خواب زمستانی مدارس!

خواب زمستانی مدارس!

اطلاع‌رسانی‌های دیرهنگام باعث شد با وجود غیرحضوری بودن مدارس، بسیاری از دانش‌آموزان به مدرسه بروند  تجربه نشان داده ما در روزهای خاص و شرایط ویژه یا از این‌ور پشت‌بام می‌افتیم یا از آن‌ور پشت‌بام؛ به این ترتیب یا افراط می‌کنیم یا تفریط.

دیروز هم یک بار دیگر این وضع پیش آمد و در حالی‌که این روز برفی به‌واسطه صحنه‌های بدیع‌اش می‌توانست روزی دلپذیر و خاطره‌انگیز باشد به روزی برای سرگردانی عده‌ای تبدیل شد. این عده، خانواده‌ها و دانش‌آموزانی بودند که نمی‌دانستند بالاخره باید به مدرسه بروند یا باید در خانه بمانند و غیرحضوری درس بخوانند. نتیجه این شد که عده‌ای به مدرسه رفتند و عده‌ای دیگر در خانه ماندند و لاجرم معلمان مجبور شدند هم در کلاس تدریس کنند و هم بار تدریس مجازی و بارگذاری فایل‌ها در شبکه شاد و سایر پیام‌رسان‌ها را به دوش بکشند.
با این که روز گذشته برف در حد چند سانتی‌متر در تهران بارید و عمده بارش‌های استان در شهریار، شمیرانات، دماوند و آبعلی ثبت شد اما از آنجایی که سازمان هواشناسی، بارش سنگین برف را پیش‌بینی کرده بود و آموزش و پرورش نیز با صدور اطلاعیه‌ای از مردم خواسته بود تا قبل از حرکت به سمت مدرسه، باز یا بسته بودن مراکز آموزشی را بررسی کنند ولی با این حال ناهماهنگی‌های مسبوق به سابقه‌ای که این‌بار نیز وجود داشت به بلاتکلیفی‌ها و سرگردانی‌ها دامن زد.

 آیا بامداد وقت خوبی برای اطلاعیه دادن است؟
ساعت 25 دقیقه بامداد روز 23 بهمن که طبیعتا بسیاری از دانش‌آموزان و خانواده‌ها در خواب هستند، ادارات روابط‌عمومی آموزش و پرورش شهر تهران و شهرستان‌های استان تهران در اطلاعیه‌های جداگانه‌ای اعلام کردند که «‌با توجه به گزارش دریافتی از سازمان هواشناسی در‌خصوص احتمال بارش برف سنگین در تهران، خانواده‌ها صبح یکشنبه قبل از حرکت به سمت محل کار و مدارس، وضعیت مدارس یعنی حضوری و غیر‌حضوری بودن آن و تردد جاده‌ای را بررسی کنند.» این توصیه تکلیف همه خانواده‌ها را روشن می‌کرد و اگر در زمانی مناسب‌تر درباره‌اش اطلاع‌رسانی می‌شد نه حدود نیم ساعت از 12 شب گذشته که قاعدتا والدین (به‌ویژه شاغلان) و دانش‌آموزان باید خوابیده باشند. 
این اطلاع‌رسانی‌های بدموقع البته به مدارس نیز سرایت کرد و مدیرانی که دیر از این اطلاعیه‌ها باخبر شدند درست در ساعاتی که دانش‌آموزان راهی مدرسه شده بودند، شروع به اطلاع‌رسانی کردند. مادر یکی از دانش‌آموزان کلاس سومی در این‌باره به جام‌جم توضیح می‌دهد که «ساعت 7 و 15 دقیقه صبح راننده سرویس مدرسه، دانش‌آموز او را سوار کرد، در حالی‌که مدیر مدرسه ساعت 7 و 13 دقیقه از والدین خواسته بود اگر به هر دلیل نمی‌توانند در شرایط برفی، دانش‌آموزشان را به مدرسه بیاورند حتما آنلاین باشند و در کلاس‌های مجازی شرکت کنند.»
پدر یک دانش‌آموز کلاس دومی نیز به ما از تجربه مشابهش گفت با این فرق که او چون از امکان غیرحضوری بودن کلاس‌ها بی‌خبر بود فرزندش را شخصا به مدرسه برد و در خیابان‌های لیز و برف‌روبی نشده حسابی معطل شد. 

