تفسیر عملی واژه عدالت

تفسیر عملی واژه عدالت

معمار کبیر انقلاب اسلامی همواره در بیانات‌شان به دو کلیدواژه مستضعفان و مستکبران تاکید می‌کردند که روح این واژه‌ها، مطالبه عدالت و لزوم برقراری آن بود.

بر همین مبنا در سال‌های پس از انقلاب، عدالت در دستور کار آموزش‌و‌پرورش کشور قرار گرفت و دستاوردهای زیادی نیز کسب شد. به‌طور مثال نرخ پوشش دوره ابتدایی که در سال 57 معادل 57.50درصد بود در سال تحصیلی 1401-1400 به 97.75درصد رسید که با توجه به ثبت‌نام‌ها و جذب بازماندگان از تحصیل، اکنون این نرخ به 98‌درصد رسیده است.
همچنین در مورد شاخص تعداد دختران به کل دانش‌آموزان که از شاخص‌های مهم مربوط به عدالت است پیشرفت‌های قابل‌توجهی صورت گرفته به‌گونه‌ای که نسبت تعداد دانش‌آموزان دختر به کل که در سال 57 معادل 40.15درصد بود اکنون به 48.60درصد رسیده است. این پیشرفت البته در مناطق روستایی مشهودتر بوده،‌ زیرا این نسبت که قبل از پیروزی انقلاب 33.30درصد بود اکنون به رقم 48.31درصد رسیده است. 
در بخش توسعه مدارس و کلاس‌های درس نیز مقایسه قبل و بعد از انقلاب، اطلاعات در‌خوری را در‌اختیارمان قرار می‌دهد، به‌طوری که اکنون در مقایسه با چهار دهه گذشته تعداد مدارس رشد 113‌درصدی و تعداد کلاس‌های درس، رشد 105درصدی یافته است. این درحالی است که پس از انقلاب موضوع انسداد مبادی بی‌سوادی و جلوگیری از بازماندگی تحصیلی در اولویت قرار گرفته به‌طوری که امروز 303 مدرسه در کشور با یک دانش‌آموز، 4772مدرسه با کمتر از پنج دانش‌آموز و 10هزار و 357مدرسه با کمتر از 10دانش‌آموز فعالیت می‌کنند. 
در حوزه آموزش عشایر نیز می‌توان این تحولات را برشمرد. هنگام پیروزی انقلاب فقط یک مدرسه شبانه‌روزی آن هم در شیراز فعالیت می‌کرد که تعداد مدارس شبانه‌روزی برای دانش‌آموزان عشایر اکنون به 245 مدرسه رسیده است. ما به منظور انسداد مبادی بی‌سوادی، سامانه شهید علی محمودوند (شهید شاخص تفحص) را نیز طراحی کرده‌ایم که از طریق آن امکان شناسایی چهره به چهره کودکان بازمانده از تحصیل در دوره ابتدایی فراهم شده است. طبق اطلاعات این سامانه در حال حاضر 204 هزار و 312 بازمانده از تحصیل در کشور وجود دارد که در سال تحصیلی جاری 45 هزار و 538 نفر از آنها جذب مدارس شده‌اند. براساس اطلاعات سامانه شهید محمودوند همچنین بازماندگی از تحصیل دلایل مختلفی از جمله فوت دانش‌آموز، مهاجرت به خارج کشور، ابتلا به بیماری، ازدواج و فقر مالی خانواده دارد که در رایزنی با دستگاه‌های متولی، این افراد نیز باید به طرق مناسب پوشش داده شوند.  با این حال به‌طور کلی وقوع انقلاب اسلامی سبب شد تا دختران سرزمین‌مان فرصت‌های بهتر و بیشتری برای تحصیل به‌دست بیاورند که توسعه مدارس شبانه‌روزی و تغییرات فرهنگی که به‌دلیل گسترش آموزش‌ها روی داد، نقش به‌سزایی داشت. البته هنوز هم موانعی پیش‌روی تحصیل دختران وجود دارد که دوری مسافت به‌عنوان مانعی جغرافیایی و موانع فرهنگی و خانوادگی از مهم‌ترین آنهاست که حتما برای رفع آنها باید تدابیر موثری اندیشیده شود. 

دکتر معصومه نجفی پازوکی - معاون ابتدایی وزیر آموزش‌و‌پرورش