کوری
در ادبیات جهان کمتر نویسندگانی بودند که آثارشان به شکلی گسترده در سراسر این گیتی منتشر شده باشد، گاهی نویسندهای فقط در چند کشور شهرتی فراگیر یافته اما در دیگر کشورها ناشناخته مانده و گاهی هم نویسندهای برخلاف کشور زادگاهش در کشورهای دیگر مشهور بوده است.
ژوزه ساراماگو، نویسنده پرتغالی اما از معدود نویسندگانی است که در هر دو دسته این تعاریف قرار میگیرد. نویسندهای که با یک اثر به یادماندنی یعنی «کوری» توانست هم صاحب نوبل ادبیات شود و هم رمانش به نوعی در سراسر جهان منتشر شود. اقتباسهای سینمایی از این اثر هم باعث شد رمان بیشتر به چشم بیاید و بیشتر خواندهشود. اهالی کتاب در ایران هم به این نویسنده روی خوشی نشان دادند و این نکته را میتوان از تعداد ترجمههای این کتاب در بازار نشر ایران متوجه شد. آنقدر که پس از انتشار کوری آثار دیگر این نویسنده نوبلیست هم در فهرست ترجمه مترجمان قرار گرفت. 25 آبان، زادروز ژوزه ساراماگو است؛ نویسنده و رماننویس برجسته پرتغالی که در روستایی نزدیک لیسبون زاده شد اما با آثار ماندگاری چون «کوری» به شخصیتی جهانی بدل گشت. از دیگر آثار مهم این نویسنده میتوان به همزاد، همه نامها و وقفه در مرگ اشاره کرد. رمان «کوری» از آن داستانهای عجیب، ترسناک و آخرالزمانی است که پس از انتشار در سال 1995 به سرعت مورد استقبال قرار گرفت. به چند زبان مختلف ترجمه شد و سال1998 جایزه نوبل ادبیات را برای نویسنده 76 سالهاش به ارمغان آورد. در رمان کوری به صورت مرموزی یک همهگیری در شهر پدید میآید و افراد زیادی نابینا میشوند. در ابتدای شیوع به دستور مقامات مبتلایان را در یک بیمارستان روانی متروکه بستری میکنند. اما بیماری به سرعت در حال رشد است و هر روز تعداد زیادی را گرفتار میکند. تا آنجا که همه جز یک نفر نابینا میشوند. ساراماگو در این اثر تمثیلی بر این حقیقت تاکید دارد که اعمال انسانی در «موقعیت» معنا میشود و ملاک مطلقی برای قضاوت وجود ندارد. او تعهد و باور عمیق خود را به عدالت اجتماعی، احترام به خرد و عقل سلیم همراه با تزکیه روح و جسم که تنها راه ضمانت پایدارماندن هر جامعهای است، میداند. این کوری واقعی نیست، تمثیلی است. کورشدن عقل و فهم انسان است. ما انسانها عقل داریم اما عاقلانه رفتار نمیکنیم. رمان «کوری» بیش از 10ترجمه به زبان فارسی دارد! اما از مهمترین مترجمان این کتاب میتوان به مینو مشیری، اسدا... امرایی و مهدی غبرایی اشاره کرد.