 تصمیمات دقیقه نودی  
مدیریت بحران در کشورمان همواره از بعد اطلاع‌رسانی دچار نقص‌های جدی بوده است؛ هر چند بارش چند سانتی‌متری برف را نمی‌توان بحران تلقی کرد. ولی به‌هر حال همواره تصمیم‌گیری‌ها دیر اتفاق می‌افتد و این تصمیمات با تاخیری ناخوشایند به اطلاع عموم می‌رسد. در واقع اطلاع‌رسانی بهنگام و موثر، حلقه گمشده مدیریت در کشورمان است که همواره لطمات و خسارت‌هایی را نیز متوجه خانواده‌ها کرده است؛ آن‌هم در حالی‌که سازمان هواشناسی کشور معمولا نسبت به وضعیت‌های ویژه، در موقع مناسب هشدار می‌دهد.  اما چرا با این‌که دستگاه‌هایی که باید از این هشدارها در تصمیم‌گیری‌های‌شان بهره بگیرند همیشه دیر عمل می‌کنند و کار را به دقیقه 90 می‌کشانند؟
در مورد آموزش و پرورش و سرگردانی‌هایی که روز گذشته برای برخی خانواده‌ها پیش آمد این موضوع ریشه‌دار است ولی به نظر می‌رسد در این ماجرا آب از سرچشمه گل‌آلود بوده است. دیروز برخی از اعضای شورای شهر تهران که ظاهرا ساعت‌ها در برف صبحگاهی گیر افتاده بودند و بر به‌کارگیری روش‌های نوین برف‌روبی به جای شن‌پاشی و نمک‌پاشی تاکید می‌کردند، حرف از نقش استانداری به میان آوردند. به‌طور مشخص سید‌احمد علوی به انتقاد از عملکرد استانداری پرداخت و گفت: «‌از دیروز(شنبه) همه می‌دانستیم که امروز(یکشنبه) سنگین‌ترین برف در سراسر شهر تهران آغاز می‌شود و علاوه بر مناطق شمالی، مناطق مرکزی و جنوبی پایتخت نیز درگیر می‌شوند. بنابراین انتظار می‌رفت استانداری تهران این موضوع را مدیریت کند.»
در واقع انتظار همگان این بود همان‌طور که اداره کل شهرستان‌های استان تهران قبل از ظهر دیروز «از غیرحضوری بودن نوبت عصر مدارس در شهرستان‌های فیروزکوه، دماوند، رودهن، پردیس، چهاردانگه، اسلامشهر، بهارستان، ‌رباط‌کریم، ملارد، شهریار و شهرقدس در نوبت عصر خبر داد» در مورد نوبت صبح نیز همین اتفاق روی می‌داد.
البته در مورد تعطیل شدن مدارس بعد از آن افتضاح تعطیلات سلسله‌وار که در روزهای آلوده دی‌ماه و روزهای سرد بهمن رخ داد و موج شدید انتقادهایی که بر‌پا شد، به نظر می‌رسد چشم تصمیم‌گیران از تعطیل کردن مدارس ترسیده و این کار را با احتیاط انجام می‌دهند که البته این احتیاط هم می‌تواند نشانه ضعف مدیریت باشد چرا که سیستم مدیریتی کارآمد بدون ترس از انتقادها، در موقع درست، بهترین تصمیم را اتخاذ می‌کند، حتی اگر آن تصمیم، موضوعی چالشی مثل غیرحضوری شدن مدارس باشد.

​​​​​​​آوید طالبیان - گروه جامعه