط ایران و فرانسه دامن میزد، اوضاع بحرانی لبنان در پی انفجار مراكز استقرار نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت بود. رسانههای غربی صرف نظر از مشارکت فرانسه در نیروهای چندملیتی حافظ صلح در لبنان، تصمیم این کشور به تحویل پنج فروند هواپیمای سوپراتاندارد به عراق را دلیل دیگری برای حمله همزمان به نظامیان آمریکا و فرانسه در بیروت عنـوان میکردند؛ حادثهای که به نظر میرسید براساس این نگرش طراحی شده باشـد، توقف یک خودروی بمبگذاریشده متعلق به ارتش فرانسه در نزدیکی سفارت ایران در بیروت در ساعات اولیه بامداد روز شانزدهم آبان 1362 بود که پیش از وقوع انفجار کشف و خنثی شد. در پی این واقعـه کاردار سفارت فرانسه در تهران به وزارت خارجه ایران احضار و یادداشت اعتراضی به وی تسلیم شد. یک روز بعد، رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی ضمن محکومکردن اقدام فرانسه، خواستار طرح موضوع در مجامع بینالمللی شد. همچنین در 26 آبان، هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه یک روز پس از حمله هوایی رژیم صهیونیستی به منطقه بعلبك لبنان، منطقه مذکور را هدف قرار دادند. چند روز بعد، رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی ضمن محكـوم كـردن حملات هواپیماهای اسرائیلی و فرانسوی از شهادت ۱۴ نفر از نیروهای پاسدار در جریان این حملات خبر داد. سرانجام در ادامه روند پرتنش چندماههای که از تابستان ۱۳۶۲ و در پی تصمیم فرانسه به واگذاری پنج هواپیمای سوپراتاندارد به عراق در مناسبات سیاسی ایران و فرانسه آغاز شد، در تاریخ ۱۹ آبان یک مقـام سـفارت فرانسه در تهران اعـلام کـرد ایـران در پاسخ به تحویل هواپیماهای مذکور به عراق دست به اقداماتی علیه منافع اقتصادی فرانسه زدهاست. تصمیم ایران به تعطیلی دفتر بازرگانی سفارت فرانسه و مؤسسه تحقیقات باستانشناسی این کشور در ایران درست هشت روز پس از تأیید رسمی واگذاری این هواپیماها توسط وزیر خارجه فرانسه صورت گرفت.
زینب گلمحمدی - پژوهشگر دفاع مقدس
حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی روز سوم آبان 1362در سخنانی تأکید کرد: «تحقیقا فرانسه حامی عراق است و این مطلب را هم اعلام کرده است.» آیتا... خامنهای رئیس جمهور نیز ششم آبان با اشاره به قطعنامه پیشنهادی فرانسه در سازمان ملل اظهار کرد: «فرانسه میخواهد از عراق حمایت کند. رژیم عراق بماند تا فرانسه بتواند طلبهایی که از عراق دارد را بگیرد تا بازپرداخت دیونش در عراق به خطر نیفتد.»
موضوع دیگری که در این دوره به طور مستقیم و غیرمستقیم به افزایش تنش در روابط ایران و فرانسه دامن میزد، اوضاع بحرانی لبنان در پی انفجار مراكز استقرار نیروهای آمریکایی و فرانسوی در بیروت بود. رسانههای غربی صرف نظر از مشارکت فرانسه در نیروهای چندملیتی حافظ صلح در لبنان، تصمیم این کشور به تحویل پنج فروند هواپیمای سوپراتاندارد به عراق را دلیل دیگری برای حمله همزمان به نظامیان آمریکا و فرانسه در بیروت عنـوان میکردند؛ حادثهای که به نظر میرسید براساس این نگرش طراحی شده باشـد، توقف یک خودروی بمبگذاریشده متعلق به ارتش فرانسه در نزدیکی سفارت ایران در بیروت در ساعات اولیه بامداد روز شانزدهم آبان 1362 بود که پیش از وقوع انفجار کشف و خنثی شد. در پی این واقعـه کاردار سفارت فرانسه در تهران به وزارت خارجه ایران احضار و یادداشت اعتراضی به وی تسلیم شد. یک روز بعد، رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی ضمن محکومکردن اقدام فرانسه، خواستار طرح موضوع در مجامع بینالمللی شد. همچنین در 26 آبان، هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه یک روز پس از حمله هوایی رژیم صهیونیستی به منطقه بعلبك لبنان، منطقه مذکور را هدف قرار دادند. چند روز بعد، رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی ضمن محكـوم كـردن حملات هواپیماهای اسرائیلی و فرانسوی از شهادت ۱۴ نفر از نیروهای پاسدار در جریان این حملات خبر داد. سرانجام در ادامه روند پرتنش چندماههای که از تابستان ۱۳۶۲ و در پی تصمیم فرانسه به واگذاری پنج هواپیمای سوپراتاندارد به عراق در مناسبات سیاسی ایران و فرانسه آغاز شد، در تاریخ ۱۹ آبان یک مقـام سـفارت فرانسه در تهران اعـلام کـرد ایـران در پاسخ به تحویل هواپیماهای مذکور به عراق دست به اقداماتی علیه منافع اقتصادی فرانسه زدهاست. تصمیم ایران به تعطیلی دفتر بازرگانی سفارت فرانسه و مؤسسه تحقیقات باستانشناسی این کشور در ایران درست هشت روز پس از تأیید رسمی واگذاری این هواپیماها توسط وزیر خارجه فرانسه صورت گرفت.
زینب گلمحمدی - پژوهشگر دفاع مقدس